La nuna « virtuoza » esas konservinda pro ke ol skribesas per z en la Rusa e Polona (e forse anke en altra) lingui.
Dro Casares opinionas, ke on trouzas la litero z en nia linguo, e substitucas ol tro ofte a la s di l’ internaciona ortografio. Tale on pekas, segun il, kontre ta regulo ofte mencionita, ke on devas preferar l’ internacioneso skribala a la fonetikala. Se on konservus la s, on respektus la internaciona ortografio, ed on ne tro shokus l’ internaciona pronunco, pro la viceneso di la du soni s e z.
A to ni respondas, unesme, ke on ne povas diskutar la totala supreso di la litero z, qua genitus tre multa dusencesi (naso e nazo, roso e rozo, baso e bazo, kaso e kazo, meso e mezo, muso e muzo, paso e pazo, visar e vizar, e c. divenus identa : on devus do serchar altra vorti min internaciona, e to diminutus la generala internacioneso di nia linguo). Sed se on konservas ol, on devas uzar ol en omna loki, ube la max internaciona pronunco audigas la korespondanta sono. Or ica pronunco audigas z omnube s trovesas inter du vokali (e konseque ante la finali vokala o muta di naz, roz, e c.). Nur la hispana facas ecepto e pronuncas omnaloke s malmola (senvoca).
La regulo jus enuncita esas tre simpla e generala. Sed se ni volus malmultigar la litero (e sono) z, ni devus procedar arbitriale, substitucar s a z en kelka vorti, segun personala gusto o fantazio ; to genitus sencesa heziti (od hesiti ?) ed igus la linguo tre malfacila, tam por pronuncado kam por skribado. Pluse, la max multa populi nultempe kustumeskos pronuncar s malmola inter du vokali : to esus do la kauzo di sennombra, konstanta « kulpi » di pronunco ; lor on neplu savus, kande la sono z skribesas s e kande ol skribesas z, e to esus kauzo di fatala korupto di la linguo. Kad ne esas plu saja e prudenta, skribar z en omna loki, ube la max multi tendencas nerezisteble pronuncar z ? Rimarkez ke, pro l’afineso ipsa di la du soni, nulu esas shokata vidante z vice s (same kam vidante j vice g mola, o k vice c guturala, o ci vice ti, e c.). Ta malgrava chanjo di ortografio ne alteras l’ aspekto di la vorti, ne igas oli nerekonocebla por l’ okulo. Do ta aranjo esas multe preferinda a regulo, qua violentus la kustumo e gusto di la max multi, e qua esus kondamnita violacesar konstante[1].
- ↑ Ni ne parolas hike pri la s en komenco di la germanala radiki, quan ula Germani pronuncas z, ed altri s. To esas altra questiono ; e pri to on povas diskutar, tante plu ke multa populi kustumas pronuncar malmola tala komencala s.
