dagiti saan pay a nagayat, dida maawatan dagitoy a palpalimed.
—Kunak, Maria, a pudno ti sao ti mediko, — kinuna ni Ka pitan Tiago. — Rebbengmo ti mapan iti probinsia, nabessagka unay, ket masapulmo ti nasayaat nga angin, ¿Ania ti kunam, Malabon . . . wenno San Diego?
Idi masao toy naudi a nagan ti ili, ni Maria Clara limabbaga a kas la amapola ket saan a nakasungbat.
—Ita, inkayto a dua ken Isabel idiay Beaterio ta inkay alaen dagiti araruatem, ken pambaram nga agpakada kadagiti gagayyemmo, — intuloy ni Kapitan Tiago, a dina ket intangad ti ulo na; — di kanto agsubli a sumbrek sadiayen.
Ni Maria Clara nariknana daytay liday a kas la aniwa-as a mangkebbet iti kararua, no daytay panawan a inggana iti maysa a disso a naglak-aman iti gasat ken nam-ay, ngem sabali a panunot ti nangep-ep itoy a ladingitna.
—Ket iti uneg ti uppat wenno lima nga aldaw, inton adda babbaro a pagan-anay mon, intayto idiay Malabon . . . Ni padrinom awanen sadi San Diego; daydi kura a nakitam ditoy idi rabii, daydi padi nga ubing, iso ti baro a kura sadiay, nasingpet.
—¡Nasaysayaat kenkuana ti San Diego, kasinsin! —kinuna ni ikit Isabel; — maysa pay, nasaysayaat ti balay tay sadiay ket umasideg payen ti piesta.
Ni Maria Clara kinayatna nga mapan kuma arakupen ni ikitna, ngem nangngegna nga adda nagsardeng a lugan, ket bimsag.
—¡Ay wen! agpayso! —insungbat ni Kapitan Tiago, sana kinuna a binaliwanna ti timekna; —¡ni Don Crisostomo.
Ni Maria Clara naibbatanna ti igiggamanna nga ar-aramiden, kinayatna ti naggaraw, ngem dina nabalinan: namigerger a kas la agbibineg amin a bagi na, Adda da nangngeg a padekpadek iti yan ti agdan, idi kuan, maysa a timek a nasantak, timek ti agkabanuag. Kas man la piman adda nalmeng a pannakabalin na daydi a timek, ta ti balasang naparmekna ti riknana ket nagtaray a napan iti siled a paglualuan a yan dagiti sasanto. Dagidi dua nga agkasinsin nagkatawada, ket ni Ibarra nangngegna pay laeng ti rippi-is ti maysa a ruangan a nagrikep.
Daydi balasang, a sibebessag ket umanges-anges iti dadakkel, inep-epna ti agkebbakebba a barukongna ket kinayatna ti timmi