244
pasulod sa mga basahon, nagatugot sa pagpanamastamas sa mga
pilipinhon, apan naga dili sa pagpabalus kun pagtubag.
Sa kinataliwad-an sa kahilom nga nagahari sa balay, nga pagatugawon lamang ug panagsa sa mahinayng hinagok nga gikan sa tupad nga higdaanan, si Basilio nakadungog sa ma- hinayng hinagtok sa lakang sa hagdanan, hinagtok nga sa hu- man ning labay sa kayda ug napadulong sa dapit nga iyang giton-an. Giyanghag ang iyang mata, nakita niya nga naable ang pultahan ug sa dakung paghitingala niya, maoy nahitung- ha ang mangitngit nga panagway ni Simoun.
Sukad sa nahitabo didto sa San Diego, si Simoun wala na mahibalik sa pagkigkita kang Basilio, bisan kang kapitan Tiago?
- Komosta ang masakiton? - nangutana nga ningkalit sa pagtan-aw sa sulod ug ningtotok pagtan-aw sa mga basahong gagmay nga ato nang gihisgutan ug wala pa matabastabas ang iyang mga dahon.
- Ang kinuba sa dughan lugos na madungog... ang pulso mahinay kaayo...dili na gayud mahigugmang mokaon, - ningtubag si Basilio nga ginuntan sa usa ka pagpahimyon mga mamingawon ug sa mahinayng tingog - panington pag-ayog makaadlawon.
Ug sa pagkakita sa tinan-awan ni Simoun nga maoy gituto- kan sa pagtan-aw ang mga basahong gagmay ug sa kahadlok nga magasulti na usab sila pag-usab sa butang nga ilang gika. sultihan sa lasang, nipadayon:
- Ang lawas puno na sa hilo; dili lamang hibaw-an usa ning mga adlawa mamatay sama sa maigo sa liti... ang butang nga labing diyotay kaayo...
-¡Ingon sa Pilipinas! misulti si Simoun sa halawom nga tingog.
Si Basilio wala makapugong sa usa ka paghikurat, ug hugot gayud sa dili pakighisgot sa ilang gikasultihan sa lasang, nipadayon ingon sa wala makadungog sa gisulti ni Simoun:
- Ang makaluya gayud kaniya mao ang mga kakulba ug mga damgo nga makalilisang. . .
-¡Ingon sa Gobiyerno! mibalik sa pagpananglit si Simoun.