Jump to content

Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/548

From Wikisource
This page has not been proofread.

भिंगां सोंपेपणी फुटूं नये म्हणून दोन काचांमदीं प्लास्टीकाचें पातळ कवर बसोवन नवे पद्दतीचीं भिंगां तयार करतात. वक्लाचो चवकोटी कांसवाच्या कट्ट्याच्यो वा धातुच्यो करताले. आतां चडकरून प्लास्टीकच्यो करून तांकां ओडलायणे रंग आनी आकार दितात. चवकटीची घटसाण वाडची म्हणून कांय प्रमाणांत तिचे भितल्ले वटेन धातुच्यो सरयो वा पट्ट्यो वापरतात.

वक्लांचे खाशेले प्रकार :हून भट्ट्यांकडे काम करप्यांक, धातुंचे रस गाळप्यांक आनी असलीं हेर कामां करप्यांच्या दोळ्यांक अवरक्त प्रारणापसून बादा येवची न्बस देखून खाशेले तरेचीं वक्लां वाहरतात. ङाचेभायर जंबूपार प्रारणापसून वितळजोडाचीं कामां करप्यांक, ह्या प्रारणाचो उपेग करपी रुग्णालयांतल्या कर्मचा-यांखातीर आनी रुग्णांच्या दोळ्यांक, तशेंच चकाकीपसून राखण करपाखातीर, उश्ण कटिबंधांत, बर्फाळ वाठारांत, दर्यादेगेर, कारखान्यांतल्या वावराखातीर वा विशिश्ट परिस्थिती प्रमाण दोळ्यांची राखण जावंची म्हणून वेगवेगळ्या प्रकारचीं वक्लां तयार करतात. क्ष-किरणांपसून अपाय जावंचो न्हय म्हणूनय वक्लां वेपरतात. दूर दर्शकाचे गुणधर्म आशिल्लीं वक्लां उणी नदर आसल्यार वा नदरेकडे संबदीत आशिल्ल्या कांय भागांक रोग जाल्लो आसल्यार वापरतात. ह्या वक्लांत दोन वा चड भिंगाचो उपेग करतात.

प्रयोगीक अवस्थेतलीं वक्लां - १) कुड्ड्यांखातीर वक्लां : खाशेल्या रंगाकडे खाशेल्या स्वरांचो सांगड घालून, दुय्यम रंगांच्या स्वरांचें मिश्रण जावप आनी ताचो संबंद संवयेन लावंक येवप ह्या तत्वार डी. बी. फॅास्टर ह्या शास्त्रज्ञान कुड्ड्यांखातीर एक वक्ल तयार केलें. ह्या वक्लांत सदच्या भिंगांजाग्यार प्रकाशीय गाळण्यो बसयल्लो आसतात. तांचेर पडपी उडवाडाचें तीन मुळाव्या रंगांत पृथक्करण जाता. ह्या उजवाडाचें प्रकाशविद्द्युत् घटकाच्या आदारान ध्वनींत कुपांतर जावन कानाक जोडिल्ल्या ध्वनीक्षेपकान ताची संवेदना मेंदवामेरेन पावता. तीन प्रकाशविद्द्युत् घटकांक लागून वक्ल जड जाता देखून पारदर्शक रंगीत वर्तुळखंडांत एक फिरती चकती बसोवन तिच्या फाटल्यान एकच प्रकाशविद्द्युत् घटक बसोवपाची येवजण करपांत आयिल्ली आसा. तातुंतल्यान मेळपी मिश्र संकेताचें इलेक्ट्रोनीय पद्दतीन पृथकरण जातकच रंगाची वळख मेळटा.

(२)अंतराप्रमाण भिंगाचें केंद्रांतर बदलपी वक्ल : व्दिकेंद्री भिंगाच्या आदारान लागसल्ल्यो वा पयसुल्ल्यो वस्तू एकाच वक्लाच्या आदारान पळोवंक मेळटात. पूण हाचेपरसूय सुदारिल्लें वक्ल ब्रिटनांतल्या नॅशनल इन्स्टिट्यूट फॅार मेडिकल रिसर्च हे संस्थेंतल्या शास्त्रज्ञांनी तयार केलां. ज्या अंतरावयल्यान वस्तू पळोवपाची आसता. त्या अंतराक योग्य तरेन जमोवन घेवपी भिंगां ह्या वक्लांत बसयल्यांत. हीं भिंगां पोकळ आसून तीन पदर एकामेकांक जैडून तयार केल्लीं आसतात. सगळ्यांत वयलो पदर उणो वक्रपृश्ठभागी आसता. मदलो पदर पॅालिव्हिनील ब्युटिराल नांवाच्या प्लॅस्टिकचो आसता आनी फाटलो पदर सामको पातळ आसता. भिंगांतल्या पदरांचे मदले पोकळेंत द्रव पदार्थ सोडलो म्हण्टकच भिंगाची वक्रता उणीचड करूंक मेळटा, भिंगांतल्या लवचीक पदराच्या बदलपी वक्रतेकलागून खंयच्याच अंतरावयलें द्दृश्य स्पश्ट दिसूंक शकता.

भारतीय उद्देग : १९६६ मेरेन भारतांत वक्लाच्यो सगळेतरेच्यो घटमूट, तिगपी आनी दिखावू चवकटी आयात करच्यो पडटाल्यो. पूण उपरांतच्या काळांत भारतांतच तांचें उत्पादन जावंक लागलें आनी तांची निर्यातय जावंक लागली. शंभरांपरस चड लघुउद्देग केंद्रांत वक्लाच्या प्लास्टिकाच्यो चवकटी तयार जातात. ह्यो चवकटी पुराय धातुच्यो वा प्लास्टिकच्या जायत्या रंगांच्या वेगवेगळ्या सयांच्यो तयार करतात. चवकट पुराय धातुची करपाखातीर वा प्लास्टिकांत घालपाखातीर रोल्ड गोल्ड वा अॅल्युमिनियमाचो उपेग करतात. भारतांत कांय प्रगत आनी आघाडीचेर आशिल्ल्या काकखान्यांत चवकटी तयार करपाचीं यंत्रां आसात. ह्या यंत्रांच्या तशेंच तांय परदेशी यंत्रांच्या आदारान चवकटी, तातुंतल्यो ल्हान बिजाग-यो, रिव्हेट, पिनो प्रतिबलीत सरयो आनी सजावटीचे प्रकार तयार जातात.

भारतांत तशेंच भारताभायल्या लोकांक आवडपी अशा चवकटींचें उत्पादन करून भारत तांची निर्यात इंग्लंड, अस्तंत जर्मनी, रशिया, स्वित्झर्लंड आनी हेर युरोपीय देशांत तशेंच दक्षिण आनी उदेंत आफ्रिका ह्या देशांत माल निर्यात जाता.

- कों. वि. सं. मं.


वचनसाहित्य : वीरशैव संतांचें कन्नड सूक्तिसाहित्य. ज्या ग्रंथांत ह्या सूक्तींचो संग्रह केल्लो आसा त्या ग्रंथाक वचनशास्त्र म्हूण वळखतात. ह्या सूक्तींतल्यान वीरशैव ,संतांचे तांच्या अणभवांचेर आदारीत अशे बोधपर विचार उक्ते जाल्ले आसात. उण्या शब्दांत आनी परखड भाशेंत हे विचार मांडपांत आयल्यात.

वचन साहित्याचो काळ सुमार ७०० वर्सांचो आसा. देवरदासिमय्या हो पयलो वचनकार इ.स.च्या १० व्या शतमानांत जावन गेलो. सर्वज्ञ हो निमाणो वचनकार सतराव्या शतमानांत जावन गेलो. मदल्या काळांत अल्लमप्रभू, बसवेश्र्वर चेन्नबसल, अक्कमहादेवी आदी कन्नड साहित्याचे दिग्गज जावन गेले आनी तांणी वचन साहित्याक प्रतिश्ठा मेळोवन दिली.

वीरशैव संत लोकांत तरेकवार जातीचे आनी तरेकवार वृत्तीचे संत आशिल्ले. दासिमय्या पारधी आशिल्लो. माचय्या मडवळ, केतकय्या अत्यज, अपण्ण म्हालो, चौडय्या नावाडी, कण्णप्प तेली आनी चन्नय्य डोंब आशिल्लो. ह्या सगळ्यांनी आपआपल्या जाती-वृत्तांतलीं उदाहरणां दिवन वचन साहित्य समृध्द केल्लें आसा. आतांमेरेन वट्ट २१३ वचनकारांचीं वचनां उपलब्ध आसात. ह्या वचनकारांनी वट्ट