Jump to content

Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2.djvu/146

From Wikisource
This page has been proofread.

Droben, ob. Droby.

Drobienki, zaśc. prywatny, pow. wilejski, gm. Porpliszcze, 3 okr. adm., od m. pow. Wilejki 75 w., przy byłej drodze pocztowej z Dokrzyc do m. Dzisny, 3 dm., 19 mk. wyznania rz. kat. (1866).

Drobin, osada, przedtem mko, pow. płocki, gm. i par. Drobin, odl. od Płocka 28 w., od Bielska w. 14, od Mławy w. 40, leży przy drodze bitej z Płocka do Mławy, w pięknem położeniu. Zdaje się, że jeżeli nie jako miasto, to jako wiejska osada odległych sięga wieków. Przemawiają za tem wydobywane dotąd w około miasta stare bruki i gruzy z budowli. Święcicki nazywa D. przyjemnem miastem z powodu pięknych ogrodów (Kwartalnik Kłosów II 113). Niewiadomy jest założyciel tutejszego murowanego parafialnego kościoła, 1858 odn. Budowa jego zdaje się z XVI w. pochodzić, a poświęcenie nawet późniejsze być musi, skoro nosi nazwanie św. Stanisława Kostki. Kościół ten posiada dwa pyszne nagrobki rodziny Kryskich, a mianowicie: jeden Pawwła Kryskiego, dziedzica na Drobinie, którego siostra była matką św. Stanisława Kostki, i żony jego Anny ze Szreńska herbu Dołęga; oraz syna Wojciecha, podkomorzego płockiego, któremu król Zygmunt August powierzał ważne poselstwo do papieża, cesarza, Hiszpanii i Anglii. Wspaniałe to mauzoleum w kształcie ołtarza wystawia siedzące figury rodziców, na przedzie zaś znajduje się leżąca na sarkofagu postać syna w rycerskiem ubraniu. Cały pomnik stawiany jest z dosyć miękkiego wapienia i zarówno się pięknym planem jak i dokładnością rysunku, oraz wykończeniem roboty odznacza. Wzniósł go Stanisław Kryski, kasztelan raciąski, później wojewoda mazowiecki, brat zmarłego Wojciecha a syn Pawła, jak o tem same napisy przekonywają. Drugi nagrobek, widocznie późniejszy, jest niezgrabnem poprzedniego naśladowaniem. Ten sam w nim plan ogólny, ale rysunek ciężki, proporcye figur niezgrabne a dłuto niezmiernie grube. Części napisów, które się do wyobrażonych na nim osób odnoszą, umieszczone są nie na oddzielnych tablicach, ale wzdłuż zewnętrznych płaskosłupów, górną attykę podpierających i poprzedzielane wyjątkami ze Starego Testamentu, oraz filozofów i poetów pogańskich Seneki i Horacysza. Z owych napisów okazuje się, że ten drugi pomnik stawiał Wojciech Kryski, kasztelan sierpski, dla swych rodziców, to jest dla wyżej wspomnionego Stanisława oraz żony jego Małgorzaty z Uchańskich. W 1827 r. D. liczył 105 dm. i 1314 mk. W 1860 r. było tu 1352 mk. i 87 domów przeważnie drewnianych. Obecnie osada D. posiada, prócz kościoła, kaplicę, synagogę, 3 szkółki element., zarząd gminy, skład spirytusu, jatki, farbiarnię, 4 wiatraki, 38 rozmaitych sklepów, 7 szynków, karczmę; 6 razy do roku bywają jarmarki, a co tydzień we czwartki targi; ludność osady 2625 mk. (1250 męż., 1375 kob.), głównie izr.; 145 domów mieszk., z tych 9 mur., 132 osad mieszczań., powierzchni 479 m. (461 m. gruntu ornego). Folwark Drobin liczy 71 mk., 9 domów mieszk., z tych 2 murowane, powierzchni morgów 1140 w tem 900 m. gruntu ornego. Do folwarku należą 3 wiatraki i cegielnia. Par. D. dek. płockiego, dawniej płońskiego, liczy dusz 1900. W dobrach D. od lat wielu zaprowadzone gospodarstwo postępowe. Produkują one rocznie na sprzedaż około 3000 korcy pszenicy i odpowiednią ilość rzepaku zimowego oraz jęczmienia i grochu. Lasy obszerne, systematycznie urządzone. W ogóle dobra D. składają się z folw. Drobin, lasów na Ossowie, dawniej miasta obecnie osady Drobiu i wsi Ossowa Krzeczanowska. Rozległość dworska wynosi m. 1702 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 1059, łąk m. 61, pastwisk m. 9, lasu m. 501, nieużytki i place m. 72. Budowli murowanych 10, drewnianych 10, trzy wiatraki, cegielnia i pokłady marglu. Wieś Ossowa Krzeczanowska osad 3, gruntu morg. 27. Od dóbr tych w roku 1874 odłączone zostały nomenklatury Rutka, Marchel i Strawówka. Gmina D. liczy 5137 mk. (2506 męż., 2631 kob.), powierzchni 14,066 m., w tem 11,129 morg. gruntu ornego i ma kasę zalicz. wkładową z fund. rząd. Do gminy należą następujące miejscowości: Bełkowo, Bęchy, Biskupice szkólne, Budkowo, Chabowo-łożewo, Chabowo-świniary, Chabowo-stara-wieś, Cieszewo wielkie i małe, Cieśle, Dobrosielice, Dobrosielice zalesie, Drobin, Kisielewo, Karsy, Kuchary-Kryski, Kłaki, Maliszewo, Maliszewko, Nagórki-dobrskie, Nagórki-Judydice, Nagórki-olszyny, Niemczewo, Nowawieś, Semki, Setropia, Swierczyn, Swierczynek, Tupadły, Wilkęsy, Witosławice; w powyższych miejscowościach znajduje się cegielni 3, karczem 2, wiatraków 11. Br. Ch.

Drobinga, os., pow. maryampolski, gm. Chlebiszki, par. Preny, liczy 3 dm., 19 mk. Połujański w Opisie gub. augustowskiej, str. 410, pisze: „Zbliżając się (od Balwierzyszek) ku Prenom, przebyć musimy płynącą przez las (1859) Moczuny zwany rzeczkę Drobingę, w której poławiają się obficie pstrągi i łososio-pstrągi, a jej woda jest czynnikiem głównym papierni, do Szulca (1859), niegdyś leśnika, należącej“.

Drobiszki, jez. w pow. nowoaleksandrowskim gub. kow., przez które rz. Swięta przepływa.

Droblin, 1.) wś i folw., pow. konstanty-