आनी समाजीक विशयांवयल्या चित्ररथांच्यो, पारंपारीक रोमटांमेळांच्यो आनी लोकनृत्यांच्यो राज्य पांवड्यावयल्यो सर्ती हें ह्या शिगमोत्सवाचें मुखेल आकर्शण आसता. केंद्र सरकाराच्या पर्यटन मंत्रालयान शिगमो एक राष्ट्रीय उत्सव म्हण मान्यताय दिल्या.पणजी सारकिल्लो शिगमोत्सव मडगांव, वास्को, म्हापशें, फोंडें, काणकोण ह्या मुखेल भागांनी तशेंच आनीक कांय मुखेल सुवातींनी जाता. ह्या उत्सवाक लोकांचो उस्फुर्त असो सहभाग आसता.
-पुंडलीक नारायण नायक
शिरगांवकर, मनोहरबुवा मुकुंद:(जल्मःपिसुर्लें-सत्तरी; मरणः5 ऑगस्ट 1978,दोडामार्ग-सावंतवाडी).
नामनेचो गोंयकार भजनी कलाकार. ताचे जल्मतारखेविशीं निश्र्चीत म्हायती मेळना. 1909 ते 1914च्या अदमासाक ताचो जल्म जालो. ताचें मळचें नांव गणेश. पूण ताका सुकडो ह्या नांवांनच वळखताले. पूण फुडें ताच्या मनोहरी गायनावयल्यान मा.दिनानाथ मंगेशकर हाणें ताका मनोहर हें नांव दिलें आनी तेन्नाच्यान ताका मनोहर ह्या नांवांन वळखूंक लागले. ताच्या बापायचें नांव मुकुंद आनी आवयचें रूक्मीणी. पिरायेच्या सुमार 20 व्या वर्सा ताचें लग्न सरस्वती नांवाचे चलयेकडेन जालें. ताका नारायण, शशिकांत आनी गुरुदास तशेंच विणाबाई, वैजयंती आनी लतीका अशो चलयो आसात. मनोहरबुवान मराठी पांचवीमेरेन शिक्षण पुराय केलें. शिरगांवांतल्या लईराई देवस्थानाची सेवा करप, काल्यांत मृदंगाची साथ दिवप शेनाय वादन करप हो ताच्या घराण्याचो वेवसाय.
घरांतले संगीतकलेचे संस्कार मनोहरचेरय जाल्ले. ताका शेनाय,सूर्त, कांसाळें,तासो आनी ढोल हीं पंचवाद्यां वाजोवपाक येतालीं.ताणें तबलावादनाचें शिक्षण भिवामामा हाचेकडेन घेतलें. तशेंच शास्त्रीय संगीताचें शिक्षण ताणें वेरेंचो सखाराम हाचेकडेन घेतलें. तो नाटकांनीय वांटो घेतालो. ताणें काम केल्लीं कांय नाटकां आनी तातुंतल्यो भुमिका अशोः(मेनका),नंदकुमार(राधा), उग्रमंगल(पद्नावती), नारदाची नारदी(नारद),प्रणयी कांटक (शांताराम), पंताची सून (डॉक्टर आनी प्रभाकर). 1935 वर्सा शिरगांवच्या कांय लोकांनी एकठांय येवन एक नाटक कंपनी काडली. ते कंपनीत बसयिल्ल्या संत सखू ह्या नाटकांत सखुची भुमिका मनोहरबुवान केली. ते भुमिकेंत विठ्ठल भक्तीचे अभंग गायतना ताका भजनाची आवड निर्माण जाली. उपरांत ताणें जायत्या जाणकारांकडल्यान प्रत्यक्ष वा अप्रत्यक्ष तरेन ही विद्या आत्मसात केली. कीर्तनकारांक सुरवेक तबलासाथ आनी मागीर हार्मोनियम साथ दिता आसतना ताणें जायते अभंग आनी ते गावपाची कला अवगत केली.
1962 वर्सा दिवचलच्या वांयगिणी गांवांत श्री सखारामबुवा बर्वे हाचे हस्तुकीं ताचो सत्कार केलो. तशेंच नोव्हेंबर 1976 वर्सा अखील भारतीय गांधर्व महाविद्यालयाच्या संमेलनांत नाय राज्यपाल शिशिरकुमार बॅनर्जी हाचे हस्तुकीं सत्कार जालो. 1973 वर्सा पिरायेच्या साठ वर्सांचेर ताचो जल्मगांव शिरगांव हांगा ताचो सत्कार जालो. गोंयचो कला अकादेमी 1980 वर्सासावन गोंय पांवड्यार ऑगस्ट म्हयन्यांत ताचे यादीक भजनी सर्त घडोवन हाडटा.
वारकरी भजन पद्दतीन, मैफिलीच्या शास्त्रीय संगीताची जोड दिवन भजनाचो आपलो असो खास बाज निर्माण करून तो पुराय गोंयच्या वाठारांनी शिकयलो आनी मनोहारी भजन ह्या नांवान जिचें वर्णन करूं येता अशी भजन परंपरा ताणें निर्माण केली.
मनोहरबुवा शिरगांवकार आनी सांगात्यांनी गायिल्लीं भजनांची ‘मनोहारी भजने‘ ह्या नांवान एक कॅसेट काडिल्ली आसा. भजन ह्या संगीत प्रकारांत गायन-वादनांतलो उच्च श्रेणीचो कला-अविश्कार घडोवन, मनोहरबुवान ह्या मळार आपलें एक अजोड अशें स्थान निर्माण केलें आनी भजनी सम्राट हें नांव सार्थ केलें.
-अनंत केळकार
शिरवाडकार, विष्णु वानम:(जल्मः12 फेब्रुवारी 1912 पुणें; मरणः12 मार्च 1999).
प्रसिद्द आधुनिक मराठी कवी आनी नाटककार.‘कुसुमाग्रज‘ ह्या टोपण नांवान ताणें काव्य लेखन केलां. पुण्यांत ताचो जल्म जालो आनी थंयच ताचें भुरगेंपण गेलें. नासिकचे हंसराज प्राग्रजी ठाकरसी कॉलेजींतल्यान बी.ए.जाल्या उपरांत सुरवेक कांय तेंप तो चित्रपट वेवसायांत गुंथिल्लो. 1949 उपरांत पुणें, मुंबय आनी नासिकाक तो पत्रकार म्हूण वावुरलो. फुडें नासिकाक स्थायीक जाल्या उपरांत ताणें आपल्याक सदांखातीर साहित्यिक जिणेंत ओपून घेतलो.
जिवनलहरी हो ताचो सगळ्यांत पयलो काव्यसंग्रह 1933त उजवाडा आयलो. विशाखा, किनारा, स्वगत, मराठी माती, छंदोमई, मुक्तायन, प्रथेय, म्हावृक्ष, हिमरेषा आनी वादळवेल हे ताचे हेर प्रसिद्द काव्यसंग्रह. ताच्यो चडशो कविता राष्ट्रवादाचेर आदारीत आसून, तांचो आस्पाव क्रांतिकारक काव्यांत जाता.
विष्णु शिरवाडकर हो एक उच्च दर्ज्याचो नाटककारय आशिल्लो. दुसरा पेशवा, कौंतेय, आमचं नाव बाबुराव, ययाती आनी देवयानी, वीय म्हणाली धरतीला, नटसम्राट, एक होती वाघीण हीं ताणें बरयल्लीं कांय प्रसिद्द नाटकां. जाल्यार वैश्णव, जान्हवी आनी कल्पनेच्या तीरावर ह्यो ताच्यो नामनेच्यो कादंबरी. कथाझेल्यांत फुलवाली,
