ginbabari han pagpatootoo kundi kay ginagamit pa nga
kabulig ha panalumpigos.... Tungod kay nahigugma
ako han Espana, nagyayakan ako dinhi ngan inaayat ko
itdn mga panliparo! Diri ko karuyag nga ha sunod nga
mga tuig an Espana igsumbong nga pangiruydn hin mga
nasod, manurupsop hin dugo han mga bungto, maraugdaog
hin gudti nga puro, kay uraura ito nga pagdum-it
han hagtaas nga katuyuanan han una naton nga mga
hadi! Inuunano ta pagtuman han ira birilhon nga testamento?
Iginsaad hini nga mga puro in pag-agak ngan
pagbuhat han matadong, ngan lugod gin-uuyagan ta an
kinabuhi ug katalwasan han mga umurukoy; ginsaaran
ta hin hibaro ha pagkabungtuhanon, gin-uulang ta lugod
kay ikinahahadlok ta nga maghingyap hin mauruupay
nga kahimtangan; ginsaaran ta hin kapawaan, aton lugod
ginbubuta an ira mga mata basi diri kumita han
aton mga pagpasipara; ginsaaran ta hin pagtutdo hin
mga kadarayawan, say ta lugod ginpapahataw an ira mga
kasurusnan, ngan nawawara an kalinaw, an kamay-katigayunan
ngan an pagkamatadong, ngan say lugod naghahadi
an mga kalisang, an komersiyo namamatay ngan
an kawaray ginpapamulat nga kaupayan ha bisan la ano
say naguop ha mga tawo. Igkuha ta han aton, say kita
magpaka-pilipino ngan pakiana kita ha aton ngahaw,
kun ano aton bubuhaton dida hini nga kasugad! Ah!
dida hiton imo diri pagbaton nababasa ko an katadungan
nira hin pagsupil, ngan kun an mga butang diri masariupay,
masupil mga sano nga adlaw ngan, pagmatuod
la, nga an katadungan aadto ha ira sugad man an mga
pag-ugop han mga tawo nga dungganan, han ngatanan
nga patriota, ha kalibutan! Kun in usa nga bungto
ginhahalutan hin kapawa, panimalay, katalwasan, katadu
ngan, mga kaupayan nga nawawaray, diri mahihimo an
kinabuhi tungod kay amo an sulundanon han tawo, ito
nga bungto may katadungan hin pagdara han nagkukuha hini nga
mga kaupayan hin sugad hin usa nga tikasan nga natapo ha mga
dalan: diri ball an mga ginkalainan,
waray mga linain, uusa la an binuhat, uusa la an kalugaringon,
usa nga pagtalapas ngan an ngatanan nga dung
ganan nga tawo nga diri umugop han ginpasiparahan
nagigingkabulig han kriminal ngan nagdudum-it han iya
conciencia. Oo, ako diri militar, ngan an mga tuig nagtitikang na
pamarong han gutiay nga laga han akon dugo;
kundi, kun magpapakamatay ako ha pag-ugop han pag-