ಭೂತಕಾಲೊಡು ಕೊಂಡ ಇಂದ್ದಾಪುಂಡು, ಅರ್ಥವಿಚಾರೊಡು- ಪರೊಣ್, ತಿನೊಣ್, ಕೆಜೊಸ್ ಇಲ್ಲಿ ಪದಲೆಗ್ ಕನ್ನಡ ಅನುವಾದ ಕುಡಿದುಕೊಳ್, ತಿಂದುಕೊಳ್, ಕೇಳಿಕೊಳ್ -ಇನ್ನಿನಕುಳು ಕುಡಿದುಕೊ, ತಿಂದುಕೊ, ಕೇಳಕೊ ಇಂದ್ರ ಳಂತ ಧ್ವನಿಮೆ ಲೋಪವಾಂಡಲಾ, ಕುಣಿದು ತಿಂದು ಕೆಆ ಇತ್ಯಾದಿ ಭೂತಕಾಲದ ರೂಪೊಡುಳ್ಳ ಅಚಿತ್ರ ಈ ಅನುವಾದ ತುಳುಕ ಪರೋಸ್-ಪರ್+ಒಣ್, ತಿನ್+ಒಳ್, ಕೇಣ್ +ಬಣ್ ఇని ಪದಲೆಗ್ ಸಲಿಸಮಾನ ಕಾಲಾರ್ಥ ಕೊರ್ಪುಜಾ.
11.32 ನನೊಂಜಿ ವಿಚಾರ- ಧಾತು ತುಳುಬ್ ಅಂಚನೆ ಒಲಿದುಂಡು, ಉಳ್ಳ ಉತ್ಕರ್, ಉಳ್ಳ ಉಳ್ಳ, ಉಳ್ಳ, ಉಳ್ಳಾ [11.21 ಪರಿಚ್ಛೇಧೇಡು ತೋಜಾವಿನ] ಆಜಿ ಪ್ರತ್ಯಯ ರೂಪಲು ಇಪ್ಪನಗ ಕಾಲಪ್ರತ್ಯಯ ಇಂದೆಕ್ ಒಂಜೆ, ವರ್ತಮಾನ ಕಾಲದವು. ಭೂತ,ಭವಿಷತ್ ರೂಪಲು ಈ ಧಾತುಗ್ ಪತ್ತುಜಿ. ಬದಲಾದ್, ಇ ಧಾತುದ ಭೂತರೂಪಲು ಇತ್ಯೆ, ಇತ್ತೆರ್, ಇತ್ತ ಇತ್ತರ್, ಇತ್ತ್, ಇತ್ತಾ ಇನ್ಸಿನಂಕುಳು, ಇಪ್ಪುವೆ, ಇಪ್ಪುವೆರ್, ಇಪ್ಪ,ಇಪ್ಪರ್, ಇಪ್ಪುವೆ', ಇಪ್ಪುವಾ -ಈ ರೀತಿದ ಭವಿಷ್ಯತ್ ಕಾಲರೂಪ ಹೊಂದುಂಡು ಇರು ಧಾತು. ವರ್ತಮಾನೊಡು ಇರು ಧಾತುಗ್ ಉಳ್ ಧಾತು ಪಗರದ್ ಬರ್ಪುಂಡು. ಅಂಚಾದ್ (is, are auxilliary verb ದ ಲೆಕ್ಕೊ) ಉಳ್ಳ ಧಾತು ವರ್ತಮಾನ ಕಾಲೊಡು ಸ್ವತಂತ್ರ ರೂಪದ ಧಾತು. ಕೊರ್ತಿನ ಗದಾಯುದ್ಧದ ಉದಾಹರಣೆದ ತುಳು ಅನುವಾದ ತೂವೊಲಿ:
ಈ ಉಳ್ಳಡುಂಡು ರಾಜ್ಯ ಈ ಉಳ್ಳಡ್ ಪಟ್ಟವುಂಡು ಪಿಆಗೆವುಂಡಿಯಾ ಈ ಉಳ್ಳಡುಂಡು ಬೊರ್ಕುಡೆ ಈಯುಂತೆನವು ಮಾತಾ (ಉಳ್ಳನಾ)ಕರ್ಣ! (ಯೆಡ್ಡೆನಾ)
- ಮುಲ್ಪ ಕನ್ನಡದಂಚ ವರ್ತಮಾನ ಕಾಲ ರೂಪೊಡುಂಡು ಉಕ್ ಧಾತು. ಈ ರೀತಿಡ್ ವಿಚಾರ ಮಾಲ್ಪುನಗ ಒಣ್ ಧಾತುಲಾ ಅಂದ್ ಪ್ರತ್ಯಯಲಾ ಅಂದ್. ಇಂದ್ ಕನ್ನಡದ ಕೊಳ್(ಕೊ) ಗಾವಡ್, ಉಳ್ ಧಾತು ಗಾವಡ್ ಸರಿಸಮಾನವಾದಿಜ್ಜಿ, ರೂಪೊಡು, ಧ್ವನಿವ್, ಅಂಚನೆ ಅರ್ಥೊಡು, ತುಳುಟು ಇಂದ್ ಒಂಜಿ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರಯೋಗ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಮಾತಾ ಧಾತುಲೆಗ್ ಪತ್ತೆದ್, ಒಂಜೆ ಕ್ರಿಯಾಪದವಾದ್, ವಿಧಿರೂಪೊಡು ವರ್ತಮಾನ ಕಾಲೊಡು ಇಪ್ಪುನ ಪ್ರತ್ಯಯವಾಂಡ, ದುಂಬುಪ್ಪುನ ಧಾತು ಪಿನ್ದಾವುನ ಕ್ರಿಯೆನ್ ಸಾಗಾಯ ಭೂತಕಾಲ ರೂಪೊಡು, ಬೊಕ ಸಾಗಾವುವೆ ಭವಿಷತ್ ಕಾಲದ ರೂಪೊಡು ಇನ್ನೂ ಅರ್ಥ ಕೊರ್ಪಿನ ಸ್ವತಂತ್ರ ಧಾತುಲೆನ ರೀತಿಡೆ ಉಂಡು ಇಪ್ಪ ವಿಚಾರ ತೆರಿಯೊನೊಡು. ఇని
187
ಬುಧಾನಂದ ಶಿವಳ್ಳಿ