عەقیدەی مەرزیە/مبحث الصفات الله
Appearance
ئەزەلییەت بۆ ئەسما سابیتە | لە وەجهی رجووع ئەباڵ قودرەتە |
سیفاتی زاتی هەر وەکوو زاتن | خارج لە دەرکی گشت مەخلووقاتن |
هیچ مەعلووم ناون بۆمان «كما هي» | ئەزەلی و ئەبەد ناموتەناهی |
با تەعەلووقیان واحید «بالذات»ن | «حيث التعلق» بێ نییهایاتن |
گشت زائید لە زات نە عەین و نە غەیر | «من حيث الايجاد آثارها خير» |
وەک «ما اسابك» دەکا، بێ گومان، | ئیما «ما تري في خلق الرحمن...» |
با وجوود موکەللەف نییەن بەمانە | سیفاتی ئایا زائیدن یا نە؟ |
یا خۆ ئەمیانە عەینی ئەوەیە | یا تەغایوریان لە بەیندا هەیە |
بۆ زاتی ئایا غەیرن یا خۆ عەین؟ | حەواڵەی کەشفی ئەسفیای دەدەین |
ئێمە مەحجووبین با لاچین لە بەین | قسەی لێ نەکەین چاکە و دەیچیکەین |
بۆچ؟! ئەهلی هەوا غاڵبن تەواو | «لاعلاج» ئینسان تێرنە ئەو جەواو |
ئەگەر سیفاتی نەفسی زات دەوێ | لزوومی چەندێ مەحاڵات دەوێ |
ئەووەڵ: دەوێ حەمل «بلاافادة» | دووەم: مەسەلا عیلمە ئیرادە |
سێیەم: عەقڵی تۆ دەشێ جازم بێ | مەسەلا بە بوون واجب عالم بێ |
بێ حاجەت ئەباڵ ئیسبات بە بورهان | چت نەفسی خۆیە زەروورە و عەیان |
چارەم: بۆی عیلم «واجب الوجود» | «بالذات» سانیعی عالەم و مەعبوود |
قسەیچ لە نەحوی «عالِم»دا نییە | کەوا حەملیان «مواطاه»ییە، |
بەڵ قسە لە بەحس نەحوی «علم»یە | کەوا حەملیان ئیشتیقاقییە |
هەرگاە کە نەفسی زات بن ئەوانە | مەحاڵاتەکە زاهیر بزانە... |
ئەر دەڵێ ئەوسا لێی لازم دەوێ | کە تەغایووری ئیعتیبار نەوێ |
چە مەحاڵێ هەس ئەگەر بڵێ: «ذات، | حيث التعليق بذي المعلومات، |
عالمُ، بل علمّ.» «على ذا القياس» | تەقریری باقیی سیفاتیچ هەر واس |
مەعنای حەملیان یانییهای زاتی | «متعلّقُ بالمعلوماتِ» |
«وهكذا» وا فایدەی بوو عەیان | ئیفتیقاریچی بوو ئەبال بەیان |
تەمایوزی بەین ئیعتیبارات بوو | تەکەسسوریچ بۆ وجوود نەیدا ڕوو |
هەر وەک ئەو جوملە مەشهوورە لە بەین: | ئەڵێن «الواحد نصفّ لِلاثنين»، |
سولسی سیانە، ڕوبعە بۆ چوار، | تا هەرکوێ بڕۆت نایەتە شومار |
دیارە مەوجوود هەر واحید دەوێ | حەملی موفیدە و نیسفییە جگێ |
دەڵێین بوونی زات پاکی عەلییە | بە نەفس و عەینی ئەو تەعەلووقیە |
باتیلییەتی زۆر بەدیهییە | «ككون الواحد نفس النصفيه» |
«بل أّنما هو عالمُ، قدير، | حيٌّ، مريدُ، سميع، بصير» |
پەس ئەوا ماوە لەم ڕەواقەدا | کەلام لە مەئخەز ئیشتیقاقەدا، |
وەکوو قودرەت و عیلم، «وَإنّه | معنيُ زائدّ ليس نفسهُ» |
بۆچ؛میسلی قودرەت «ربّ البريّه» | لە ئیعتیبارات عەقڵییە نییە |
بەڵ لە مەعانیی حەقیقییەن گشت | لەم دوو شیققانە یەکێ بگرە مشت |
ئەر عەینەن عەدەت بۆ مەحاڵاتە، | وەر وەرای زاتەن مەتلەب ئیسباتە |
نییە دەلالەت سەمعی و عەقڵییە | لە بۆ ئیزاحی مەعنای غەیرییە |
«نَعَم في صفات جنات الباري» | هەیە ئیتتیافاق بۆ ئوممەت جاری |
کە مەنعی ئیتلاق غەیرییەت دەکەن | ناویان بۆ زات وەک ئەغیار نابەن |
«بناء عَلى ذاكَ الإتّفاق | تحن نقطع بمنع الإطلاق» |
تەعریفی غەیریچ وا کە مەشهوورە | بۆ بەڵەدییەت لەگرە زەروورە |
غەیر ئینفیکاکیان لە بەیندا دەوێ | یا خۆ دوو زاتن ئەمیان ئەو نەوێ |