Jump to content

Page:Progreso - 1a yaro.pdf/117

From Wikisource
This page has not been proofread.
103
BIBLIOGRAFIO

reformi, e konkludas : « Kvankam li kondamnas Idon, So Christaller ne neas, ke oni trovas en ĝi proponojn akceptindajn. » Ol respondas tre juste a kritike tro subtila di So Chr. pri « vetero kotoza »; co esas apene metaforo. Generale, on nek devas nek povas esklusar ek la LI. la metafori e cetera retorikala figuri. Omna kritiko, qua negas ca libereso, esas maljusta; e cetere, se ol esus poke justa, ol falus anke sur E. P. En la sama numero, So Chr. objektas, ke en la 4 germana kompozaji : Seiden-kleid, Seiden-hut, Seiden-industrie, Seiden-raupe la vorto Seide devus tradukesar en E. S. rispektive per silka, silkoza, silkala e silkifanta. Unesme, la chapelo povas dicesar silka same quale robo. Duesme, on povas formacar en E. S. kompozaji tute simila a la germana kompozaji, e tute korekta : nam, quale dicas Ido, en la kompozaji la relato di la elementi ne bezonas esar expresata. On povas do dicar silk-industrio, se on ne preferas dicar industrio di silko, o silkal industrio; ed on devas dicar silko-raupo, ne silka raupo, nam omnu komprenas, ke la raupo, qua fabrikas silko, ne esas ipsa silko o silka. La malfacilajo, quan So Chr. kredas trovir, esas do pure imaginita. Same, il kredas ke on uzos vorti quale bonecoza : sed So Couturat montris, ke la du sufixi es ed oz destruktas su max ofte, e konseque bonesoza (plena de boneso) equivalas bona, simple.

En la sama numero, So de Saussure publikigas nuva letro, en qua ni trovas la sequanta konfeso tre grava, qua montras, quante la konciliemeso originala di la « iniciatinti » de Genève chanjis en konservemeso : « la oficiala delegiti » (di l’ Esperantisti) « … pri la specala questioni, quale la linguala questiono, li decidos per voto igar oficiala la Komitato qua semblos a li la max kompetenta, c. e. evidente la Lingva Komitato … » Tale ca granda proyekto di organizado abutus simple a konfirmar la autoritato nereguloza e senyura, di qua la konduto samtempe inerta ed imperyema produktis la nuna krizo! So de Saussure konsideras vere la Esperantisti quale tro naiva!

A la sama So de Saussure respondis So Prof. Otto Jespersen, membro di nia konstanta Komisitaro, per letro tre interesanta, quankam (o pro ke) ol esas pure personala : « So de S. dicas, ke la komencanti esas preske sempre reformema, e divenas pose plu ortodoxa. Sed, kurioza fakto, por mi la evoluco esis prefere inversa. Quante plu me studyas Esperanto, tante plu me konvinkijas pri la neceseso e posibleso di salvema reformi. Inter la influi, qui efikis ica chanjo en mea opiniono, me devas mencionar la tro entuziasmoza artikli sendita da mea rigretata kolego, angla fonetikisto Lloyd[1], qui produktis forta reakto en mea spirito; pose, artikli di Dro Javal, la konoco di la reformi propozita da Dro Zamenhof en 1894, e plu tarde, fine (pro quo me ne dicus ol?), la argumenti interkontredicanta e plu o min injenioza di la partiani di la famoza netuchebleso »

  1. Qua tante malfelice perisis dum la Kongreso en Genève (1906).