Page:Progreso - 3a yaro.pdf/370

340

PROGRESO

quo ambiguigas ici e malservas la intenco di l’uzanto, tute quale, ante l’adopto di mis‑ por nejusteso, on misuzis mal‑, se on ne volis facar longa « omformulizi » od « omredakti » (perifrazi). Om‑ esas tam necesa kam mis‑, li propre koheras e l’una kompletigas l’altra. Kande kozo esas misfacita, ol devas « omfacesar », pos miskalkulo sequas normale « omkalkulo », pos mistaxo « omtaxo », e c. ; om‑ sempre inkluzas intencita plubonigo o pluaptigo. Me preferas la formo om‑ ; um‑ tentus la Germani ad enmixo di altra senci, en qui D. um‑ aparas ex. umweben $=$ 1) cirketexar 2) omtexar. Se me favorus la Skandinavi, me lasus la formo esar um‑^[1].

Provaji : Omformacar, omvestizar, omimprimar, omkargo, omkusho, omordino, omsuto, ompavizo, omakordigo, omstampo, omlaboruro, omfacuro, omformacuro, omaranjebla, omtintinda, omkonstruk­tenda, omdicema.

B. Jönsson.

Respondo. — On ne povas postular de la L.I., ke ol tradukez sempre literale, per analoga kompozaji, la kompozaji di la naturala lingui (precipue di la lingui, qui trouzas la kompozado). Ta bezono di la prefixo om‑ ne igis sentar su da l’altra populi, simple pro ke li expresas ta ideo altre, per nedepen­danta vorto : altre o chanjar : altre sutar, chanjar ordino, repavizar, e c. Rimarkez ke la prefixo um‑ (om‑) ne havas sempre la sama senco, e ke konseque (same kam cetera afixi e prepo­zicioni di la naturala lingui) ol ne devas tradukesar sempre, mashinatre, da la sama vorto.

Strax vice quik.

Quik ne esas trovata en ula linguo kun la senco atribuita ad ol en Ido. Sa senco en D.E. e le Skandinava esas « vivanta, vivoza, ajila ». En quikajo (E. snapshot, rapid-fotografuro), E. expektas vidar sua (a) quick (vivanta ento). Quik do duktas a miskompreni, heziti e neintencita drolaji, ex. : Il asumis quik aspekto quaze kadavro. Quik divenis mort­silencoza en la pregeyo. Il quik ploreskis. Me propozas strax, qua en Dana e Suedana havas nur la tempopuntal senco e do misguidas nulu, sed komprenesas juste da plu multi kam quik, qua ne esas nemediate komprenebla por ulu. D. havas un stracks, qua ultre strax signifikas rekte, sed ol esas poke antiqui­jinta. Omna altra propozebla formi (D. sogleich, sofort ; E. forthwith, immediately ; F. tout de suite, aussitôt ; I. tosto ; S. luego) esas malquali­fikata da fonetikala neapteso o sencala ambigueso. Strax (o straxe) reprizentas la maximo di fonetikala apteso e mallongeso e sencala klareso.

B. Jönsson.

1. En om‑ la Franco audos abrejuro di au(tre)m(ent), la Hispano o(tra)m(ente), t. e. altre.