Segun Dro Vallienne, Esperanto « estas ne plano, sed tute finita monumento »; ĝi « estas lingvo perfekta », tamen « ne plena »; e pro co il konsilas : « Aldonu, sed ne detranĉu! » Co esas facile dicebla teorie, sed se exemple on bezonas la radiko ment por D. Geist, E. mind, F. esprit, o la radiko adult por D. erwachsen, E. adult, F. adulte, I. S. adulto, on esas ya obligata « detranchar » a ca radiki la senci malhabile od arbitrie atribuita a li en EP.
La momento oportuna, por facar reformi, esas ja pasinta, segun Dro Vallienne, e nultempe revenos : « Kiam Dro Zamenhof prezentis sian lingvon al la mondo, t. e. antaŭ dudek jaroj, en tin momento, sed nur en tiu momento, montriĝis la okazo ». Co signitikas, ke on devis korektigar Esperanto jus pos sa aparo, sen expektar la lecioni di la sperienco (dum ke, por nia linguo, qua esas multe plu matura e « perfekta », on postulas longa e zorgoza experimentado!). Sed lor, pro quo on fanfaronas pri la « dudekyara » sperienco, quan Esperanto furnisis, se ol povas pruvar e docar nulo?
« Ni konfesas, ke estus terure postulema tiu, kiu ne opininus, ke logika kaj facila estas Esperanto ». Sed kad ol ne povas esar plu logikal e plu facila? EK se ol povas, kad ol ne devas? Tala esas la vera sola questiono. Nu! esas « terure » blinda ta, qua ne vidas la mallogikaji de Esperanto (quin La Belga Sonorilo detale recensas nun). Cetere, Dro Vallienne alegas la logiko quale avantajo di Esperanto : nu, altra konservemi tute malprizas la logiko, igas ol ridinda en literaturala satiri, ed indignas, ke ni volas iga « lia » linguo plu logikala. On devas selektar! Omnakaze, la lasti konfesas, ke Espo ne esas logike perfekta, e tale kontredicas Dro Vallienne.
Ica alegas la neceseso di disiplino : sed vane il parolos pri disiplino a la ne-Esperantisti, qui nultempe juris tideleso ad la Fundamento, qui ne prizas la nuna Esperanto, e qui esos tante min tentata enirar en l’ Esperanta eklezyo, ke on postulos de la « fideli » blinda kredo, pasiva obedyo e quaze militistala « disiplino »!
Fine, Dro Vallienne deklaras ke Esperanto tute valoras por ciencala verki : « nur mankis la teknikaj vortoj ». Nu! precize la questiono esas, kad E P. povas establisar sur sa nuna « fundamento » teknikal e ciencala vortari. Ni kredas pruvir la kontrajo. Sed on devus adminime expektar, ke ca vortari existas, por asertar la plena valoro di Espo en ica domeno. Ja la Scienca Revuo kredis necesa adoptar kelka ek la nuva afixi, de la komenco di la kompozado di la teknikala vortari. E la progreso di ca laborado rivelos forsan ankore multa altra difekti : ni ne pretendas malkovrir li omni!
Abato A. Richardson komencas publikigar verketo pri la praktikaj ecoj de Esperanto, traktante la signizita literi. Il entraprezas la malfacila tasko pruvar, ke ca literi esas tre komoda e mem necesa ye la praktikala vidpunto! Il asertas mem, ke li esas « tre bela por la vido ». Co esas evidenta exajero, qua malfortigas la tuta argumentado di ca obstinema konservemo. Il alegas ke « la
