ambicyo, artificyo, malicyo, precyo, supersticyo, vicyo) esas plu naturala kam artifico, malico, preco, superstico, pluse per oli on obtenas la internaciona derivaji ambiciosa, artificiala, maliciosa, preciosa, supersticiosa, viciosa, od ambicyosa, e c.
(26) Me proposas vicigar busho, musho, per boko, mosko, pro ke mem la Franci ipsa ne rekonocas oli e pro ke boko, mosko esas plu internaciona (I. S. Port.).
(27) Me proposas vicigar la L. forsan per l’I. forse (quale on adoptis sempre vice semper) ; la L. hike per hir (E. here, D. hier, due pronuncesas hir) ; e la L. sed per la D. aber o per la S. Port. mas o per l’I. ma.
(28) Jurnalo, kurajo, esas tro franca, pro to me proposas la plu internaciona jornalo, korajo.
(20) Pro quo on adoptis la mutilita Esp. radiki pren, kompren, vice la naturala radiki prend, komprend ? Ta vorti kontenas d en omna lingui qui kontenas oli, pro quo do supresar ol ?
(30) Vertuo, violono esas nur franca, pro to me proposas vicigar li per la tre internaciona virtuo, violino. Me pregas, ke on adoptez sive akademyo, komedyo, tragedyo analoge a familyo e c., sive familio, historio, sekretario e c. analoge ad akademio e c.
Me humile pregas nia Akademio perfektigar ed uniformigar Ido max multe posible e max balde posible, e respektose presentas ca mea proposi ad olsa bonvola konsidero.
Respondo. — On ne devas postular, ke la L. I. esez samtempe max « naturala » e max « internaciona » posible, nam to esas du postuli interkontredicanta : on judikas sempre la « naturaleso » relate ula aparta nacionala linguo, e la maxima naturaleso konsistus, igar la L. I. identa a ta linguo ; sed lor ol perdus tute sa internacioneso, e sa maxima facileso por omni, qua esas la superega regulo e principo. Do la « naturaleso » esas idealo tute kimera e neatingebla.
Pri la vicigo di z per s, ol havus nur la rezultajo, ke la litero s havus du soni, nome s e z, nam certe la max multa populi pronuncus ol z inter du vokali, quale li kustumas en sua lingui, e quale ula reformisti propozas. Kad ni devas adoptar ortografio, qua esus konstante fatale, violacata en la pronunco ? Pluse, se on konservus la litero z en kelka kazi, on hezitus sempre, skribante, inter s e z. O se on tote supresus z, to obligus chanjar multa vorti, qui divenus identa per ortografio ; e to duktus necese a vicigar uli per altri min internaciona. To pruvas, ke la supreso di un sola litero en nia alfabeto esus vera e grava malrichigo, e perdo de internacioneso.