Jump to content

Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/296

From Wikisource
This page has been validated.


282

TI PILIBUSTERISMO


rog, mabuteng a maturog, piman ta ti turog na, maysa nga agkakanayon, natuok nga ar-arapaap. Apaman a maikidemna dagiti matmata na, adda sumarot a ikikita a pangbabalaw, as-asog ken sensennaay dagiti agwengwengweng kadagiti laplapayag na. Makitana ni ama na nga agalla-alla, sibibisin, awan sardeng, awan inana na; makitana ni Basilio nga agnguynguya iti dalan, sinugat ti dua a bala, kas ti daydi nakitana a bangkay ti maysa a karruba da a pinaltugan dagiti sibil idi inda itultulnog. Ket iso makitana dagiti repreppetna nga immunegdan iti lasag, makitana ti dara nga agrtiar iti ngiwat na ket mangngegna a kunkuna kenkuana ni Basilio:— “jlspalennak, ispalennak! siksika laeng a maymaysa ti makaispal kaniakj” Sa iti kalpasan na, adda mangngeg a pagaak, italiawna dagiti matmata na ket makitana manen ni ama na, a mangkitkita kenkuana iti napnuan pammabalaw. Ket ni Juli makariing, bumangon a tumugaw iti ikamen na, yaprusna dagiti im-ima na iti muging na, ta yamuyna dagiti bubuok na: nalamiis a linget, kasla linget ni patay, ti mangbabasa kenkuana!

—!Ina, ina!—yug-ugaugna.

Ngem dagiti siraragsak laeng a mangikeddeng iti gasat dagiti il-ili, dagiti mangituyang kadagiti pammapatay nga abbungan ti linteg, dagiti mangilkillo iti linteg, ket inda aramaten ti linteg a pangampayag iti pigsa, matmaturugda man a sitatalna.

Idi kuan, adda simmangpet a naggapo sadi Manila ket inna sinarita no kasano ti ilulusot amin dagiti balbalod, isuda amin, malaksid ni Basilio, ta awan nangisakit kenkuana. Kunkunada sadi Manila, innayon daydi simmangpet, a ni Basilio maibelleng sadi Karolinas, ket pinagpirmadan iti maysa a dawat a nakaikabilanna nga iso ti agdawat iti kasdi a dusa na. Daydi simmangpet nakitanan ti sasakayan a mangipan kenkuana sadiay.

Daydi a damag iso ti nainagpatinggan kadagiti ngatangata daydi balasang, a ti ulo na napalalo pimanen a dagsenna gapo kadagidi ado a rabrabii a dina pannakaturturog ken kadagidi nakabutbuteng nga ar-arapaap na. Sibebessag ket mangmalmalanga dagiti matmata na, inna sinapol ni ermana Bali, ket iti timek a nakabutbuteng, inna inbaga kenkuana a rnayat a mapanen, ket inna sinaludsod no mayat a manguyog kenkuana.

Ni ermana Bali nakaragsak ket inkalikagumna a pinagtalna, ngem ni Juli saan na a denggenen ket kasla itay gumanat unayen a dumteng iti konbento. Tinarimaanna ti