mga kamot; ako maoy usa ka katoliko, giampingan ko
pagtuo sa akong mga ginikanan ug wala ako makasabut
nong kinahanglan iduko ko ang akong ulo kon mahimo
akong ihangad, nganong ihatag ko sa akong mga kaaway
mahimo nga sila akong yatakan.
—Kay ang baul diin ikaw buut mopugas ug binhi anaa sa kamot sa imong mga kaaway ug wala ikaw ing gahum batok kanila... Kinahanglan moamin ikaw pag-una nianang kamot nga...
Wala siya patibawasa pagsulti sa batan-on nga daw misinta ug miingon:
—¡Nga moamin ako! Apan ikaw nalimot nga ang akong amahan ilang gipatay, gihabwa nila sa iyang lubnganan... apan ako nga iyang anak. dili malimot niana, ug kon ako wala manimalus tungud kay gitamud nako ang kadungganan sa atong Tinuhoan.
Ang tigulang pilosopo miduko.
—Ginoo Ibarra—misulti siya sa hinay:—kon kanang handumanan ginatipigan mo sa imong kasingkasing, mga handumanan nga angay dili nimo hikalimtan, ayaw padayona ang tulonghaan nga buut mo tukuron dinhi ug pangitaa sa laing dapit ang kaayohan sa imong mga katagilungsod. Ang buluhaton nga imong gihunahuna nagkinahanglag laing tawo, kay aron paghimo niana dili kay salapi ug maayong kabubut-on da ang gikinahanglan; dinhi sa ato, alana nianang mga butanga, kinahanglan usab ang pagpahinunot sa kabubut-on, kaisgot sa paghimo sa buut buhaton, kay ang yuta wala pa maandam ug pund sa kasagbutan.
Si Ibarra nakasabut sa bili niining mga pulonga, apan kinahanglan nga dili siya abuton ug kaluya sa buot, kay ang handumanan ni Maria Clara wala man mapalit sa iyang panumduman ug kinahanglan gayud nga iyang tumanon ang iyang gisaad.
—¿Ikaw nga sinati na niining mga butanga, wala gayud makahunaliuna ug laing paagi kay niana?—nangutana si Ibarra sa tingog nga mahinay. Ang batan-on gikuptan sa bukton sa tigulang ug gidala sa
tamboanan. Niadtong higayona nagahuyop usa ka hangin nga mabugnaw ilhanan nga hapit na moabiit ang ting-amihan; sa