Jump to content

Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/63

From Wikisource
This page has been validated.


49
NI BASILIO

Maysa kadagidi dua a mangisursuro, nalatak unay, kaay-ayo amin dagiti agad-adal; kunada a masirib, nalaing a dumaniw ken nawada dagiti panpanunot na. Naminsan nga aldaw a kinuyugna dagiti kolejiala a nagpallailang, adda rimsua a susik da kadagiti sumagmamano a kadete, susik a nagtaudan idi damo ti ringgor ken karit ti kabil idi agangayen. Daydi mangisuro a nalagipna ngata ti naraniag a panagkabanuagna, immurnos iti buyot na ket inkarina nga ikkan iti nasayaat a nota dagiti amin a makikabil iti sumaruno a domingo. Nabiag daydi a lawas na: addada sagbabassit a panagsasarak a nagsanggalaan ti baston ken ti sable, ket iti maysa kadagitoy a panagkakabil, naidumduma ni Basilio.

Inpan indatag dagiti agad-adal a sibaballigi iti mangisuro; nanipod idin, inna naam-ammo, ket iso payen ti kaay-ayona unay. Gapo iti daytoy ken gapo pay met iti gaget na, ka­ dagiti babassit ken inuubingan a banbanag, siniddaawna pay. Gapo iti kasta, ni Kapitan Tiago, a nanipod idi naginonja daydi anak na, dina unay kaykayaten dagiti praile. naminsan a nasayaat ti ulo na, inbagana nga umallatiw iti Ateneo Municipal a kadagidi nga al-aldaw kapigpigsa ti nasayaat a damag na.

Baro a lubong ti naglukat kadagiti matmata na, panangisuro a dina inpagarop iti daydi a pagadalan. Malaksid dagiti babassit ken inuubingan a banbanag, siniddaawna unay ti panangisuro da ket nagyaman iti daydi makitana nga anep dagiti mangisursuro. Pasaray mamsek dagiti matmatana iti lua, no inna panpanunuten dagidi uppat a tawtawen a napalabas a, gapo iti kaawan ti mabalin na, saan a nakastrek iti daydi a pagadalan. Naipapilit a inpakatna ti dina kuma kabaelan a pigsa, tapno inna makamakam dagiti nasayaat ti rugi da, ket mabalin a kunacn a iti daydi lacng a tawen ti inna panangadal kadagiti rebbeng nga adalen iti lima a tawen ti segunda ensenianza. Nagbachilier, a kasta unay ragsak dagiti mangisursuro kenkuana nga inpasindayagda unay iti saklang dagiti dominiko a naibaon a mangpaliiw kadakuada. Maysa kadagitoy a kas itay pangep-ep iti kasdi a ragsak, sinaludsudna iti ageksamen no adino ti nagadalanna kadagiti uinuna a tawtawen ti latin.

—Idiay San Juan de Letran, Padre,—insungbat ni Basilio.

—!Kunakon ket! iti latin saan a dakes,—kinuna daydi dominiko, nga immisem bassit.

Gapo ta kaay-ayuna ken iso pay ti maitutop iti kababalinna, pinilina nga inadal ti Medisina; ni Kapitan Tiago kay-