mi komprenis, ke ekskomuniko sen plua diskuto estas la sola sorto taŭga por la « nefideluloj », kiuj kritikas la sanktajn tekstojn de Esperanto.
Mi pensas, ke tio estas la natura evolucio de la procedoj enkondukitaj en la samideanaron de kelkaj fundamentistoj, kiujn oni povas resumi en la tri vortoj : Buŝligo, Bojkotado, Insultado.
Hodiaŭ, kun ĉagreno kaj naǔzo, me eligas el parti, al kiu mi sindoneme oferis mian tempon, mian monon kaj mian laboron.
Anstataŭ trovi en Esperantistoj, kiel mi kredis, progresemulojn kaj toleremulojn, mi pli kaj pli konstatas, ke Esperanto estas nur nova religiaĉo kun dogmoj kaj pastroj, al kiuj oni devas obei blinde, kaj kie estas malpermesata pensi libere.
Hodiaŭ, la revoj kaj iluzioj forflugis, mi ne volas akcepti la sklavecon, kiun oni volas trudi al mi, kaj mi reprenas mian liberecon de opinio kaj agado.
Profesoro aprobita de Esperanto (S. F. P. F.).
Londono, la 10an de Majo. »
Nia korespondanto anuncas a ni la fondo di Internaciona Klubo Progreso, 8, Longhurst Road, Lewisham, London S.‑E. ; sekretaryo Geo. Listens. — Tala esas la fatala konsequanto di la netolerema konduto di la Londonana chefi ; ed esas facila previdar, ke omnaloke ube regnos lia fanatikal politiko, naskos « hereziula » grupi, qui rekrutos balde omna inteligenta, liberema e progresema elementi di l’Esperantistaro. Li ne povus agar plu efike, se li volus efektigar skismo. E se ni ipsa dezirus la skismo e la milito, ni povus nur dankar li e respondar a li : « Durez ! » Sed ni preferas esperar, ke la « populo » esperantista aŭskultos la voco di sa saja e pacema chefi, e renuncos a ca procedi di inquiziciono ed exkomuniko, di qua on komencas vidar la necesa frukti.
Ni ricevis altra simila letri de fervoroza Esperantisti, quin la malnobla e malhonesta procedi di la fanatika chefi (precipue la dissendado di sekreta ed anonima pamfleti kalumnioza) literale « nauzigas ».
Ni povus dicar, ke li facas ad EP. la max bona propagado, la propagado per la… malestimo. Sed rigretinde li anke malhonorizas la nomo di Esperanto e la « santa afero » quin li pretendas servar.
La membri di la Klubo Progreso, 8, Longhurst Road, Lewisham, London SE. deziras korespondar kun samideani en ES.
Ni ricevas ed insertas kun plezuro la sequanta
« Peto al ĉiuj Samideanoj.
Jam longe mi okupiĝas per la kolektado de dokumentoj pri la evolucio de la helplingva demando. Mi deziras verki pri tio ĉi, esperantan verkon