En tala kondicioni ni ne povas enirar detale l’exameno e kritiko di omna rimarki e propozi di l’autoro. Tamen to ne impedos ni cherpar e citar ek sa verketo ta idei, qui semblas a ni interesanta, segun quante li ne ja traktesis da altru.
Koncerne la fonetiko, il propozas tute forjetar la litero z e vicigar ol per s, tam pri sono kam pri skribo, pro ke plura populi malfacile distingas la du soni e multa vorti ganus plu internaciona aspekto per la s (ex. : signalisar, presidento).
Simile il rekomendas simpligar la soni ch e sh tale, ke on supresas la digramo sh, cetere malofta, skribas vice ol ch kun la franca pronunco ; to donus a plura vorti plu internaciona aspekto (pro la franca stranjera vorti konocata, ex. : charlatano, chifono, chikanar, chokar, chovinismo) ; altraflanke ca pronunco aplikata a vorti ja skribata per ch esus anke plu internaciona (champano, chanjar, charmanta, chefo). On povus eventuale admisar por la ch la nuva pronunco quale segunvola, simile kam ni admisas dj (F) e j (F) por nia j (kp. Progreso No 24, p. 713).
Il alegas, ke DEFIR(?)S havas nedefinita artiklo, ke pro to l’Europano esas malagrable surprizata per la manko di ol e ke endukto di ol esas internaciona postulo.
Por la pasivo il rekomendas vicigar nia ‑es‑ per ‑ur‑ segun L. legitur (quo esas forsan exameninda), e la D. wurde (quo esas absurda).
Vice kad il rekomendas unesme la L. num, pose la D. ob. Ni opinionas ke la lasta, nam pruntita de vivanta linguo, e havanta exakte la senco di nia kad, esus multe preferinda ad olca, se ne esus tute danjeroza introducar ol apud nia od, tre simila.
Il propozas introducar so vice do, quo segun nia opiniono esus grava kulpo, nam D. so signifikas tute altro, dum ke nia do esas exakte la F. donc.
Tre interesanta esas la sequanta rimarko, quan ni citas vortale :
« Ne komprenebla esas a me la senfina kombato pri la persono-sufixo. Ye mea savo existas nur un sola exkluziva do ne miskomprenebla e vere internaciona unsilaba markizo di personi, e to esas ‑ist‑ ! Ne mem la participi atingas ta sufixo pri pura personaleso od internacioneso, e la ‑or, ‑er, ‑ir, ‑ier, ‑ario (ex. : sekretario) signifikas ne nur personi sed anke kozi »[1].
Pri la finali ‑io, ‑yo, tante traktita, il anke skribas multo, sed sen advenar a definitive decidita opiniono. Tamen esas interesanta sa rimarko, ke il kolektis plu kam 1.000 vorti havanta la finalo ‑io e kredas trovor pluse 500 til 700. Ek ta 1,000 cirke 940 havas l’acentizo io, e nur la restanta nombro l’altra.
- ↑ L’uzo di la sufixo ‑ist por indikar personi generale, e ne profesionisti, ne esus plu logikala kam l’uzo di ‑ul por la sama skopo, e genitus exakte la sama kritiki [N. D. L. R.]
