Jump to content

Page:An-El-Filibusterismo-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/64

From Wikisource
This page has been validated.


54

An alahero naghinunggad han tuna, ngan danay an iya suga makatiwak han iya nawong: diri yana nakakasul-ot han iya bughaw nga salaming nga nakabalhin han iya dagway. Hi Basilio ikinurog. Amo an tawo nga, may napulo na kagtulo katuig yana, nagkutkot han linubngan ni iya nanay, ngan yana, lagas na, an iya mga buhok magbusag na ngan may ada bungot ngan barangas, kundi amo la gihapon an paniplat sugad man an pangahimo nga aringit, asya la gihapon an dag-om nga inaabat ha iya agtang, an kusgan nga mga butkon nga yana labi nga magsalihit, amo man la liwat gihapon an hangit nga kamabakod. An una nga mga pagbati dinmangop kan Basilio: daw binabati niya an kapaso han dako nga tap-ong, an gutom, an kabudlay ha buot hadto nga paghikilal-i niya han tawo. Kun sugad, hi Alahero Simoun nga napaka-indiyo-ingles, portuges, amerikano, mulato, kardinal nga itom, Eminensiya Negra, lambong nga maraot han Kapitan Heneral, sugad han pagtawag ha iya han iba, diri lain kundi an urusahon nga tawo nga diri kinikilala, nga hadto nga pag-ulpot ug kawara liwat iginhihituman han kamatay han manurunod hadto nga mga tuna. Kundi, didto han duduha nga tawo nga urusahon, an namatay ngan an buhi, hino an hi Ibarra?

Ini nga pakiana nga nakadamo dangop ha iya panhunahuna, kun say gin-kakarukayakan an kamatay ni Ibarra, nabalik yana ha iya panumduman ha atubangan hadto nga tawo nga urusahon nga iya yana ginkikinita.

An namatay may duduha nga kasamdan nga agi gud hin bala, sugad han iya unina nasayuran, ngan amo an hin-abutan han palanat didto ha danaw. An namatay asya hi Ibarra nga napasingadto pagpahuway hin dayon didto han linubngan han iya apoy, ngan an iya pangaro nga sunugon hiya nagpapakilala han iya pag-ukoy didto ha Europa diin nababatasan an pagtubod han minatay. Kun amo, hino man an usa, an buhi, ini nga binmalik nganhi, hura hin salapi ngan sangkay han mga punuan? May ada dinhi surupaton ngan an magturuon, nga may kinaiya hin kamananong, nagsaad hin pagsupat salit naghulat hin higayon.

Hi Simoun unob an paghinunggad, kundi hi Basilio nakita nga an una nga kabakod nag-iban na: hi Simoun naghihingahinga, naghahagngak ngan napahuway ikinatigdali.