Jump to content

Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/259

From Wikisource
This page has not been proofread.

सोदाक लागून तंत्रिका एककाचें मुळावें कार्य वळखुपाक आनी तंत्रिका आवेगाची प्रक्रिया आर्विल्ले नदरेंतल्यान कळपाक मदत जाली. ताणें सारगॅस विद्यापिठांत वैजकी शिक्षण घेवन पदवी मेळयली आनी सैन्यांत भरती जालो. फुडल्या वर्सा तो क्यूबाक गेलो. पूण ताका मलेरियाची लागण जाल्ल्यान ताका स्पेनाक परतून धाडलो. तेउपरांत ताणें सारगॅस विद्यापिठांत शरीराचें म्हळ्यार शरीररचनाशास्त्राचें अध्ययन करुन डॉक्टरेट पदवी मेळयली. 1883 वर्सा व्हॅलोन्शिया हांगा ताची वर्णानात्मक शरीर ह्या विशयाचो प्राध्यापक म्हणून नेमणूक जाली. मजगतच्या काळांत तो एका बरो सूक्ष्मदर्शकविज्ञ आनी ऊतकवैज्ञानिकजालो. त्याच वेळार क्षयांतल्यान बरो जातना तो एक बरो छायाचित्रकरुय जालो. 1887 वर्सा बार्सेलोन विद्यापिठांत ताची ऊतकविज्ञानाचो प्राध्यापक जालो आनी 1922 वर्सा निवृत्त जालो.

रामॉन हाणें तंत्रिका कोशिका अभिरंजित करपाखातीर म्हळ्यार सूक्ष्मदर्शकाच्या आदारान अभ्यास करपाखातीर कृत्रिम रितीन रंगोवपाखातीर वापरपाक येवपी गॉल्जी हाच्या सिल्व्हर नायट्रेट रंजकाभितर 1903 वर्सा सुदारणा केली. भ्रूणांच्या आनी ल्हान पिरायेच्या प्राण्यांच्या मेंदूंतली तंत्रिका ऊतक, संवेदी केंद्रां आनी मेरुरज्जू हांच्या सूक्ष्म संरचानांच्या सर्वसादारण अध्ययनाखातीर उपयुक्त असो रंजक 1913 वर्सा विकसीत केलो. ह्या तंत्रिकाविशिश्ट रंजकाकलागून रामॉनाक दोळ्यांतल्या जालपटलाची सूक्ष्मसंरचना आनी मेंदूतल्या कड्ड्या द्रव्यांतली आनी मेरुरज्जूंतली तंत्रिका कोशिकांची संरचना आनी अनुबंधना हांचो सोद निश्र्चित करप शक्य जालें, तशेंच मेंदूतल्या अर्बुदांच्या निदानांत ताचो खूब आदार जालो. 1902 वर्सा स्पेनाचो राजा तेरावो आल्फॉन्सो हाणें रामॉन इ काहाल हाच्या नांवान माद्रिदांत इन्स्टियूट काहाल ही संस्था स्थापन केली. थंय रामॉनान निमाणेमेरेन संचालका म्हणून काम केलें.

नोबॅल इनामाभायर ताका बरीचशीं स्पॅनिश आनी परदेशांतल्यो मानादीक पदव्यो मेळ्ळ्यात. 1894 वर्सा रॉयल सोसायटीन क्रूनियन व्याख्यानां दिवपाखातीर रामॉनाक आपोवणें दिल्लें. 1899 वर्सा अमेरिकेंतल्या बुस्टर (मॅसॅचूसेट्स) हांगाच्या क्लार्क विद्यापिठांत तो खाशेलो व्याख्यातो आशिल्लों. 1909 वर्सा रॉयल सोसायटीन ताची परदेशी सदस्य म्हणून निवड केली.

रामॉन तंत्रिका संरचनांचेर खूब ग्रंथ निर्मिती केली. तातुंतलो Estudios Sobre La de generacion Y regeneracion del sistema nervoiso (खंड 2, 1913 -14 ) हो म्हत्वाचो ग्रंथ आसा. -कों. वि. सं. मं.

रामेश्र्वर : एक पवित्र थळ. हें बारा ज्योतिर्लिंगांतलें एक आसून, चार धामांतलें दक्षिण धाम आसा. भारताचे दक्षिणेक तमिळनाडू राज्यांत रामनाड जिल्ह्यांतल्या रामेश्र्वर जुंव्याचेर हें थळ आसा. तीर्थयात्रेचे नदरेन ह्या थळाक आगळेंच म्हत्व आसा. ह्या थळाविशीं जी म्हायती मेळटा ती अशी-

रामान लंकेचेर घुरी घालून रावणाक जिवो मारलो. उपरांत गंधमादन पर्वताचेर येवन ताणें विसव घेतलो. थंय अगस्त्य आदी ऋषींनी ताका येवकार दिलो. रामाक, लंकेचेर जैत मेळयलें हे खोशये परस रावणासारक्या एका ब्राह्मणाक मारलो आनी ब्रह्माहत्येसारक्या पातकाचो धनी जालो तें दुख्ख ताका चड सतायतालें. ऋषींनी ताका जेन्ना ताच्या दुख्खाचें कारण विचारलें तेन्ना ताणें आपली मनोव्यथा ताचेकडेन उक्तायली. तेन्ना अगस्त्यान ताका ब्रह्माहत्येचें पातक धुवन उडोवपाखातीर दर्यादेगेर लिंग स्थापन करपाचो आदेश दिलो. तशेंच जेश्ठ शुध्द दसमीचो म्हूर्तय काडून दिलो. तेन्ना रामान दिव्य लिंग हाडपाखातीर मारुतीक कैलास पर्वताचेर धाडलो. मारुती कैलासाचेर गेलो तेन्ना ताका शंकराचें दर्शन जालें ना. देखून ताणें थंयच तप सुरु केलें. कांय काळा उपरांत शंकर प्रकट जालो आनी ताणें आपलें दिव्य लिंग ताका दिलें. पूण वेळ जाल्यान मारुती म्हुर्तावेळार थंय पावलो ना. तेन्ना सीतेन रेंवेचें लिंग तयार करुन दिलें. ऋषीच्या आदेशाप्रमाण रामान ह्याच लिंगाची स्थापना केली. तेंच हें रामेश्र्वर लिंग. थळावे लोक ताका रामनाथलिंग अशें म्हणटात. मारुती जेन्ना परत आयलो आनी रामान लिंग स्थापन केल्लें पळयलें तेन्ना ताका खूब वायट दिसलें. तेन्ना रामान ताका स्थापन केल्ल्या लिंगा लागसारच ताणें हाडिल्ल्या लिंगाची स्थापना करुंक सांगलें. तेचपरी ताणें स्थापन केल्ल्या लिंगाचें दर्शन केल्याबगर यात्रेकऱ्याक रामेश्र्वर दर्शनाचें फळ मेळचेंना अशेंय वचन दिलें. उपरांत हनुमानान कैलासावयल्यान हाडिल्ल्या लिंगाची स्थापना केली. ह्या लिंगाक काशीविश्र्वनाथ वा हनुमदीश्र्वर अशेंय नांव आसा.

रामेश्र्वराचें देवूळ जुंव्याचे उदेंत देगेर आसा. हें देवूळ खूब व्हड आसून तें द्रविड शिल्पपद्दतीन बादिल्लें आसा. देवळाच्या चारय वटेन चार गोपुरां आसात. चारय गोपुरांचेर तरेकतरेच्यो जायत्यो मूर्ती कोरातिल्ल्यो आसात. उदेंत दारावयल्या गोपुराक धा माळ्यो आसून अस्तंत दारावयल्या गोपुराक सात माळ्यो आसात. भितरल्या देवळांत तीन व्हड दालनां आसून तीं व्हड खांब्याच्या रांकांनी विभागिल्लीं आसतात. ह्या दालनांची उंचाय खूब व्हड आसा आनी तांचेपोंदसून देवाचे उत्सवमूर्तीचे मिरवणुकींतलो हत्ती अंबारेसयत वचूंक शकता. रामेश्र्वर देवळांत वट्ट 22 तीर्थं आसून तातुंतलीं 6 तीर्थं सगळ्यांत भायल्या तिसऱ्या दालनांत आसात.