kasiringanon han mga panahon pa han mga barbaros nga
iya ha akon iginpabati, baga sugad hiton igo na nga sidngon
han mga kadaan basi maginsusgaranan; kun asya ito angay
kita tumuod nga namay-ada man gud hadto mga magpakangingirhat nga kamanampan tungod kay ira man ipinanhimo hin ladawan nga bato dida han ira mga puy’anan
ug mga singbahan. Ha katapusan gintugon ako nga magmakurimot ngan balikon ko an una nga mga paagi, kay kun
diri igsusumat ako niya ha Alkalde. Diri la ini amo an dinangatan ko nga karat’an: mga ikapira kaadlaw tikang hadto
naghin-ulpot ngadto ha sirong han kombento an mga amay
han kabataan ngan nagkasuruk’an ako han ngatanan ko nga
pangalam-agam ug pagpaumaya. Nagtikang hira hin pagdinayaw han una nga mga panahon nga mag-upay in batasan han mga magturutdo nga namamagtutdo sugad han
pagtutdo ha ira han ira kaaapuyan. “Asya adto in mga magaram!" nasiring hira; “Nanlalamba adto ngan ira gintatadong an kahoy nga baliko. Diri adto mga kabataan pa, mga
tigurang adto nga mga lasgod, mga ubanon ngan magpintas ! Hi D. Catalino, an labaw ha ira ngatanan ngan nagtukod hadto nga liburan, diri nalamba kun diri tagkaruhaan
kaglima, salit damo in nanhibaro ngan namagpadi. Baa!
an una nga mga tawo mag-uruupay gad ha aton, oo, maguruupay ha aton". An iba waray tutunga hini nga waray
haros nga mga pasambingay, nagsiring gud ha akon hin buyagyag nga kun akon igpadayon an akon paagi diri manhihibaro an ira mga anak ngan mapipirit hira hin diri na
pagpasulod ha liburan. Kawang la an akon pangatadungan
ha ira, waray ako nira tutuura kay batan'on pa ako. lubangan pa la nagin-ubanon ako! Pinadidig-unan ako nira
han pangatadungan han padi, ni Pulano, ni Sutano(9) ngan
hira ngahaw kay nasiring hira nga kun waray hira paglinambaha waray hira unta hinbabaruan. An pag-ugop nga
iginpakita ha akon hin pira katawo nakatarutam-isay hin
gutiay han uraura kamapait hini nga pagkasugad.
Tungod hini, binayaan ko in usa nga palakat nga kahuman hin masiwat nga pangahas nagtitikang na unta pamunga. Dako an akon kangaralson, gindara ko liwat han kabuwas ngadto ha liburan an mga rabingki ngan tikangan ko an minananap nga turumanon. An kamalinaw nawara ngan binmalik an kamasamdong pagguop han mga nawong han kabataan nga nagtitikang na ha akon paghigugma: asya la hira an akon kasangkayan, amo la hira an
