Jump to content

Page:Progreso - 2a yaro.pdf/545

From Wikisource
This page has been proofread.
519
PROGRESO

chagreno, sed malquieta zorgo ; do ta vorto (nule internaciona) ne povas konvenar.

A 6. Se la radiko prodig esas utila (quale semblas, segun l’expliko di So B. J.) apud disipar (nam on povas prodigar ulo ad un sola persono, dum ke disipar implikas necese disdono o multa diversa spensi), on devas adoptar ol quale verbal radiko : D. vergeuden ; E. lavish ; F. prodiguer ; I. prodigare ; S. prodigar (Nur Port. dicas prodigalizar). Lor l’adjektivo (substantivo) E, prodigal, F. prodigue esus prodigem-a, ‑o, e la qualeso : prodigemeso. L’adjektivo prodig-ala signifikus : relativa a prodig-o o ‑ado[1].

Ad 7. L’expliko di lempoza ne klarigas suficante ta vorto[2]. Semblas ke neviolentoza suficas, o dolca. Se ne, on citez exempli.

— Generale, ni permisas a ni donar du konsili :

1e On explikez ed examenez la senco di la vorti per exempli, prefere kam per defini o per equivali ad nacionala vorti, qui ofte havas, o nepreciza senco, o plura senci, ed ofte anke ne korespondas (koincidas) de un linguo ad altra ;

2e On penez explikar e precizigar la senco di la vorti existanta en nia linguo, ante (o prefere kam) propozar nuva vorti. Nam esus neutila e mem malutila adoptar nuva vorti, se la nuna vorti ne havus preciza e bone definita senco.

Nuva vorti propozita.

Pagan-o [DEFIS] D. Heide, E. pagan, F. païen, I. S. pagano. — Femina : pagan-ino. — Pagan-ismo D. Heidentum, Paganismus, E. paganism, F. paganisme, I. S. paganismo.

Komo [DES] D. Komma, E. comma, F. virgule, I. virgola, S. coma. — De qua derivus : punto-komo.

Bulo [nuva senco] D. Blase, E. bubble, F. bulle (d’air, e. c.), I. bolla, S. burbuja.

Gurdo [EF] D. Kürbis(-flasche), E. gourd, F. courge, gourde, calebasse, I. zucca (fiasco), S. calabaza (L. lagenaria)[3].

  1. Rimarkez quante la Esp. vorto malavara esis maljusta, od adminime dusenca. Ol intencis signifikar : jeneroza (qua donas abunde e volunte) ; sed ol signifikis plu juste : prodigema o disipema. Nam to esas la « vicio » kontrala, l’extremajo opozita ad avara ; dum ke la jenerozeso esas la vertuo situita inter la du extremaji (segun la famoza teorio di Aristoteles).
  2. Esperanto dicus : « La klarigo… ne klarigas… » Yen la richeso tante laudata di ta linguo !
  3. On savas, ke en Esp. gurdo signifikis… turnorgeno, per misteryoza dekreto nejustigebla, nam on trovas nul etimologio por ta vorto en la Lexiko da So Bastien. Ta vorto esas tamen « netuchebla », nam ol trovesas en la Fundamento ! E la fanatiki repetas a ni : « Adjuntez, ne chanjez ! »