१६० कोटी वचनां बरयल्ल्याचें सांगतात.
कांय वचनकारांनी उपनिषदांचो, कांय जाणांनी शैवागमाचो जाल्यार कांय जाणांनी पुराणाचो आदार घेवन आपआपलीं वचनां बरयल्लीं आसात. पूण सगळ्यांचो भर चडकरून आत्मानुभूतीचेर आशिल्ल्याचें दिसून येता. हातुंतल्या कांय वचनकारांच्या वचनांक लोकोक्ती वा वाकप्रचाराचें म्हत्व मेळिल्लें आसा.
वचनसाहित्य हें वीरशैव संप्रदायांकडच्यान आयिल्लें आसलें तरी ताचो पांवडो संप्रदायाची शीम हुंपून पलतडीन गेल्लो आसा. तेचपरी ताणें विश्र्वमानवतेक स्पर्श केल्लो आसा. वचनांत आशिल्ले नैतिक उपदेश हे फकत सांप्रदायिकांखातीरच नासून ते पुराय मनीस जातीखातीर आसात. वचनां हीं गिन्यानाची खण आसून, दिव्यत्वाक वेंगावपी ती अमृतवाणी आसा. ताकालागून शुध्द आचाराच्या गिन्यानाखातीर आनी स्वताचे भ्रम सुदारपाखातीर वचन साहित्याचें चिंतनमनन करूमक जाय अशें संप्रदायांच्या आपल्या अनुयायांक सांगिल्लें आसा.
- कों. वि. सं. मं.
वजनां आनी मापां : धान्य आनी हेर तरेचे पदार्थ, जमीन आदीच्या देवघेवीच्या वेव्हाराखातीर जोखपामापपाचीं सर्वमान्य तशेंच शासनमान्य अशीं मोलवाणेची उपकरणां.
इतिहास : ईजिप्त, सुमेरिया, अॅसिरिया, बॅबिलोनिया:संवसारांतली अतीपुर्विल्लीं अशीं दोन तरेचीं वजनां (इ.स.आदीं ७००० आनी इ.स. आदीं ५०००) ईजिप्तांतल्या उत्तर वाठारांतल्या नाकडा हांगच्या पोरन्या थड्यांत मेळ्ळ्यांत. ह्या काळांत दोन वेगवेगळ्या संस्कृत्यो अस्तित्वांत आशिल्ल्यो. हातुंतलीं पयल्या प्रकाराचीं वजनां लांबसार वांटकुळीं आनी दुस-या प्रकारचीं वजनां शंखाआकाराचीं आसून हे दोनय प्रकार चुन्या फातरा पसून तयार केल्ले. हीं वजनां बीक्का पद्दतीचेर आदारिल्लीं आशिल्लीं. दुसऱ्या प्रकारच्या वजनाच्या काळांतय पारड्यो नाशिल्ली तांबड्या चुन्याफातराची एक तागडी मेळ्ळ्या.
इंग्लंडाचे पयले एलिझाबेथ राणयेच्या काळांतलीं वजनां हीं बीक्का पद्दतीचेर आदारिल्लीं वजनां चडकरून भांगरा - रुप्याचें वजन करपाक वापरताले. ईजिप्तांतल्या ३००० वर्सांचे राजवटींत तीं वापरांत आशिल्ल्यान फुडें ग्रीक रोमन आनी अरब लोकांनी हीं वजनां आपआपले राजवटींत वापरांत हाडलीं.
इ.स. आदीं समार ३५०० सावन ईजिप्तांतली हायरोग्लिफिक लिपी आनी सुमेरियांतली क्युनिफॅार्म लिपी हांकां लागून थंयचीं वजनां आनी मापां हांचीं चित्रां आनी प्रत्यक्ष म्हत्वाचो असो पुरावो मेळ्ळो. त्या काळांतसीं वजनां तांबड्या चुन्या फातराचीं तशेंच घट्ट असा बेसाल्ट, डायोराइट आनी हेमॅटाइट फातरांची आसतालीं. (इ.स. आदीं सुमार ३१००) ते इकराव्या - बाराव्या राजवंशामेरेन बर्च फरक आसात.
तेराव्या ते सतराव्या राजवंशांतल्या काळांत सुमेरिया आनी बॅबिलोनिया देशांत फकत हेमॅटाइट फातरापसून तयार केल्लीं वजनां वापरताले. तांचे आकार एकाद्र्या न्हिदिल्ल्या बदकावरी आसून, तांचीं वजनां कांय ग्राममेरेन ते ६०.५५ किग्रॅ. इतल्या व्हड वजनाचीं आसतालीं. तांचेर उर - निनगिर - सु' (लेगॅशचे राजे) हें नांव कोरिल्लें आसतालें. ह्या राजांचो काळ इ.स. आदीं सुमार २५३० आशिल्लो. व्हड वजनाचें मोलय आशिल्ल्याचें दाखयताले.
इ.स. आदीं सुमार २०००-१८०० च्या काळांत सुमेरियांतल्या इरेक आनी अर हांगा सामक्या चकचकीत आनी गुळगुळीत अशा हेमॅटाइटच्या फातरांचीच नागपुरी बोरांवरी पूण सपाट भाग आशिल्लीं वजनां तयार करपाची प्रथा आशिल्ली. उपरांतच्या काळांत परत बदका आकाराचीं आनी काळ्या हेमॅटाइट फातरापसून वजनां तयार करूंक लागले.
ईजिप्तांतल्या इ.ल. आदीं १५०० ते १४५० ह्या शतमानांत तिस-या धटमीझ हाच्या काळांत थीब्झ हांगाच्या ॲमन देवाच्या देवळांतले वण्टीर एक व्हड तागडेचें चित्र आसा. उत्तर ईजिप्तांतल्या टेल एल अमार्ना हांगाच्या इ.स. आदीं सुमार १३७० ते १३५० तसी वापरांत आशिल्ली एक तागडी मेळ्ळ्या.
इ.स. आदीं पंदराव्या ते बाराव्या शतमानामेरेनच्या काळांत ईजीप्ताच्या वजनाचे जडण घडणींत खूब बदल जाले. फातरांचो जागो ब्राँझान घेतलो तशेंच भुमितीय आकारां जाग्यार मोनजातीचे आकार आयले. ह्या काळांत सिरिया आनी ईजिप्तांतले वेपारी व्हड प्रमाणांत तागड्यो आनी वजनां वापरताले. ताचे आदीं तागड्यांचो उपेग फकत राजे राजवाडे, व्हड अधिकारी आनी देळां हांकां लागपी भांगरा - रुप्याच्या वजनांखातीर करताले. पूण फातरांचीं वडनां चड तिगपी आशिल्लीं. देखून इ.स. आदीं सुमार १३५० च्या काळांत परत घट्ट अशा ग्रॅनाइट फातराचीं वजनां करूंक लागले.
इ.स. आदीं आठव्या शतमानांत टायग्रीस न्हंयेचे उत्तरेवटेनच्या
