altro, e c. sed di unu, altru, e c. nam uno, altro, quale neutra (indikanta nedefinita kozo), ne havas pluralo.
Ici, iti, qui, esas la pluralo, ne di ico o icu, sed di ica (qua devus genitar icai, segun la regulo di l’adjektivi) e c.
Simile pri la formi di la pronomi. Segun l’expliko donita en Progreso II, 595, la formi unu, ulu, nulu, irgu, omnu, e c. signifikas alterne du kozi : 1e Li referas irga substantivo, qua indikas persono o kozo. Ex. : « me havas du domi : l’unu esas granda, l’altru malgranda ». 2e Se li referas nula substantivo expresata o tacata, li indikas persono. Ex. : « me renkontris ulu ; irgu qua venos… ; omnu savas… » Til nun semblis a me, ke la finalo ‑u esis institucata por indikar personeso ; sed nun aparas, ke ol indikas simple pronomo. Sed en ta rolo ol semblas a me neutila, nam omnu vidas, kad la pronomo esas o ne sequata da nomo.
Cetere, ta finalo ‑u existas en la determiniva adjektivi, sed ne en la demonstrativa ed interogativa-relativa. Tale on havas samtempe :
| Pronomo referanta determinita nomo. |
Nedefinita persono : | Nedefinita kozo : |
| — | — | — |
| Yen pomi ; prenez ica. | Ica esas genio. | Ico esas eroro. |
| Yen pomi ; qua esas la vua ? | Qua venis ? | Quo eventis ? |
| Yen pomi ; prenez irgu. | Irgu venos. | Irgo eventos. |
to esas, en un kazo, on havas la finali : ‑a, ‑a, ‑o, en l’altra, la finali : ‑u, ‑u, ‑o.
Pluse, quale me ja rimarkis, on ne uzas por personigar l’adjektivi la sama finalo ‑u, kam por la pronomi, sed la finalo ‑o : on havas l’unu, sed ne l’unesmu ; la samu, sed ne la similu ; la ceteru, sed ne la lastu ; singlu, sed ne solu ; e c. E por transformar l’adjektivi en substantivi di kozi, on ne uzas la finalo ‑o, quale pri la pronomi, sed la sufixo ‑ajo : tale on dicas la samo, sed la bonajo. Omno to esas nereguloza, ed obligas lernar memore la seryo de vorti, qui admisas la finalo ‑u, e qui konstitucas quaza ecepto.
To esas stando vere netolerebla.
Me do propozas la sequanta reguli :
« 1. Uzez omna adjektivi kun lia finalo ‑a, kande li referas determinita substantivo (expresita o tacita) : « Yen pomi ; prenez la bona ; prenez l’una o l’altra, prenez ica ; prenez irga ».
2. Uzez la finalo ‑u por personigar omna adjektivi indiferente : « Ulu venis. Quu venis ? Icu esas genio. Anke la bonu pekas. L’amantu esas blinda ».
3. Uzez la finalo ‑o por la generala kozigo di omna adjektivo : « Quo eventis ? Nulo eventis. Ico esas eroro. La belo esas l’imajo di la bono ».
