Page:Progreso - 3a yaro.pdf/47

17

LINGUALA QUESTIONI

S^o J. Keller (Winterthur) opinionas, ke on ne povas forjetar de nia linguo l’eliziono, qua eventas naturale en la fluanta parolado, quale pruvas l’Italiana, qua tamen prizas la vokali (del $=$ di il, dal $=$ da il). Il propozas admisar simile en Ido la kontrakturi dal, del, dil. L’eliziono emendas anke ofte la finali ‑ala di l’adjektivi, quin uli kritikas quale longa e pezoza. Ni ne povas renuncar ta procedo, pro ke kelki trouzas e misuzas ol : on ne povas impedar, ke mem la max klara regulo violacesas o misapli­kesas ; sed tala misuzi ne influas la linguo, nam li ne esos imitata.

Pri la eliziono di la finalo a.

Me sempre trovas, ke skribante (per manuo o per la skrib­mashino) la eliziono di la a havas multa nekomodaji, kustas tempo e tute ne faciligas nia linguo. Kande on improvizas la frazi dum skribo, on ofte ne savas, kad la sequanta vorto demandos la eliziono o ne. Specale la apostrofo « l’ » esas plu malfacile skribebla per la mashino kam la vorto la, nam ol bezonas la uzo di la klavo di komuto di la tipi.

Kara samideani : nultempe oblivyez la grandioza avantajo di la angla linguo sur la mashino. Provez skribar la angla sur la mashino, e vu quik rimarkos quon valoras linguo qua esas absolute sen acenti o supersigni od altra signi, e qua havas sempre la sama formo por singla vorto. Kad on ne povas facar la regulo, ke la elizioni esas uzata nur en la parolo ? Me ne timas, ke ta regulo facos detrimento a nia linguo pri la nekonkordo di la ortografio kun la parolata linguo. Kande ni future vere komencos parolar, ni ricevos certe ankore multa reguli, quin ni ne ja konocas.

Rich. Lorenz.

Rimarko. — L’eliziono esas nur segunvola, konseque ti quin ol jenas povas tute ne uzar ol, e ne bezonas questionar su skribante, kad ula vorto « demandas » o ne l’eliziono. To esas questiono di komodeso e di gusto, do singlu devas solvar ol spontane, segun sua komodeso. E plu bona esas ne uzar l’eliziono kam trouzar ol.

Pri ‑io, ‑uo.

Pri la propozo di S^o Jespersen (N^o 22), S^o Senigallia rimarkigas (quale konfirmanta argumento), ke exemple la sequanta vorti esus acentizata segun l’italiana maniero : akademio, genio, biblio, incendio, komedio, junio, tragedio, statuo, vakua, individuo, e c., e c. e fine Italio.

Pri la finali ‑io, ‑yo.

S^o Peus rekomendas ica konsidero : se on substitucas i ad y en omna finali, ka to ne produktos tro frequa renkontri di du i, qui

2