Page:Noli-Me-Tangere-Cebuano-Visayano-ni-Jose-Rizal-1962-N719c.pdf/426

utang-kabubut-on, aron may katungod sa balus sa makadawat, kinahanglan walay apason. Biyaan ta na lamang ang pagwali sa mga kamatuoran sa Tinuhoan nga maoy gianhi sa mga Ordenes religiosas ug ang paghigugma sa isigkatawo nga gitudlo sa maong Tinuhoan, butang kini nga mapuol nang pamatibn; dili na lamang nato hisgotan ang Kasaysayan, dili na lamang kita mangutana kon giunsa sa Espanya ang lungsod nga Hudiyo nga mihatag sa tibuok Uropa usa ka basahon, usa ka tinuhoan ug usa ka Bathala; kon giunsa niya ang lungsod nga Arabe nga mihatag kaniya sa iyang kaalam, mitahud sa iyang tinuhoan ug maoy nakapukaw sa kasingkasing sa mga Katsila sa gugma ug pagmahal sa dungog sa kaugalingong yuta, pagbati nga daw nahinanok ug hapit na mahanaw sulod sa panahon sa paghisakop sa Espanya sa gahum sa Roma ug sa lungsod nga Godo. Miingon ikaw nga ang mga Ordenes religiosas mihatag kanato sa pagtuo ug ila kitang gilukat sa kasaypanan. Mao bay gitawag mong pagtuo kanang mga buluhaton sa gawas nga atong makita, mao bay gitawag mog tinuhoan kanang patigayon sa mga correa ug ecupulario, kamatuoran kanang mga milagrb ug mga sugilanon nga atong madungog matag-adlaw? Mao ba kini ang balaod ni Hesukristo? Alang niana, walay kinahangIkn nga ang usi ka Bathala napalansang sa krus ug walay kinahanglan nga kita managtamud niana hangtud sa hangtud. Ang diwata dugay na uyainut nga miturok sa kalibutan ug nagahulat na lamang nga mahingpit ar6n pausbawon ang bill sa mga baligya. Kaha tubagon mo ako nga bisan tuod dili hingpit ang atong tinuhoan karon, labing maayb ug angayan nga palabihon ta kay sa atong gihuptan kanhi; tuhoan ug uyonan ko kana, apan ingnon ko ikaw nga kanang tinuhoana mahal da kaayb kay tungud kaniya gibiyaan ta ang atong pagka-Pilipinhon, ang atong kaugalingnan; tungud kaniya gihatag ta sa iyang mga pari ang atong labing mga maayong lungsod ug kaumahan ug ihatag pa gayud nato ang atong tanang dinaginotan tungud kay ipamalit man nato nianang mga butang sa tinuhoan. Gidad-an kita nganhi ug usa ka baligya nga binuhat sa gawas, gibayran ta kanii ug mahal ug sa ingon niana kita wala nay utang-kabubut-on nga balaslon. Kon hisgotan mo ako sa panabang gihatag sa mga prayle batok sa mga encomendero, makatubag ako kanimo pag-ingon nga tungud hinuon sa mga

— 419 —