468
nakadto ha pantaw(5) han iya balay naghihiram-os ugsa lumusad pagsingba. Nagkikinita ihiya ngadto han harani
nga kagurangan ngan didto kinikita niya nga nag-uusbok in
tikadako nga aso; nagkuriot hiya dayon, ngan tungod bin
langitnon nga kasina, nagmugo:
—Hino ito nga irihis nga nagkakaingin(6) aadi adlawiglilihi? Salit naabot in damo nga maraot! Hangadto nga ka ngani ha Purgatoryo diri ta ikaw kukuhaon didto nga salbahis ka!
Tungod kay buhi pa an kadam'an han mga tawo nga aton hinnabihan dinhi, ug an iba waray na sasabuta kun hain yana, makuri kaupay an pagsurat han totoo nga kasayuran . . . Kundi bubuhaton namon sugad han amon mahimo, Han pagsulod ni Maria Clara ha kombento lumakat hi P. Damaso ngadto pag-ukoy ha Manila, sugad kan P. Salvi nga hamtang naghuhulat kaobispo, masukot magwali ha singbahan ha Sta. Clara, labi na kay may dako nga katungdanan niya nga ginkakaptan dida han kombento hini nga mga monghas. Waray kahagos in pira kabulan, hi P. Damaso kumarawat hin sugo tikan£ ha M. R. P. Provincial hin pagkakura didto hin usa nga lalawigan nga harayo. Nasiring nga ikinabido gud ini kaupay nga sugo nga han pagkabuwas hin-abatan na la nga patay didto ha iya higdaan. May nasiring nga namatay hin sakit nga apoplehiya, an iba nasiring nga tungod hin ngarat, kundi an mediko asya in nakahatag hin kalinaw han ngatanan nga ruhaduha kay nag siring nga namatay hin tigda.
Bisan hino han aton mga bumarasa waray na makilala kan Kapitan Tiyago kun kumita. May pira pa kasimana ugsa hi Maria Clara sumulod kamongha inalpan hin kasakit nga waray sugad nga nagtikang pagginasa ug pagminasamdong, pagtinakmuron ngan kadiri pagtapod bisan kanay, su gad han iya hadto anay sangkay, an waray palad nga Kapi tan Tinong. Han paghisulod na ni Maria Clara ha komben to, nagsugo han iya matinangison nga patod, hi Dada Isa bel, nga tirukon ngatanan an mga panapton ug mga ginamit han iya anak ug han iya asawa nga namatay ngan mapasingadto ha Malabon, kun San Diego man, kay karuyag na la niya mag-uusaan. Say inatubang an liyampo ngan an