- 319
Ug sa paningog sa iyang tingog nagatudlo kaniya da usab. Ug usab ikaingon ko kaninyo nga adunay pangilin, apan dakuan, — mipadayon nga may kahulogan mga tulogkaron.
Matuod man, sa pagkatinood, nga si Paulita pagakaslon kang Juanito Pelaez, Ang iyang mga pagbati kang Isagani nangahanaw na sama sa tanang unang mga gugma, pinasikad sa balak ug sa pagbati. Ang mga nanghitabo sa pinaskinay ug ang pagkabilanggo nakakuha sa batan-ong Isgani sa tanan niyang kamabihagon. Kinsa may nangita sa kalisdanan, nagtinguha pagsalmot sa kapalaran sa iyang mga kauban, nagpadakop, nga ang tanan gani nanago man ug wa man gani mangiiabot nga sila nanghiapil? Maoy usa ka inuplok, usa ka binuang, nga way tawong but-an sa Manila dili makapasaylo ug adunay igong katarungan si Juanito sa pagyam-id kaniya, nanig-ingon sa iyang dagway sa higayon sa nagpadulong na sa Gobyerno Sibil. Dayag na lang, ang maanyag nga Paulita dili na makahimo paghigugma sa usa ka batan-on nga nasayop kaayo sa iyang pagtoo sa katilingban ug ang tanan nagsaway ka niya. Si Paulita misugod sa pagpalandong. Si Juanito igmat’ kaayo, batid, malipayon, ki-at anak sa usa ka salapiang magpapatigayon sa Manila ug mestisong katsila pa gayod, kun maoy tuhoan ta si Don Timoteo, katsila gayong lubos; apan si Isaga ni, usa ka indiyo sa laing lalawigan, nagdamgo sa ilang kalasangan nga napuno sa daghang alimatok, ang iyang kagikan giduhaduhaan, may uyoan nga pari nga tingali ka-away sa pamustora ug sa sayaw nga iya kaayong gihigugma. Usa ka buntag niana nakaalinggat siya nga nahimo diay siyang usa ka dakung buang nga si Isagani maoy iyang gipili sa ubang nag-ulitawo kaniya ug sukad niadto hialinggatan nga mitubo ang kabuktot ni Pelaez. Ang taras sa mga mananap nga hisusihan ni Darwin ginasunod sa hingpit ni Paulita sa wa lang siya masayod, nga ang baye mupalabi gayod sa laki nga labing batid, ang maantigong mopahiangay sa pamatasan nga ginagawi, ug aron pagpuyo sa Manila wa nay lain maingon pa kang Pelaez, nga sukad pa sa gamay pa nasayod na sa mga binuang.
Miagi ang kuwaresma, ug usab miagi ang mga mahal nga -adlaw sa mga pasunding ug sa mga balaang hilikayon ug mao day nakalain ang gubot nga nahimo sa mga artilyero, nga wala .gayod hibaw-i ang hinungdan. Gipangguba ang mga gag-