respondas: pro ke en una la substantivo esas prima (ĝojo), dum ke en l’ altra la adjektivo (gaja). Sed lor oportas lo ke la diciplo memorez la gramatikal valoro di omna radiko, por aplikar omnafoye diversa regulo di derivado ; to esas mallogikal e kontra a la principo di unasenceso : nam, donite du simila adjektivi, gaja e ĝoja, on devas povar derivar de li simile omna derivaji, exemple gajeco e ĝojeco (od gajo e ĝojo). Konseque la principo di renversebleso esas necesigita da la specaleso di la radiki… » Ca linei refutas de ante la maljusta kritiko di So Heinrich.
Il miskonocas do tute nia teorio, kande il penas pruvar per l’ exemplo di la naturala lingui, ke on devas prenar quale prima vorto l’ adjektivo gaja unlatere e la substantivo ĝojo altralatere : nam to esas exakte, quon ni facas anke[1]. Sed il ne vidas la vera questiono, e ne rimarkas, ke sa propra exempli kondamnas il. La vera questiono esas : Pro quo ĝoja derivas nemediate (sen afixo) de ĝojo, dum ke gajeco derivas de gaja per sufixo (ec)? Co esas tante min logikal, ke la relato di la du vorti esas exakte la sama (o reciproka) en la du familyi. — Nu! So Heinrich citas, por justigar ĝoja, la sequanta exempli : D. freud-ig, F. joy-eux, E. joy-ful, I. gioj-ozo, S. goz-oso, ed il esas tante blindigita da la respekto di la Fundamento, ke il ne vidas omna ca sufixi -ig, -eux, -ful, -ozo, -oso, qui « saltas ad la okuli », e qui montras samtempe, ke la sufixo oz esas necesa por tradukar l’ ideo di D. voll, E. ful, e ke ol esas bone elektita[2]!
Ni ne bezonas refutar la lasta paragrafo, en qua So Heinrich kredas trovar sempre malkonsequantajo inter nia teorio e nia praktiko : « se la Idistoj riproĉas la Esperantistojn pri la formoj ĝojo kaj gajeco, la Esperantistoj havas la rajton riproĉi la Idistojn pri la formoj envidio kaj jaluzeso ». Tute ne, car So Heinrich miskomprenis nia kritiko. Ni havas ya envidyo unlatere e jaluz eso altralatere; sed ni havas la korespondanta adjekuvi; envidy-oza e jaluza, la unesma derivita, e la duesma prima. To esas tute logikal e konforma a nia principi. Ni do konstatas, ke So Heinrich ne ja trovis un sola difekto en nia linguo, e ke omna kulpi, quin il kredis trovar, esas pure imaginata. Ne ni, sed il sola konstante « kaptiĝas en siaj propraj retoj ».
- ↑ « Se oni agus alimaniere, kiel deziras la Idistoj » (eroro!) « kaj enkondukus ĝojeco aŭ gajo, oni ofendus la lingvan senton de ĉiuj kulturaj popoloj », Kad So Heinrich kredas, ke on min ofensas ta (cetere tro komplezanta) « lingvala sentimento », kande on derivas nemediate ĝoja de ĝojo, dum ke omna nia lingui uzas sufixo en tala kazi? Okazione ni povus questionar, quon signifikas « kultura populo » : kad kulturanta, o kulturata, o kulturebla, od altra nedefinita relato a l’ ideo di kulturo? Quale on ne vidas, ke ta tro komoda adjektivi nemediate derivita povas signifikar omno, e reale signifikas nulo?
- ↑ Same quale la altra seryo de exempli : D. Fröhlichkeit, F. gaieté, E. gaiety, I. allegrezza… montras sufixi analoga ad ec o es.
