108
— Sama kanimo — misumpay ang “canonigo” nga nagkakatawa.
— Oo, sama kanako, sama kanato, dili kita maglipod-lipod; dinhi walay usang “indio” nga nagpamati kanato — mipadayon ang magbabaligyag alahas; — ang kadaut anaa nga kitang tanan dili mga tulisan nga nagpakita gayud; kon kana mahitabo ngadto na kita mopuyo sa mga kalibonan, nianang adlawa maluwas ang lungsod, nianang adlawa matawo ang usa ka bag-ong katilingban nga dili kinahanghang agakon sa lain aron pag-atiman sa mga butang nga iyang kaugalingon . . . ug nianang adlawa ang Kapitan Heneral makahimo sa pagdula sa “tresillo” sa dakung kalinaw, walay kinahanglan nga samukon pa siya sa kalihim . . .
Niadtong higayona ang kalihim nanghuy-ab pinatuybo ang duroha ka bukton sa ibabaw sa iyang ulo, ug gituy-od pag-ayo ang mga paa nga gitinambid sa ilalum sa diyutayng talad.
Sa pagkakita kaniya, ang tanan nangatawa. Ang Kapitan Heneral, sa iyang tinguha sa pagputol niadtong mga sulti-sulti, miluwat sa mga baraha nga iyang gihimil-himil ug miingon sa paningog nga sakot ligdong ug sakot tiaw:
— Na, na! igo na ang mga tiaw ug mga dula-dula; magbuhat kita sa tinuod, kay tunga pa sa takna ang kulang alang sa paniudto. Aduna pa bay daghang mga bulohaton nga takus tibawason?
Ang tanan mipatalinghog. Niadtong adlawa maoy ihimo sa gubat mahitungod sa buroka sa pagtudlo sa kinatsila nga maoy giunongan didto, may pila na ka adlaw, ni P. Sibyla ug ni P. Irene. Hisayran nga ang nahiuna, sanglit Vice-Rector, misupak niadtong gihunahunang pagtudlo sa kinat sila, ug nga ang naulahi milaban ug nga ang iyang mga panglimbasug gilabanan usab sa “senora condesa.”
— Unsa na, unsa na? — nangutana ang Kapitan Heneral nga daw gilangasan na.
— Sa huluhahon ha hanga hamah he halon1 — matud pa sa kalihim nga lugos nakapugong sa panghuy-ab.
— Idili sila!
— Pasayloa, Heneral ko, — miingon sa dakung kaligdong ang tawo nga naghupot ug hataas nga katungdanan: dagway tugotan ako sa Kapitan Heneral nga mopahinumdom nga ang
1 Ang buluhaton sa mga “armas de salon”. — P. sa Taghubad.
