Kancero [EFIS] D. Krebs ; E. F. S. cancer ; I. cancro (malsaneso). — Esas preferinda ne uzar kankro en ta senco, pro la dusenceso (malgre l’exemplo di D. ed I.).
Rovo [I] D. Brombeerstrauch ; E. bramble, briar ; F. ronce ; I. rovo, rogo ; S. escaramujo, cambion, zarza. — Rov-bero D. Brombeere ; E. mulberry ; F. mûre ; I. S. mora. — On devas distingar ta frukto de la moruso, frukto di la morusyero, quankam plura lingui identigas lia nomi.
Rinsar [EF] D. ausspülen ; E. rinse ; F. rincer ; I. sciacquare ; S. enjuagar. — Ideo specala, tre familiara, quan on ne devas intermixar kun gargarar, rezervenda a la medicinala senco (rinsar la guturo per medikamento liquida), segun l’exemplo di nia lingui : D. sich gurgeln ; E. gargle, gargarize ; F. gargariser ; I. gargarizzare ; S. gargarizarse. Kompreneble, rins-uro D. Spúlwasser ; E. rinsings ; F. rinçure ; I. sciacquatura ; S. enjuagadura.
Priventar [EFIS] D. vorbeugen ; E. prevent ; F. prévenir (ne avertir) ; I. prevenire ; S. prevenir. — Privent-iva D. vorbeugend ; E. preventive ; F. préventif ; I. S. preventivo. — Vorto necesa en la medicinal senco ed en l’analoga vulgara senco ; to esas nek anticipar, nek evitar ; to esas impedar o remedyar ula evento (malbona) ante sa aparo. « Preferinda esas priventar kam kuracar ». On distingos la remedyili priventiva e le kuraciva (o resanigiva, quankam ica vorto esas poke… optimista !)
Latenta [DEFIS] D. verborgen, latent ; E. F. latent ; I. S. latente. — Ta vorto esas necesa en la ciencala linguo (ol esis uzata da So Lorenz, Progreso no 10, p. 625) ; ol ne povas vicesar da celita, nam ol aplikesas a kozi quin nulu « celas », sed qui ne (o ne ja) aparas extere. Ex. difekto latenta (en mashino, en animalo) povas esar tute ne celita, sed absolute ne konocita.
Sterila [DEFIRS] D. unfruchtbar, steril ; E. sterile ; F. stérile ; I. sterile ; S. estéril. — Steril-eso D. Unfruchtbarkeit ; E. sterility ; F. stérilité ; I. sterilità ; S. esterilidad. — Steril‑igar D. sterilisieren ; E. sterilize ; F. stériliser ; I. sterilizzare ; S. esterilizar. — Ta vorto esas necesa, unesme ed adminime en la ciencala senco (steriligar aquo, filtro, vazo, e. c.) ; duesme anke en la vulgara senco, nam ex. femina ento povas esar ne-fekunda (ex. se ol ne esis « fekundigita ») sen esar sterila. (Rimarkez, ke Esperanto, verko di medicinisto, ne havis mem la vorto fekunda, nek sa derivajo fekundigar !). La rusa ipsa havas la vorti sterilizirovaty, sterilizaciya[1].
- ↑ Ta exemplo ankore pruvas quante maljusta esas la « cienculi », qui akuzas ni latinigar la linguo. Lia riprocho devus su turnar a la cienco ipsa : nam ne esas nia kulpo, se tanta latina radiki divenis internaciona en la ciencala linguo !
