Jump to content

Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/321

From Wikisource
This page has been validated.


307
TI PINAGSAWA


nga addada dadakkel a rineppet a sabsabong, ngem saan na nga inkankano. Dagiti luglugan agturungda iti lansangan a Rosario ket gapo ta masabatda dagiti agsalog iti rangtay ti Espania, maipapilit a no manen sumardengda ket nainayad ti pagna da. Iti maysa kadagiti a luglugan nakitana ni Juanito Pelaez, iti abay ti maysa a babai a nakaaruat iti puraw ket nagdalungdong iti agsalsalagasag: nailasinna nga iso ni Paulita Gomez.

— ¡Ni Paulita! —nakunana a nasdaawan.

Ket idi inna napnekan a iso nga agpayso, a nakakawes iti aruaten ti makiasawa, ket nagkuyugda ken Juanito Pelaez, a kas da la naggapo iti simbaan.

— ¡Asi pay ni Isagani! — naitanamitimna —<iania ngata ti nagbanbanagan na?

Nabayag bassit a inna linaglagip daydi gayyem na, naindaklan a kararua, naayat, ket iti nakem na, nasaludsudna no saan ngata a naimbag no ibagana kenkuana ti maaramid, ngem iti nakem na met laeng, simmungbat a kinunana a ni Isagani kaano man saananto a kayat ti rumaman iti kasdi a panagpapatay. . . Saan a naaramid ken Isagani ti naaramid kenkuana.

Idi kuan, nalagipna a no saan kuma a nabalod, iso agasawa met kuma wenno nangasawan kadagidi a kakanito, lisensiado kuman iti Medisina, nga agnaed ken mangag-agasen iti maysa a suli ti probinsia na. Ti anniniwan ni Juli, a natumtumek idi nagtapuak, simmiplot iti isipna; nakudrep nga apoy ni gura ti nanegged kadagiti matmata na, ket sinublianna manen a inarikap ti putan ti rebolber na, a ladladingitenna no ania ti gapo na a di pay la dumteng daydi nakakigkigtot a kanito. Idi, isuna a nakitana ni Simoun a rimuar iti ruangan ti balay na, a siiggem iti daydi kajon a yan ti pagsaingan, a naannad unay ti pannakabungon na, simmakay iti maysa a lugan a simmaruno kadagiti naintar a nanguyog ka­ dagiti apagas-asawa. Ni Basilio, tapno dina masina ni Si­ moun, kinayatna a miningmingan ti kotsero, ket napalalo a siddaaw na, ta inna nabigbig daydi daksanggasat a nangitulod kenkuana sadi San Diego, ni Sinong, a minalmalo dagiti sibil, daydi met la mapan agipadpadamag kenkuana idi adda a balod kadagiti amin a naar-aramid sadi Tiani.

Agsipod ta atapenna a ti lansangan nga Anloague iso ti pakaaramidan daydi, sadiay ti nagturungan daydi bumaro, nga inkartingna ti nagna ket inunnaanna dagiti luglugan. Pudno, isuda amin agturungda iti daydi daan a balay ni'Kapitan Tiago: sadiay ti inda pagtitipunan a mapan makisala