257
kansang mga balod nagkanaas sa tiilan sa mga tag-as nga pangpang.
Ang tinan-awan ni Isagani mihayag sa makausa lamang sa paghisgut niadtong gamay ug wala hiilhi nga dapit; ang paghigugma niya sa iyang lungsod nakapapula sa iyang aping; inilanog ang iyang tingog; miabut ug kainit ang iyang kasingkasing sa pagka magbabalak, ang mga pulong nag-ilog pagpanggula sa iyang baba, puno sa kadasig, sama sa maghisgut siya sa iyang gugma sa mga gugma...
— Oo, sa kamingaw sa akong kabukiran ako mobati ako nga usa ka tawong gawas, gawas sama sa hangin, sama sa suga nga moiwag ug walay makabalda sa iyang pagsusuhotsuhot sa kalibutan... Libo ka libo ka mga siyudad, libo ka libong mga palasyo... silang tanan dili ko iilis sa suok sa Pilipinas diin, halayo sa katawhan, ako mahimong usa ka tawong gawas. Didto, sa atubangan sa kinaiyahan, sa atubangan sa tanghaga sa kinaiyahan, sa atubangan sa tanghaga sa kinabuhi nga dili matukib, sa atubangan sa lasang ug sa dagat, ako maoy usa ka tawo nga walay giila nga agalon...
Si Paulita, sa pagtan-aw niya sa hilabihang kadasig ni Isagani nga nagsulti sa iyang lungsod nga natawhan, kadasig nga wala niya hisabti, kay siya naanad man sa pagpamati nga libakon ang iyang yutang natawhan ug gani siya malagmit nga moduyog sa paglibak, nagpaila nga siya nangabubho ug nagpasukosuko.
Apan, gibugnaw siya dayon ni Isagani.
—Oo, mituaw siya — ang akong lungsod gihigugma ko labaw sa tanan sa wala pa ako makaila kanimo. Mahagugma ako nga magsu-otsu-ot sa kinabag-ang sa iyang kalasangan, mahigugma ako nga mahinanok sa landong sa iyang kakahoyan, mahigugma ako nga maglingkod sa kinatumyan sa usa ka pangpang aron paglantaw sa dagat sa pasipiko, nga magaukay sa akong atubangan sa iyang mga balud, nga nagpadungog kanako sa lanog sa mga awit nga hikat-onan sa kabaybayonan sa Amerikang gawas... Sa wala pa ako makaila kanimo, kadtong dagata alang kanako maoy akong kalibutan, akong himaya, akong gugma, akong mga damgo... kon siya mahinanok ug ang adlaw nagkasiga sa itaas, malingaw ako nga magtan-aw sa bung-aw, sa gilay-on nga kalim-an ka metro gikan sa akong
