विभागांत वाटिल्लिं आसात.
एअर स्टाफ शाखा:हातुंत सिगनल,प्रशिक्षण,प्रासूचना,हवामान,विज्ञान आनि सहाय्यक तशेंच रिजर्व ह्या कार्यालयांचो आस्पाव जाता.
प्रशासनीक शाखा:हातुंत संघटन,कार्मिक,चिकित्सा व्यचस्था लेखा,कार्यिक सेवा,वायुसेना निर्माण मुखेल अभियंता,वायुसेना क्रिडामंडळ,नियंत्रक बोर्ड,तसेंच कायदो ही शाखा पळेता. कमांड तशेंच फौजी
कारवाय:वायुसेनेच्या कार्यालयांत चार मुखेल रचणुको आसात,जांकां कमांड म्हणवटात.वायुसेनेच्या कांय युनीटां भायर हेर सगळीं ह्या कमांडाच्या अतंर्गत येतात.देशांतल्या वेगवेगळ्या भागांत आशिल्ल्या केंद्रा वरवीं कमांड वायुसेनाचेर आपलें नियंत्रण दवरता.दर एक विंग वा केंद्राच्या अतंर्गत उड्डाण,प्रशिक्षण,तंत्रीक तशेंच स्थितीक यिनिटां आसात.(१)फोजी कारवाई कमांड (२)प्रशिक्षण कमांड (३)अनुरक्षण कमांड तशेंच(४)ईस्टर्न एअर कमांड हे वायुसेनेचे चार मुखेल कमांडस् आसात.१९५२ वर्सा संसदेवरवीं रिजर्व अँड ऑक्जिलियरी एअर फोर्स अँक्ट चालीक लायलो.हो ऐक्ट चालीक लावपाक सात स्काड्रानां स्थापन केल्यामत,तीं अशीं-५१ नं.(दिल्ली); ५२ नं.(मुंबय);५३ नं.(मद्रास);५४ नं.(उत्तर प्रदेश);५५ नं.(बंगाल);५६ नं.(ओरिसा) आनी ५७ नं.(पंजाब).
वायुसेनेतल्या कमीशन ओफिसराच्या हुद्दाची विभागणी अशी केल्ली आसा-चिफ एअर मार्शल,एअर मार्शल,एअर वाइस मार्शल,एअर क मांडर,ग्रुप कँप्टन,विंग कमांडर,स्क्वॉड्रन लिडर,फ्लायट लेफ्टिनंट,फ्लाइंग ऑफिसर आनि पायलट ऑफिसर. हांचेभायर हेर पदाधिकारी अशे आसात-मासवॉरंट ऑफिसर,वॉरंट ऑफिसर, फ्लायट सरजेंट,सरजेंट कार्पोरेल,एअरक्राफ्ट मेन,एअरक्राफ्ट मेन क्लास १ आनी एअरक्राफ्ट मेन क्लास २.
वायुसेनेत ज्यो प्रशिक्षण सुविधा आसात त्यो अशो-एअर फॉर्स फ्लाइंग कॉलेज,जोधपुर आनी पायलट ट्रेनिंग स्कुल.इलाहाबाद हातुंत एक वर्सबर विमान चालकाक विमान उड्डाणाचें सुरवेचें प्रशिक्षण दितात.हैदराबाद हांगा जेट ट्रेनिंग अँड ट्रांसपोर्ट ट्रेनिंग विंग्स हांगा जेट तशेंच चड इंजिनांच्या वायुयानाचेर एक वर्सभर उच्च उड्डाण तशेंच संपरिवर्तन प्रशिक्षण दितात.जलाहल्लि-बेंगलोर हांगा एअर फॉर्स टेक्निकल कॉलेजांत इंजिकनिनयरिंग तशेमच सिग्नल आदीचें अधिकारी प्रशिक्षण दिवन तयार करतात. तशेंच हांगा उच्च सिग्नल ट्रेडाच्या वायुसैनिकांक प्रशिक्षीत करतात.पुराय हवाई कर्मी(Air Crew)ही उपाद्दी मेळोवपा आदी छात्र नेविगेटर चें सुरवेचें प्रशिक्षण जोधपुर हांगा आनी उच्च प्रशिक्षण हैदराबाद हांगा घेतात.कोइमतुर हांगा आशिल्ल्या फॉस एडमिनीस्ट्रेटीव्ह कॉलेजांत वेगवेगळ्या थरावयल्या अधिकार्यांक प्रशिक्षण दितात.बेंगलोर हांगा आशिल्ल्या एविएशन मँडिसीन कॉलेजांत मेडिकल ऑफिसराक प्रशिक्षण दितात.फ्लाइंग इंस्ट्रक्टराचें प्रशिक्षन तंबारम हांगा दितात.हैदराबाद हांगा उच्च अधिका-यांक स्थळ तशेंच हवाई झुजाचें शिक्षण एकाबरोबर दितात.आग्रा हांगा सत्र्योधारी(Paratroopers)सैनिकांक प्रशिक्षण दिवपी संस्था आसा. भारतीय वायुसेना ज्या विमानाचो उपेग करता तीं अशीं आसात- (१)प्रशिक्षण विमान(Training Aircraft): टायगर मॉथ,पर्सिवल प्रेंटिस,एच.टी-२,हार्वार्ड स्पिटढायर,वैंपायर आनी डाकोटास. (२)लडाय -विमान(Fighter Air Craft):स्पीटफायर,टेंपीट,वैमपायर,तुफानी,हंटर,नैट. (३)परिवहन वायुयान(Transport Air Craft): डाकोटास,डीवानसी-११९,बॉक्सकार,ऑटर्स,वाइकाउंट,इलिशिन आनी पेकेट. (४)बाँबवर्षक( Bombers )लिबरेट आनी कैनबरा. (५)दुस्मानांचि टेळणी करपी विमानां (Reconnaissance)स्फिटफायर,ऑस्टर आनी हार्वार्ड.
विमानाचे उत्पादन:भारतांत बेंगलोर हांगा आनी विमांना तयार करपाचो हिंदुस्तान एअरक्राफ्ट कारखानौ आसा.१९४० वर्सा हो कारखानौ खाजगी कंपनीन घेतलो आनी ताचें नांव हिंदुस्तान एअरक्राफ्ट लिमिटेड जालें.१९४५त कारखानो पुराय सरकारी वेवस्थेपनेखाला आयलो.भारताच्या स्वातंत्र्या उपरांत ह्या कारखान्यावरवीं विमानामची निर्मिती जाताली.तशेंच ह्या कारखान्याचें नांव हिंदुस्तान एअरोनॉटिक्स लिमीटेड दवरपांत आयलें.ह्या कारखान्यात भारतीय इंजिनियरांनी पयलें भारतीय प्रशिक्षण विमान एच.टी.२ हें निर्माण केलें.तशेंच वैंपायर जेट लडावु विबमान आनी नैट विमानाची निर्मितीय हांगाच जाली.उपरांतच्या धा वर्सांत ह्या कारखान्यात पुश्पक तशेंच कृषक विमानां आनी मारुत नांवाचें भारतीय पराध्वनिक(Supersonic)विमान एच.एफ-२४ हाचीनिर्मिती जाली.हाचेभायर लाइसेंसच्या अंतर्गत तयार जाल्लीं ब्रिस्टल आरफीयस तशेंच रॉल्स रॉयस डार्ट इंजिन आनी भारतांचो अभिकल्प जेट एरो इजिंन ह्या कारखान्यांत निर्माण जालीं.कानपुरच्या हवाई केंद्रापरस भारत सरकारान विमान फर्म हॉकर सिडेल पंगड हांच्या आदारान आर्विल्लें परवहन विमान ऎवरो ७४८ चीं निर्मिति जाली.भारत सरकारान कानपुर विमान निर्मितीचो कारखानो सुरू केलो.उपरांतच्या काळांत हिंदुस्तान एयरोनॉटिक्स लिमिटेड तशेंच कानपुराचो कारखानो हांचें एकत्रिकरण करुन ताचें नांव इंडिया एयरोनॉटिकल लिमिटेड दवरपांत आयलें.इंडिया
