—O!—insengngat ni Ibarra; —napalalo unay a dawat dayta; agyamantay laengen ta makitatayo a ti Ili tayo saan nga agasog, ket di met agrigat a kas kadagiti tattao kadagiti sabsabali a dagdaga, ket dayta, yaman pay iti Relijion ken iti kinaasi dagiti agturturay.
—Ti Ili saan nga agasog, ta awan timekna, saan nga agkuti, ta naidasay, ket kunayo a saan nga agrigat, a ta dikay nakita ti panagpusuak ti dará iti pusona. Ngem addanto aldaw a inkay pannakakita ken pannakangngeg, ket !ay! asi pay dagiti mangibangon iti pigsada iti kinakuneng ken iti pannakakullaap ti isip fanatismo! asi pay dagiti agim-imas iti inda panañgal-allilaw ken dagiti agar-aramid iti bayat ti rabii a pagarupenda a matmaturog amin a tattao! Inton ti lawag ti aldaw inna raniagan ti dakes a pataod ti sipnget, umayto ti nakakigkigtot a panaggaraw, ti pigsa a nabaybayag a tawen a natepteppelan, ti sabidong a sagtunggal tedted a naur-urnong, dagiti as-asog a nalemlemmes rumuardanto ket indanto agbettak...? Asinnunto, ngarod, ti agbayad kadagita nga ut-utang a dagiti il-ili inda singiren sagpaminsan, ket ti Pakasaritaan inna tinaginayon kadagiti dumardara a pinpinanidna?
—¡Ti Dios, ti Turay ken ti Relijion saan danto nga ipalubos a dumanon dayta nga aldaw!-insungbat ni Crisóstomo, a nakigtot, nupay kasano a panagkedked ti nakemna. —Ti Pilipinas mamatí iti Relijion ket ayatenna ti Espania; ti Pilipinas maammuannanto amin nga ar-aramiden ti Espania gapo kenkuana. Addada lablabes, wen; adda dakes, saanko a libaken, ngem ti Espania inna ikalkalikagum ti mangted iti sabali a linteg a mamukaw iti dakes, inna ad-adalen dagiti nasayaat a gakgakat, saan la a ti biangna ti inna kitkitaen, saan a managbubukod.
—Ammok, ket iso dayta ti adadda a dakes. Dagiti linlinteg a mangpasayaat kadagiti agdama, nga aggapo sadi ngato, awan pagpapaayanda no dumanonda kadagiti nababbaba a tuktukad, gapo iti kinadakes tay amin, kas pagarigan, ti nalabes nga agom nga agbaknang iti apagdarikmat, ken ti kinakuneng ti Ili nga inna annuguten amin. Dagiti lablabes saan ida a matarimaan ti maysa a bilin ti Ari, tano awan maysa nga agturay a naregta a kumita iti pannak aipatungpalna, no saan a maipalubos ti wayawaya nga agsao a sumupiat kadagiti palpalalo ken lablabes dagiti nadangkók: dagiti gak gakat mabatida a gakat, dagiti lablabes agtaginayunda, ket ti ministro, a sipepennek, maturugto a nataltalna manen, nupay
