लेबानन
आजूनय ते वणटीर आसात म्हणून त्या गांवाक लेपअक्षी म्हळ्यार कूड्ड्या दोळ्याचो गांव अशें नांव पडलें.
हांगा एकाच देवळांत पापनाशेश्वर, राम, वीरभद्र,दुर्गा, शिव, वश्णु अश कितल्याशाच देवांच्यो देवळयो आसात. देवळंतले नाट्यमंडप आनी अर्धमंडप हे हांगाचे मुखेल भाग। नाट्यमंडपाक सासश्ट कांबे आसून तांचेवयलें नक्षीकाम उत्कृश्ट आसा. मदीं आशिल्लया खांब्याचेर ने्तक आनी वादक हांच्यो पुराय आकृत्यो कोंत्रायलयात. तातूंत ब्रह्मा मृदंग वाजयताना, तुंबरू वीणावादन करताना, शिव आनी रंभा नाच करताना दाखयल्ली आसात, नाट्यमंडपाच्या फाटल्यान वीरभद्राचें मुकेल देवूळ आसून ताचे उदेंतेक शिवाचें देवूल आनी व्हडलें अस्तंतेक अर्दवट स्थितींत कल्याणमंडप आसा. दक्षिणेक व्हडलें नागलिंग, त्या लिंगाचेर नागाचि व्हडली सात तोंडांची फणा उबारिल्ली आसा.
देवळाचे उदेंतेक दोनशं यार्डाचेर एक नंदी आसा. तो एकाच फात्रा कोंत्रायल्लो आसून, ताची उंची वीस फूट आनी लांबी तीस फूट अशी आसा.
हांगाच्या देवळांनी खूब मूर्ती आनी चित्रां आसून, तरेतरेचें नक्षीकामय केल्लें आसा. हें पळोवन चित्र आनी शिल्प या कलांचें भांडार भल्लां अशें दिसता.
हांगा कितलेशेच पौराणिक प्रसंग फातरांल्यान कोंत्रायलयानत. विरभद्राच्या गर्भघराचे वण्टीर, रंगमंडपाक आनी मुखमंडपाकच्या माथ्यार आनी कांयकडेन खूब चित्रां आसात. तीं सगळीं पौराणीक कथानकांचेर काडिल्लीं आसात. तातुंतलया शिवपार्वतीचें लग्न, किरातार्जुनियकथा, दक्षिणामुर्ती शिव, राम वटपत्रशायी कृष्ण, मार्कंडेयकथा, मिक्षाटन शिव, गौरीप्रसादक, गंगाधर शिव, चंडीशानुग्रहमूर्ती शिव, दशावतार, यक्ष, गंधर्व दादलो-बायल अशीं कितलींशीच सिबीत चीत्रां आसात. ह्या चित्रांतल्या वळींचें लालित्य आनी वेग ह्या गजाली तोखणाय करिसारक्यो आसात.
लेबानन: अस्तंत अशियेंतलो एक देश. हो देश भूयमध्य दर्याचे उदेंत देगेर वसला. क्षेत्रफळ १०,४००चौ.किमी.विस्तार ३३ ४' उत्तर अक्षाश आनी ३५ ६' ते ३६ ३६' उदेंत रेखांश. ह्या देशाचे उत्तरेक सिरिया, अस्तंतेक भूंयमध्य दर्या आनी दक्षिणेक इझ्रायल देश आसा. बेरूत हें देशाचें राजपाटण.
भूंयवर्णन: लेबननाची चडशी भूंय दोंगरी आसा. तशेंच अर्द्यापरस चड भूंय दोंगरी आसा. तशेंच अर्द्यापरस चड भूंय १०० मीटर परस चड उंचाययेची आसा. पूण भूंयमध्य दृ्या लागशिल्लो अशीर लागशिल्लो अशीर भाग सपाट आसा. दर्यादेगांच्या सपाट भागाचे उदेंतेक ह्या भागाक समांतर अशो खडबडीत पर्वतांवळी आसात. ह्या पर्वतांवळींची लांबाय सुमार १६० किमी, जाल्यार रुंदाय सु. १०-१५किमी. आसा. ह्या वळींची उंचाय दर्याथरासावन दोन ते तीन हजार मीटरांपरस चड आसा. कर्नट एस् सौदा हें देशांतलें सगळ्यांत उंचेलें तेमूक. जालयार जेबल सॅनीन हें हातुतलें दुस-या क्रमांकाचें तेमूक. हे वळींत कांय कडेन खोल देगणां आसात. अस्तेकडेन लेबानन आनी हरमान पर्वतांवळीं मजगतीं १० ते ६० किमी. रुंदायेचें आनी १८० किमी. लांबायेचें बिका हें पिकाळ देगण आसा. देशाचे उदेंत शिमेचेर लेबानन पर्वताक समांतर अशो अॅंटी लेबानन आनी हरमान ह्यो पर्वतांवळी आसात. अॅंटी लेबानन वळिची उचांय २,६५८ मीटरांवयर, जाल्यार हरमान वळिची उंचाय २,८९४मी. मेरेन वाडल्या. दक्षिण भांतलें मौंट हरमान हें ह्या वलिंतलें मुखेल तेमूक. लिटानि, आोराॅंटीस आनी इब्राहिम ह्यो देशांतल्यो मुखेल न्हंयो. शंयाच्या दिसांनी न्हंयांक चड उदक आसता.
हवामान: लेबानन मुखेलपणान भूंयमधय सागरी हवामानाच्या प्रदेशांत मोडटा. देशाची उंचसरखल भूंय आनी अस्तंती वारें हांचो थंयच्या हवामानाचेर परिणाम जाता. वेगवेगळ्या प्रदेशानी पावसाचें प्रमाणूय वेगळें उरता..दर्यादेगांनी वर्सुकी पावसाचें प्रमाण १० सेंमी आसता. गीम हो ऋतू सुको आसता. शिंयाच्या दिसांनी पर्वतांचेर हिम पडटा. वर्सुकी सरासरी तायमान २१ सॅ आसता. पूण शीयांच्या दिसांनी तें १३ सॅ मेरेन सायल देंवता, जाल्यार गिमांत ते २८ सॅ मेरेन वयर वता.
वनस्प आनी मोनजात: देशांत वनस्पतीं च्यो सुमार २५०० उपजाती आसात. उपोशण कटबंधी आनी रेंवटी प्रकारासावन ते आल्पायन प्रकारांमेरेन वनस्पती प्रकार थंय मेळटात. देशाचहया सकल भागांत अोलिव, अंजीर, चड उंचायेच्या प्रदेशांनी सिडार, मॅपल, जूनिपर, फर, कॅरोय, अोक आनी पायन हे प्रकार मेळटात. बे कायदेशीर रुख मारप चालू आशिल्ल्यान दिसान दीस रानां पातळ जायत चल्ल्यांत. हांगाच्या विंगड विंगड रानांनी हरण, कोले, वांस्वेल, सोंशे, रानमाजर, साळिंदर, मार्टेन, रानउंदीर, चानी, शेडे आनी वेग वेगळ्या प्रकारचे सोरोप सांपडपी सुलण्यांत कस्तूर, नायटिंगेल, तितर, पारवो, कोगूळ, सुतारपक्षी, गिद, घुबड, रानकावळो, गरुड, घोण, बकें हांचो आस्पाव जाता.
इतिहास आनी राज्यवेवस्था: लेबानी पर्वतिय प्रदेशांत आयजूय पुर्विल्लय्या जमातिंचें अस्तित्व तिगून आसा. लेबनन ही आदल्या फिनीशी लोकांची मायभूय. लेबानन आनी सिरिया हे आदींसावन(इ.स.प.१२०० ते १०००) फिनिशियेचो एक भाग आशिल्लो. उपरांत ह्या दोनूय प्रदेशांचो रोमन साम्राज्यांत आस्पाव केलो.इ.स.सातव्या शंकड्यांत लेबननाचो कांय भाग आरबानी हातासलो. तशेंच मॅरोनायट
