Jump to content

Page:An-El-Filibusterismo-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/57

From Wikisource
This page has been validated.


47

liwat hin kahoy nga nagpapahutpahot.

Hinmunong dida ha tungod hin tinatambak nga bato, tinmukas han kalo ngan baga mangadi. Didto hadto iglubong hi iya nanay, ngan an iya siyahan nga paglaoy ikinapagkadto han bungto amo an ngadto dayon hadto nga linubngan nga diri kilala ngan hinbabaliwngan. Tungod kay han pagkabuwas malaoy hiya ngadto han panimalay ni Ginhaupan Tales, nagpapahimulos had­ to nga gab-i hin pagtuman han iya mga turumanon.

Linmingkod hiya dida hin usa nga bato ngan namurubuot. Naasdang ha iya atubangan an iya ginagian daw in usa nga halaba nga maitom nga pelikula, limbaon ha tinikangan, madalumdom ha urhi ngan may talagudti nga pisik hin dugo, ngan katima maitom, ma­ itom gud, tabuhon ngan mahayag, nagtitikahayag tikaiha. An katapusan diri niya hinkikit’an, nasasalipdan hin usa nga dampog nga sinisilhagan hin mga silaw ug mga kaagahon. May ada na tutulo katuig, tuptop ha adlaw ngan uras haros, nga mamatay hi iya nanay dida hadto, ha butnga hin waray na masugad nga kakablasan, ha usa nga makawiwili nga gab-i nga masanag an bulan ngan an mga binunyagan ha bug-os nga kalibutan namamaglipay. Samad ngan nag-iingka, pinmaabot ngadto hadto nga daplin hamtang iya ginsisinunod: tuyaw, tugob hin kahadlok, namamalagiw ha iya anak daw sugad hin lambong. Didto hadto kamatay; inmabot in usa nga tawo nga diri kinikilala, nga nagsugo nga maghimo hm dako nga tap-ong, ngan hiya nagsugot sugad hin makina, ngan ha iya pagbalik nakakita hwat hin diri kilala nga nakada ha harani han minatay han una nga tawo binmuhg ha iya paghimo han tap-ong, nagkutkot han luong nga ginlubngan kan iya nanay ngan, katima ha iya tagi hin gutiay nga kuwarta, pinalakat hiya. Pakakakita pa la niya hadto nga tawo: hataas, magpula an mga mata, duason an mga im-im ngan tais an irong'1....

Ilo nga tulapos, waray mga kag-anak ug kabugtuan, linmakat hiya didto hadto nga bungto nga iya kmahahadlukan han mga punuan ngan mapakadto ha Manila ngan didto nagpasugo ha baldy hin usa nga salapianon layon an pagtuon, sugad han binubuhat han iba. Adto nga iya lakat diri sadang isumat an kawaray pagkaturog, an mga kalisang ngan diri harumamay nga gutom. Asay niya nabuhian an mga bunga hin kahoy didto han ka-