paagi ha milagro o bahín ha tuluuhan. Sinusubay pa liwát
in mga paagi nga bahin hin mga nobena, mga basahán
hin mga milagro, mga pulong hin mga kura, mga kasayu-
ran han langit ug iba pa nga mga yayangbaton. Hi don
Primitivo, an pilosopo, malipayon naghihinabi hin mga
pamulong hin mga teologos.
-Kay waray ha ira angay mapirde,-nasiring ha da- ko nga pagpakamaaram;-an kapirdi may darahig nga ka- siribton ngan didto ha langit waray mga kasiribton.
-Kundi kinahanglan nga in usa magdaóg,-nabatón an himuláng nga hi Aristorenas;-ha pagdaóg aada an ka- lipayan!
-Kun amo, magdaóg nga duhá waray ibá.
Nga magdaóg nga duhá diri natangdo hi Martin Aris- torenas, kay hiyá nalagás na la didá ha mga bublangán unob niya hinkikit'an nga iton usá nga manók napipirde, ug itón usa man nagdadaóg; kun magkakurikuri, tabla. Kawang la an pagyinakan ni don Primitivo hin linatín, hi Martin Aristorenas napiling han ulo, ito ngani nga an lina- tín ni don Primitivo masayunay sabutón; nasiring hiya nga an gallus talisainus, acuto tadi armatus, an gallus beati Petri bulikus sasabungus sit1 ug ibá pa, salit say niya lugód ginamit an unob gamiton han kadam'an nga amo an ginmamatuuran nga nakakapaukóy hin yawyaw:
-Makukondenar ka, amigo Martin, mahangangadto ka ha kairihes! Cave ne cadas! Diri na ako makikisugál ha imo hin monte! Diri na kitá magbabakas! Nariwa ka han kamakagagahom sa Dios, peccatum mortale! Nariwa ka han pagkamatuod han Santisima Trinidad: an tutuló uusá la ngan an uusá tutuló! Panginano! Nariwa ka, ha maliko nga paagi, nga in duduhá nga lawas, duduhá nga sarabutan ngan duduhá nga kaburut'on nahihimo nga ma- may-usá la nga panumduman! Panginano!" Quicumque non crederit, anathema sit!"
Hi Martin Aristorenas nahangusbó, ginduruas ngan ikinibang an lawas, ngan hi insik Quiroga, nga nagpina- mati hin maupay han mga katadungan, ha dako nga pag- amuma naghatag han pilosopo hin dako nga tustos, ngan nagpakianá hin tingog nga makiaangayon:
-Sigulo pakahimo kontalato pakapilete galyela kan Kilisto, ha? Ako nani paktaylo, ako kontalato iya, ha?
Didto han ibá nga mga alirong say uróg ginhihiru- himangraw an namatay; bisan la an iya igpapanapton ha
