Ni Doray, nupay nadebusion superstisiosa bassit, naimbag a katolika, ket siak diak kayat nga akkalen ti pammati iti puso: ti pam
mati a natarnaw ken nadarisay maigidiat iti pannakakullaap ti isip
fanatismo kas pannakaigidiat ti apoy iti asok, kas pannaka-igidiat
ti musika iti arimbangaw: dagiti ang-ang ken dagiti sul-ot saan
da ida a mapaglasin. Kadatayo a dua, mabalintay a kunaen a ti
panunot iti kaadda ti Purgatoryo, nasayaat, nasantuan ket maipaay;
ipatuluyna ti pannakikaysa dagiti napanen ken dagiti adda pay a
biag, ket iturungna ti tao iti nadaldalos a panagbiag. Ti dakes
adda ti nalabes nga ar-aramiden kenkuana.
Ngem kitaentayo ita no kasano ti pannakayallatiwna iti Katolisismo toy a pammati nga awan iti Biblia ken kadagiti Sa-Santo nga Ebanjelio. Uray ni Moises, uray ni Jesukristo saan da a nasasao, uray apagbassit laeng, ket ti kakaisuna a paset nga alaenda kadagiti Mal^abeos saan a umanay, sabali pay ti panangituyang ti Konsilio sadi Laodicea a daydiay a pagbasaan saan a napaypayso apocrito ket ti Santa Iglesia Katolika isuna la nga inna inannugot iti kalpasan na. Iti relijion a pagana, kaskasdi met nga awan adda nga umas-asping iti Purgatoryo. Ti paset ni Virgilio a no manen maukag: Aliae panduntur inanes; a nanggapuan ni naindakan a San Gregorio a nangibaga kadagiti karkararua a nalmes, ket inyadadda ni Dante iti Divina Comedia, saan a mabalin a iso ti nagtaudan toy a pammati. Uray dagiti mamati ken Bramah, uray dagiti passurot ni Budha, uray dagidi taga Ejipto a nangted iti Grecia ken Roma iti Carone ken Avernoda, kaskasdi nga awananda iti kas la umad-adas iti Purgatoryo. Saanko a sawenen dagiti relrelijion dagiti il-ili sadi Amianan ti Europa: dagitoy, a relijion ida dagiti mannakigubat, dumadaniw ken agan-anop, ngem saan a relijion dagiti mamasirib (pilosopo), nupay taginayunenda pay laeng dagiti pampammati ken dagiti pay ritritoda, a nagbalindan a kristiano, nupav kasta. saanda a nabalin a kinuyog dagiti tattaoda idi sinamsamda ti Roma wenno idi napanda nagtugaw iti Kapitolio: piman ta relijion ida ti alibuyong, nagpukawda iti pudot ti init iti tengnga ti aldaw.
Ket wen, dagiti kristiano idi unana, kadagidi immuna a ginas-gasot a tawtawen, saanda a namati iti Purgatoryo: matayda idi a takunaynayen ti naragsak a panagtalek a makakita iti mabiit iti Dios iti rupan-rupa. Dagiti immun-una nga Amma ti Simbaan a kas la nangisasao iti Purgatorio, isuda San Clemente a taga
