नाश करपी पोवट्यांचें आनी बिभीषणाक राज्यलक्ष्मी दिवपी पांयांचें रक्षण करुं. ह्या प्रमाण श्रीरामचंद्र हो सगळो रक्षामंत्रविभाग बरयता आसताना बुधकौशिकान रामायणांतल्या म्हत्वाच्या प्रसंगाचो कालक्रमान उल्लेख केल्लो आसा. हाचेभायर ह्या स्तोत्रांत रामचंद्राचें पुराय वर्णन, रामतूस्त, फलश्रुती, रामयणाची रुपरेखा, रामवंदन, रामभक्त तूस्त, पूर्वसुरींक वंदन आनी ताची तोखणाय आदी विशय घेतिल्ले आसात.
रामरक्षेचें घरांत सदांच पठण केल्यार सगळ्यो पिडा आनी भूतबादा नश्ट जाता अशें सांगतात. जो ह्या स्तोत्राचें पठण करता तो दीर्घायुशी, सुखी, संततीवान, जैतीवंत आनी विजयसंपन्न जाता अशें फळ ह्या स्तोत्रांतच सांगलां. -कों. वि. सं. मं.
रामलिंग स्वामिगळ : (जल्म: इ. स. 1823, मरुदर – चिदंबरम्; मरण: इ. स. 1874).
तमिळनाडुंतलो एक शैव कवी आनी संत. ताच्या बापायचें नांव रामय्या पिल्लै आनी आवयचें नांव चिन्नमय्यार. तांच्या घराब्यांत रामलिंग हो सगळ्यांत धाकटो. तो ल्हान आसतनाच ताच्या बापायक मरण आयिल्ल्यान ताच्या व्हडत्या भावानच ताचो सांबाळ केलो. ताच्या शिक्षणाची वेवस्थाय ताणेंच केली.
भुरग्यापणांतसावन तो शिटूक. ल्हान पिरायेचेरच तो भगवद् भक्तीच्यो कविता रचतालो. तो स्कंदाचो उपासक आशिल्लो. ताका संवसाराविशीं मातय आस्था नाशिल्ली तरी आवयचे सांगणेन तो लग्न जालो, पूण घरसंवसारांत मात रमलोना. ताणें आपलें चडशें आयुश्य चेन्नर्इ आनी तिरुवायूर हांगा सारलें. तो संदाच भक्ती साधनेंत गुल्ल आसतालो. साधना करता करता तो सिध्द जालो. फुडें जायते भक्त आनी विद्वान ताचे शिश्य जालें.
आवयक मरण येतकच तो चिदंबरम् लागसारच्या वडलूर गांवांत गेलो थंय तो जे कुटींत रावतालो, ते कुटींत एक दिव्य ज्योतीचें अवतरण जालें. ताणें ते दिव्य ज्योतीक भगवती मानून सुमार 1500 छंदांत तिचें स्तोत्र केलें. ह्या स्तोत्रसंग्रहाक अरुळपा ह्या नांवान वळखतात, तशेंच रामलिंगमची ती एक अमर कृती मानतात. हे घडणुकेची याद म्हणून थंय एक कायमचो दिवो लावन दवरला.
हे ज्योतीक लागून रामलिंगभाकडे जायते साधक एकठांय आयले. ताणें तांकां र्इश्र्वरी अनुग्रहाचो आनी ज्योतीच्या दर्शनाचो मार्ग उपदेश केलो. ह्या मार्गाक ताणें षडन्तसमरस सन्मार्ग अशें नांव दिलें.
योगान्त, कलान्त, नादान्त, बोधान्त, वेदान्ता आनी सिध्दान्त अशें हे स अन्त आसात. साधकभक्त योगान्तापसून सिध्दान्ता मेरेन पावतकच ताका निर्विकल्प अनिर्वचनीय अशी शिवानंदाची प्राप्ती जाता. 1) योगान्त - योग हो चित्तवृत्तिनिरोधक आसात. चित्ताच्यो वृत्ती पांच तरांच्यो मानल्यात. तातुंतल्या कांय त्रासीक जाल्यार कांय त्रासांविरयत आसात
2) कलान्त - शैव सिध्दान्ताप्रमाण छत्तीस तत्वां वा कला आसात. कला होच विद्यातत्वाचो आदार आसा. तिच्या आदारान साधक अविद्येचें निराकरण करपाक समर्थ जाता. शिवज्ञानसिध्दी ह्या ग्रंथांत ह्या विशयाचें विवरण आसा.
3) नादान्त – नाद म्हळ्यार श्रूयमाण ध्वनी जायत्या तरांचे आसतात. ह्या सगळ्यांक आदारभूत ऊँकार ध्वनी. हाकाच पुर्विल्ल्या ऋषीमुनींनी नाद म्हळां. साधक समाधीमेरेन पावतकच ताका शिवाच्या नादात्म स्वरुपाचो अणभव मेळटा.
4) बोधान्त – बोध म्हळ्यार बुध्दी, बोधावरवीं शिवरुपाचो अंत जाणून घेवप म्हळ्यार शिवानुभूती प्राप्त करुन घेवप. 5) वेधान्त – बोधावस्थेंत ज्योतिर्मय शिवाचें जावपी गिन्यान हे अवस्थेंत चड स्पश्ट जाता.
6) सिध्दान्त – ही निमाणी अवस्था. हे दशेंत साधकाच्या श्रमांचें फळ मेळून तो कृतार्थ जाता.
वडलूर गांवालागसरच्या मेलकुप्पमांत रामलिंगस्वामीन सत्यज्ञामसभेची स्थापणूक करुंक लागलो. आपलीं पदां आनी स्तोत्रां हांचें अध्ययन आनी अध्यापन करपाखातीर समरसवेदपाठशाळा निर्माण केली. शिवगूणसंकीर्तनाखातीर एक भजनमठ तयार केलो. दीन आनी धर्मीक मनशांक जेवण मेळचें देखून सत्यधर्मशाळा उगडली. मेलकुप्पमाक ताणें उत्तरज्ञानचिदंबरम अशें नांव दिलें. -कों. वि. सं. मं.
रामलीला : उत्तर प्रदेशांतलें एक धर्मीक लोकनाट्य. आश्र्विन शुध्द प्रतिपदेक रामलीलेक सुरवात जावन दसऱ्या दिसा ती सोंपता. हातूंत प्रभू रामचंद्राच्या जिवितांतले कांय प्रसंग नाट्यरुपान दाखयतात. तुलसीदासान हे रामलिलेची सुरवांत केली, अशें विद्वानांचें मत आसा.
उत्तर प्रदेशांतल्या गांवगिऱ्या वाठारांत कांय लोक तुलसीरामायण वाचतात तांकां पाठक म्हणटात, जाल्यार कांय लोक त्या श्र्लोकांचो अर्थ सांगतात तांकां धारक म्हणटात. कांय गांवांत रामायणातलें हे प्रसंग रंगमाचयेर सादर करतात, जाल्यार कांय कडेन वेगवेगळ्या प्रसंगा प्रमाण जशी जशी फाटभूंय आसा आनी ती जंय जंय कडे आसा थंय थंय हे प्रसंग सादर करतात. देखीक- रामाच्या वनवासामेरेनचे प्रसंग देवळांत दाखयतात जाल्यार गंगा पार करपाचो प्रसंग गांवांतल्या पाण्ट्यार वा न्हंयेदेगेर दाखयतात.
