edendo simulari, eademque ibi reuersae deponunt11. Hoc Deus aquís glacialibus temperauit, ne inferiora succenderet elimenta. Dehinc inferius caelum non uniformi, sed multiplici motu solidauit12, noncipans eum[1] firmamentum propter sustentationem inferiorum aquarum.
[IX]. De circulís mundi .u. Plinius. Quinque circulís mundus diuiditnr, quorum distinctionibus quaedam partes temperie sua incoluntur quaedam inmanitate frigoris aut caloris[2] inhabitabiles existunt. —
f. 18c
Tres autem medii circuli inaequalitates temporum distingunt, cum sol hunc solstitio1 illum aequinoctio, tertium bruma teneat.
[XI]. De stellis. Isidorus. Stellae lumen a sole motuantes, cum mundo uerti, ut pute in uno loco fixae et non stante, mundo uagae ferri dicuntur, exceptís hís, quae planetae, id est errantes, uocantur: easque dici aduentu celari, nec unquam caelo decidere, fulgor plenilunii et solis probat diliquium. quamuís uideamus igniculos ex aethere lapsos portari uentís, uagique lumen sideris imitari, trucibus cito coorientibus[3] uentís. Plinius. Sidera autem alia dicuntur2 in liquorem soluti humoris esse fecunda, alia concreti in pruinas, aut coacti in niues, aut glaciati in grandines.
[XII]. De cursu planetarum. Plinius. Inter caelum terrasque septem sidera pendent, certís discreta spatiis3 quae uocantur errantia, contrarium mundo agentia cursum, id est leuum, illo semper in dextra praecipiti. Et quamuís assidua conuersatione inmensae celeritatis attollantur ab eoque rapiantur in occasús, aduerso tamen ire motu per suos quaeque passus aduertuntur, nunc imferius, nunc superius propter obliquitatem signiferi uagantia. Radiis autem solis praepedita, anomala uel retrograda[4] uel stationaria4 fiunt.
f. 18d
[XIII]. De ordine earum. Summum planetarum Saturni
11: .i. foácbat .i. caelum12: isé multiplex motus inriuth retae inna airndrethcha in contrarium contra sé ⁊ arriuth aicneta fedesin
1: .i.fotlaiand2: isgnád bróen ⁊ fliuchaidatu ocaturcbáil ⁊ liafuined3: .i. [in marg.] hité spatia narree fil á terra usque ad XII. signa hité soni . toni . comlana rꝉ. hité interualla immurgu deferentiae ⁊ nitiagat saidai sech satuirn suas ut plinius dicit rꝉ. Plinius: tonus est spatium cum legitima quantitate [in marg. inf.] certís spatiís .i. tonus inter terram et lunam rꝉ. isécen corrobat indib sex interualla .VII. spatia ⁊ .VII. toni[5] rl. lege plinium ·4: .i. súas cách díríuch[6] [in marg. inf.] stationaria in superioribus .i. isnaib rendaib fail húas gréin .i. mars iouis saturnus rꝉ. IN tricetro id est in tertia parte signiferi in quadrato id est in quarta parte in aduerso rꝉ.
11. i.e. they leave.12. this is multiplex motus, the course which the constellations run in contrarium contra se, and their own natural course.
1. i.e. a day’s length there.2. usual is rain and wetness at their rising and with their setting.3. i.e. these are the spatia, the spaces which are a terra usque etc. These are soni, toni, complete etc. These, however, are interualla differentiae, and these go not up past Saturn, ut Plinius etc. It is necessary that there be in them sex interualla etc.4. i.e. up straight etc., i.e. in the planets that are above the sun.
