چل حیکایەت/حیکایەتا سیهـ و پێنجێ

by مەلا مەحموودی بایەزیدی

نەقل دکەن کو ژ قەزایێد بوهتان د قەزا بەرواراندانێ گوندەک هەیە ناڤی خەسخیر و ئەکسەرێد ئەهالیێد وێ دەرێ بەگزادە و پس ئاغانە و ژوان رانێ ژی تایفا عادیان دبێژن، گۆیا ژوێ تایفە ماینە، ژوان پس ئاغان مرۆڤەک هەبوویە ناڤی میرە بەگ، ئەو میرە بەگ ژنا وی بەرێ دمریتن. کوڕەک ژوێ ژنێ دمینیتن، ناڤی دژوار، هەفت سالی، ئیجارێ میرە بەگ دچیتن کچەکێ ژ ئەکرادێد بوهتان ژبۆی خوە دخوەزیتن و تینیتن و مارە دکەتن و موددەیەکی دگەل یەکوودوو دبۆرینن، سێ چار سالان لسەر ڤێ دچتن، وەسانێ دقەومتن ژبۆی شۆلەکێ میرەبەگ ژ میرێ بوهتان خەوفێ دکەتن و ژ مالا خوە دڕەڤتن دچیتە ستەنبولێ و موددەیەکی ل وێ دەرێ بالضرورة ساکن دبتن، د مالێدا ژنا وی و کوڕێ وی دژوار دمینن، ئەوان ملک و وەرز هەین دگەل وان مودارا دکەن و دژوار ژی دوانزدە و سێزدە سالییە، لاکین مەگەر ڤێ ژن بابێ وی یا کرمانج دبەرێدانێ وەقتێ کچیدا نێ عەلاقە دگەل یەکی ڕەوەند هەبوویە و حەز ژ یەکودوو کرینە، ئەو مرۆڤێ ڕەوەند کو عەلاقە دگەل ژن بابا دژواری هەیە جارنان تێتە مالا وان و دچتن، لاکین غیرەتا دژواری قەبول ناکەتن، ژ ژن بابا خوە دپرستن کو ئەڤە کی یە هەر تێتە ئێرە و دچتن، پاشی ژن بابا دژواری دبێژیتن، کو ئەڤە برایێ منە، لاکین دژوارێ ژار نزانتن و ئەوان ئەکرادان ژ بەرێدانێ ناس ناکەتن کو بڕاستی ئەڤ مرۆڤە برایێ وێ ژنێ یە یانێ نە، و بەرێ باوەری دکەتن کو ئەڤ مرۆڤە برایێ ژن بابا منە، موودەیەکی ئەو مرۆڤ جارنان تێتە مالا وان و ب شەڤان دمینی و دچیتن، ڕۆژەکێ دیسانێ ئەو مرۆڤ تێتە مالا وان، ژن بابا دژواری دبێژیتن کوڕو هەڕە رەزی ژبۆی خالێ خوە تری وەرینە، ئیجارێ دژوار ژی بدەردکەڤتن کو بچیتە ڕەزی ژبۆی تری، کوڕەکی جیرانان دبێژیتن کوڕودژوار ئەو کی یە کو هەر دایم تێتە مالا وە و دچیتن، دژوار دبێژیتن کو برایێ ژن بابا منە، خالێ منە، ئیجارێ ئەو کوڕێ جیرانی دبێژە دژواری کو خوەلی لسەرێ تە بتن، ئەو زڕبابێ تەیە و یارێ دا تەیە، وەکو ئەو کوڕێ جیرانی ئەڤی خەبەری دبێژتە دژواری، ئێدی دژوار وەکی ئەڤێ پرسێ ژوی کوڕکی سەح دکەتن، ددەتە بەری و دبەزیتە وی کوڕێ جیرانی، ئیجارێ ئەو کوڕک دبێژیتە دژواری، کو برادەر ژبۆی چ سل دبی، ئیشەڤە تو ل وان هەردووکان بەپی، ئیجارێ ئەو چ مرۆڤە تۆ دزانی، ئەڤ خەبەرە ل دژواری قەوی زێدە عارتێتن، ئیجارێ دژوار دچیتن و قەدەرەکێ تری ژ ڕەزی تینیتن و ددەتە ژن بابا خوە و دبێژە ژن بابێ کو خەنجەرا بابێ من د سندوقدانە بدە من، ئیشەڤە ئەز دێ بچمە بەر رەزی، کاروانەک نێزوکی ڕەزی هاتیە ئێورینە، نەکو ئیشەڤە ژ ڕەزی تری بدزن، ژن باب ژی منێ دکەتن کو دژوار بچتن و مال ژبۆی خالی ببتن، خەنجەرێ بدەرتینە و ددەتە دژواری، دبێژە کوڕۆ سێوی یو لێ دان ژ دەست تە تێتن، خوەلی لسەرێ وان بتن کو تو وان بدەی بەر خەنجەران، ئیجارێ دژوار دبێژیتن دایێ ئەگەر خودێ راست تینتن ئەز لێ ددەم، صوبەیێ تۆ دبینی، ئیجارێ دژوار خەنجەرێ دکەتە بەر پشتا خوە و سەر ئێڤاری دچتە ڕەزی و میقدارەکێ ل ڕەزی دسەکنە و پاشی بخەف وەقتێ ڕازانان تێتە سەر کولەکا مالێ و خوە دڤاڕۆیێ بدزی ڤەدشێرە و ل ئەحوالێ ژن بابێ و ئەوی مرۆڤێ کو یاری ژنێ دفەکرتن، دبینتن کو بەلێ جهەک بتنێ ل گۆشەیەکی مالێ دانین و چراغ ڤەمراندن و هەردوو ڕازان، وەکو دژوار ئەڤانە ب ڤی تەرزی دبینتن، دەمەک خوە دگرتن و ژ کولەکا پاکێ پەیا دبتە نێڤا مالێ، کو ئەڤنە هەردوو ژی ڕازاینە، تێتە بەر سەرێد وان، بەرێ ئیبتیدا خەنجەرێ ل سنگێ وی مرۆڤی ددەتن و خەنجەرەکێ ژی فیلحال بێ مەجال ل ژن بابێ ددەتن، خولاسە ئێدی قودرەتا وانا لباتێ نابتن، خەنجەرەکێ ل وی یەکێ ل دایێ، ب ڤی تەرزی هەردووکان ژی تەمام دکەتن، ئیجارێ گازی جیرانان دکەتن کو وەرن ئەحوالەکی وەها قەومییە، ئێدی ئەوان هەردوو جنازان دەفن دکەن و هەرکەسەک تەحسین و ئافەرینێ ژبۆی دژواری دکەتن، حەتتا ئەڤ شۆلە بگوهێ میرێ بوهتان کەتی، ڤڕێکری دژوار برییە حزور خوە و خەلات کری، گۆتە وی کو من بابێ تە بەخشییە تە، ژبۆی ڤێ غیرەت و جەسارەتا تە، مەخسوس میرێ بوهتان مرۆڤ ڤڕێکری بابێ دژواری ژ ستەنبولێ ئینایە و هەردوو ژی کرینە پیشەکارێد خوە و هەرچی شولەکا ئاسێ هەبوویا دژوار دگەل بابێ ڤڕێدکرنە وێ شولێ و پێکڤە تینان و ئەڤە قسسەیا ژ دژواری بشۆڤە مایی، بوویە داستان د نێڤا بوهتانیدانێ..