I
MAYSA A DAYA
Iti arinunos ti Oktubre, ni don Santiago de los Santos, nga adadda a nagnaganen dagiti tattao iti Kapitan Tiago, nagsagana iti maysa a daya a pangrabii, ket numan pay iti la daydi a malem ti inna pannakaipakdaar, iso a dina kadawyan, ison ti sarsaritaen dagiti amin a tattao sadi Binondo, kadagiti sabsabali pay nga purok, ket uray payen sadi Intramuros. Ni Kapitan Tiago, kadagidi nga alaldaw, iso ti ka-angkeran nga agpadaya, ket paggaammon a ti balayna a kas met ti ilina, saanna a ripkan ti manganna iti uray siasino man, malaksid iti panagtagilako wenno iti panunot a baro wenno natured. Kasla pardas ti sal-it ti panagwaras ti damag iti iubong dagiti kankanunong, bingbingraw ken mannakilablab a pinarsua ni Apo Mugna iti di matukod a kaasi Na, ket si-aayat met unay a mangpaado kadakuada sadi Manila. Adda la ket tay agsapol iti pangpasilengna kadagiti sapsapatosna, adda agbirok iti butunis ken kurbata, ngem isuda anim inda madanagan a mangpanpanunot no kasano ti inda ikakablaaw a kasla nadekdekket iti akin balay, tapno makuna a nabayagen a pagayam; wenno agpakawan, no kas ta di nasapsapa a nakapan.
Toy a daya naaramid iti maysa a balay iti lansangan nga Anloague,1 ket yantangay dikam malagipen ti bilangna, inkam ibaga laengen ti kasasaadna, tapno inna mabigbig, no kas di pay rinebba ti ginggined. Dimi patien a ti akinkua inna pinatubtob,
ta sadiay, toy nga aramid, annong laeng ni Apo Mugna, wenno ti
Nakaparsuaan, iso nga ado pay ti nakontratana iti Turay a sabali
nga aramid. Balay a dakkel, umad-adas iti kaaduan dagti balbalay sadiay, naipatakder iti igid ti maysa kadagiti sangsanga
ti karayan Pasig, a naganen dagiti dadduma iti karayan ti Binon
do, karayan a, kas kadagiti amin a karkarayan sadi Manila, adu-
————————
(1) Juan Luna ita. Ti Anloague idi, iso ti lansangan a sumamno iti Laod
iti Rosario, manipod iti Plaza Cervantes, a idi managan iti Plaza San Gabriel,
ingga na iti sango ti Simbaan ti Binondo. Sao ti Tagalog; allawagi iti Iluko.
—1—