Jump to content

Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/531

From Wikisource
This page has been proofread.

do 28 kolonistów w Hol. starocek. m. 216, do 68 kolonistów w Prażuchach m. 1423. Przestrzeń dworska m. 1701, w tem ziemi ornej m. 351. łąk i pastwisk m. 109, lasu (w roku 1878) m. 1189, nieużytków m. 52. Lasy dzielą się na okręgi: Prażuchy, Wielki bór, Stoły i Rudnik. Część pola nad łąkami nosi nazwę Okopów szwedzkich. Zabudowań folwarcznych 24, w tem murowanych 7. Sąd gm. okr. III w Morawinie, st. p. drogi bitej warsz.–kaliskiej w miejscu, od Kalisza i od Turka odl. po 20 w. Obszerny dwór murowany, piękny park i ogród; oranżerya, zasobna biblioteka i zbiór zabytków archeologicznych, zgromadzony staraniem b. dziedzica ś. p. Antoniego Celińskiego. Ludność w koloniach pochodzenia niemieckiego. W Prażuchach kościół murowany wyznania ewangelicko-augsburskiego. Gmina C. należy do s. gm. okr. III w Morawinie, st. p. w Cekowie, od Kalisza 20 w., liczy 3496 mk. A. T.

Cekowa, wś, pow. kamieniecki, 406 dusz męz., w tej liczbie 125 jednodworców; 967 dz. ziemi. Zarząd gminny. C. należy do rządu; dobra niegdyś starościńskie. Dr. M.

Cekzin (niem.), ob. Ciechocin i Ciechocinek.

Cel, wś, pow. ihumeński, na prawym brzegu rz. Świsłoczy, niedaleko mka Łapicz. Cel z Łapiczami stanowią obwód leśnictwa rządowego i słyną z niezmiernej puszczy. Obok Celi jest folwark Celanka zwany, oddany za nagrodę urzędnikowi Ralcewiczowi w r. 1869; jest tu prom na rz. Świsłoczy. Al. Jel.

Celanka, ob. Cel.

Celary-Dąbrówka, ob. Dąbrówka.

Celbowo, niem. Celbau, wś, pow. wejherowski, nad rzeczką Redą, pół mili od Puckiej zatoki, przy trakcie bitym gdańsko–krokowskim; także i do Pucka (pół mili) idzie ztąd trakt bity. Osada ta zdaje się być bardzo stara, jak świadczą odkryte niedawno na polu pogańskie groby. Za pomorskich książąt, rządziła się, jako powszechnie i inne wioski, prawem polskiem. R. 1394 Jan Rumpenheim, komtur gdański, nadaje tej wsi prawo chełmińskie; włók było wtedy 30, z których sołtys Jakób Brandtke miał 3 wolne, za co pełnił służbę wojenną z jednym koniem; od reszty włók płacili mieszkańcy po 17 skotów i po 2 kury. Pózniej C. znacznie się powiększyło i zamieniło się na wieś rycerską. Roku 1789 posiada C. Ignacy Przebendowski, wojewoda pomorski, generał polski, star. pucki. Obecnie jest obszaru 66 włók i 19 m.; kat. 146, ewang. 54; w miejssu wiatrak i szkoła; par. w Pucku.

Celbuda, wś i folw., pow. garwoliński, gm. Sobienie Jeziory, par. Gożlin. Liczy 6 dm., 23 mk i 88 m. obszaru.

Celebłów, ob. Cebłów.

Celej, folw., pow. łukowski, gm. Mysłów, par. Wilczyska. Ma 3 domy, 171 morg. obszaru.

Celejów, 1.) wś i folw., pow. nowoaleksandryjski, gm. Celejów, par. Wąwolnica. Posiada sąd gm. okr. V, urząd gm. Dobra C. składają się z folwarku głównego Celejów, wsi i folw. Rąblów, wsi i folw. Bochotnica, oraz wsi Stok, Wierzchniów, Witoszyn i Karmanowice; rozległość ich ogólna m. 8565, w tem przestrzeń dworska m. 5734, włościańska 2831; a mianowicie folwark C. obejmuje morg 2825, w tem ziemi ornej m. 661, łąk m. 120, pastw. m. 193, stawy m. 25, lasu m. 1734, nieużytki place i t. d. morg. 92; folwark Rąblów morg. 1630, w tem ornej m. 454, łąk m. 36, stawy m. 10, lasy m. 1093, nieużytki różne m. 37; w Bochotnicy przestrzeń folwarczna m. 1280, składa się z ziemi ornej m. 900, łąk i pastwisk m. 61, nieużytki m. 212. Włościanie posiadają w Bochotnicy m. 524, w Stoku m. 834, w Rąblowie m. 427, w Wierzchniowie m. 267, w Witoszynie m. 239, w Karmanowicach m. 540. W polach dworskich i lasach poszczególne ich części noszą następne nazwania: w polach celejowskich: Iły, Strychowiec, Kośmiejowskie, Stockie, Sciborowizna, Tarlaczna, Stolec, Jachowice; w łąkach tegoż folw.: Stawki, Obroki, Grudziska, Krychowa, Banachawa i t. d.; w lasach: Szelągowa góra, Wilczy dół, Skrzynka, Żuk, Grota, Stawisko. W folw. Rąblowie w polach: Skrzedowiec, Niwka, Jasieniec, Szyjów; w polach w Bochotnicy: Czarne staje, Ostrówki, Brzeziny; w lasach bochotnickich: łąka przy Rusinach zamku Esterki (morg. 76 rozległa), Cwiartniaki, Czarnylas i t. d. Folwark główny Celejów odległy ou Puław w. 14, od Kurowa w. 7, od Wisły w. 6; zabudowań folwarcznych 50, młyn wodny w Bochotnicy o 3 zwyczajnych i jednym ganku amerykańskim, młyn o jednym ganku i folusz w Wierzchniowie, tartak wodny tamże; dwa młyny wodne w Strychowie, o siedmiu gankach zwycz. i jednym amerykańskim; młyn wodny w Witoszynie o dwóch gankach; cegielnia, browar, gorzelnia; dzierżawa 4 młynów, tartaku i dwóch spichlerzy oraz opłata t. z. lądowego nad Wisłą przynosi do 4 i pół tys. rub. rocznie. Gospodarstwo płodozmienne, starannie prowadzone. C. leży w dolinie bochotnickiej, na połowie drogi między dwiema Bochotnicami, zamykającymi tę uroczą dolinę, o 6 w. na lewo od drogi bitej prowadzącej z Puław do Kazimierza. W początkach XIX w. należał do Sewerynowej Potockiej, która wystawiła tu piękny pałacyk i założyła park, rozciągający się śród cudnej doliny, z widokiem na zamykające ją wzgórza, okryte lasami liściastymi. Następnie C. przeszedł w ręce ks. Czartoryskich a od nich do obe-