Jump to content

Page:An-Kaduntan-Han-Bungto-ni-Jose-Rizal-1962.pdf/38

From Wikisource
This page has been validated.


28

hin tuhil, angay gud man ha iya. An mga didtuanon nabayad kundi nagbabadyangas ha iya; hiya natulon na la hin laway ngan nasukot gihapon, ngan dida hini nga kaburut’on waray tinatahod nga bisan hino ngan iginkabarubalyo hin magraot nga pulong han imo amay.

Usa kaadlaw nahanabo nga, han ginsisinuhisuhi niya in usa nga papel, nga idinuhol ha iya didto hin usa nga tindahan, ha pagbiling niya han katungaydan, usa nga bata nga nakainaw nagkininhaton han iya kaupdanan ngan magtinawa, gintitinudlok hiya. Ini nga tawo nakabati han katatawa ngan inmabat han badyangas ha iya dida han magnanong nga nawong han tagsatagsa nga tambong. Nawad’an hin kaburut’on, inatubang niya ngan panlanaton an kabataan nga naghindadlagan, nagginugliat hin ba, be, bi, bo, bu. Duro an iya kasina ngan tungod kay waray niya may hin-abutan, sinalibay niya an kabataan han iya dara nga tungkod ngan nakaigo ngan nakasamad ha ulo hin usa nga bata nga, han katumba, iya daupon ngan pagtamakan, ug waray dida han mga tambong nga namamagbinadyangas may ginmahon pagtabag. Iginkapalad nga maraot nga linmabay dida hadto an imo amay: tungod han diri pakailob pagkita, dinalagan niya an parapanukot, kinaptan ha butkon ngan pagbinusaan. An parapanukot nga tingali tungod han kangaralson mapula an pagkita han bisan ano, hinmagyo han kamot, kundi an amay mo nga tulin han magkusog nga mga vascongados(4) waray pauna ngan . . . nasiring an iba nga sinuntok, an iba nasiring nga itinikwang la„ kundi an tawo nahapariigdiig ngan ha pira kapitad natumba didto an ulo hibunal ha usa nga bato. Hi D. Ra­ fael naghinayhinay pagpurot han bata nga samad ngan dad’on ha tribunal. An nag-artilyero nagsinuka hin dugo ngan waray na himagutaw’i, namatay ha sakob hin pira kadali. Kay kaiya na gihapon, inmirog an mga punuan, an imo amay nabilanggo ngan dida na ngahaw pagpangulpot an ngatanan nga hadto tago la anay nga mga kaaway. Inmuran an mga butangbutang, iginsumbong hiya hin kapilibustero(5) ngan kairihis: an kairihis usa nga kawaray palad bisan diin, labi na hadto nga panahon nga an hukom usa ijga tawo nga nagpapakamakidiyos, nga nagrurusaryo hin dako nga tingog didto ha singbahan kasabat an iya mga suruguon basi tingali an iba makabati ngan sumabat; kundi an kapilibustero labi pa kamaraot han kairihis ngan darudako