केली आनी सागर साहित्य छापखानोय सुरू केलो. दुसऱ्याचीं पुस्तकां छापतां छापतां ताका स्वतंत्र लेखनाची उर्मी आयली. ह्याच काळांत ताणें ' गोमंतक ' तीन म्हयन्याळेंय चलयलें.
१९४६ त गोंय स्वातंत्र्य लढ्याच्या नव्या पर्वान तो स्करिय वांटेकार जालो. नॅशनल काँग्रेस गोवाचो तो पयलो सादो वांगडी आशिल्लो. १९५३ त तो मुंबय फाट्याचो अध्यक्ष जालो. १९४६ ते १९५४ मेरेन ताणें गोवा टायम्स, केसरी, लोकसत्ता, लोकमान्य आदी दिसाळ्यांची स्तंभलेखनय केलें. संघटनेच्या विचारांचो प्रसार आनी प्रचार जावंचो हे खातीर ' आमचे गोंय ' हें मुखपत्र ताणें चलयलें. ' दुधसागर ' हें पंद्रशीय तेच उद्देशान ताणें सुरू केलें. १९३५सावन तीन तपां मेरेन ताणें गोमंतक मराठी संमेलना घेवचें कार्य केलें. गोंय मेकळें जावंचे पयलीं गोंयाभायर आनी उपरांत हीं संमेलनां गोंयांत घेवपखातीर ताणें व्हड योगदान दिलें. १९४७ ते १९५० मेरेन ताणें महाराष्ट्र ग्रंथ भांडाराच्या ' विसावा ' च्या संपादनाची जापजालदारकी आपणायली. ह्या तेंपार ताणें ' कथा सागर ' हें पंद्राशी नेमाळें सुरू केलें, जें फुडाराक म्हयन्याळें जालें.
गोंय मेकळें जाल्या उपरांत ताणें गोंयांत योवन आपलें साहिल्यीक, राजकीय, पत्रकारितेचें कार्य फुडें चालू दवरलें. गोंयच्या ' गोमंतक ' दिसाळ्याचो पयलो संपादक म्हूण त्या दिसाळ्याक नांव रूपाक हाडूंक तो बरोच वावूरलो. तशेंच त्या दिसाळ्यावरवीं गोंयच्या नवोदीत लेखकांक ताणें लेखनाचें प्रोत्साहन दिलें.
१९६७त ताणें ' पत्रविद्या ' हो वृत्तपत्र विद्येवयलो ग्रंथ बरोवन उजवाडायलो. ' गोमंतक मराठी साहित्याचो शिल्प ' हो ग्रंथ दोन खिस्तींनी उजवाडायलो. तर आधुनिक गो. सा. शिल्पकार गोय ग्रंथ बरयलो. पिरायेच्या ६५ व्या वर्सा ताणें गोमंतक पृकति आनी संस्कृती ह्या ६ खंडी प्रकल्पाचो संक्लप सोडलो, तातूंतलो तीन खंड आतांमेरेन उजवाडाक आयल्यात. गोकर्ण पर्तगाळ मठाचो ५०० पानी इतिहास ताणें बरयला.
' मराठी मासिकांची शंभरी ' ही ' अमृत ' म्हयन्याळ्याच्या 12 अंकांतल्यान पांच लेखांची एक लेखामाळ ताणें बरोवन मराठी मासिकाचो साक्षेपी इतिहासच वाचप्यांमुखार दवरला. ' राष्ट्रमत ' दिसाळ्याच्या आयतारचे आवृत्तेंतल्यान ' स्वप्नगंध ' नांवाची ७५ लेखांची आत्मचरित्रपर लेखमाळय ताणें बरयल्या. तशेंच ' गोमंतक ' दिसाळ्याच्या आयतारचे पुरवणेंतल्यान ' र. स. गंगाधर ' हें टोपण नांवान नर्मविनोद अशी ६० लेखांची माळ ताणें गुंथल्या. हाचेभायर भाशिक प्रस्नांची चर्चा करपी लिखाण ताणें केलां. संस्थांचो इतिहास, संपादित स्मृतीगौरव ग्रंथाचेंय लिखाण ताणें केलां. तशेंच भारतीय संस्कृती कोशाखातीर ताणें लिखाण केलां. ललित साहित्यांत मॉपासेच्या कथांचो अणकार (पंचविशींतलें पाप), पुर्तुगेज कथांचो अणकार (द्राक्षांच्या देशांत), चार्लस डिकन्सच्या ' ऑलिव्हर द्विस्ट ' हे कांदबरीचें ' दिग्या ' नांवान रूपांतर, पर्लवकच्या ' मदर ' आनी ' गुडअर्थ ' ह्या कादंबऱ्यांचो ' आई-धरित्री ' ह्या नांवान अणकार, तशेंच अमेरिकन साहित्याचो प्रवर्तक नाथानिएल हार्थन आनी हेरांच्या कथा- कादंबऱ्यो अणकार, भाशांतरां, रुपांतरां ताणें केल्यांत. सात आठहजार बऱ्यांतल्यो बऱ्यो रहस्यात्मक कथाय ताणें मराठींत रुपकारल्यात आनी बरो रहस्य कथाकार असो लैकिक मेळयला.
ताणें 80 स्वतंत्र कथा बरयल्यात. ' प्रितीची रीत ', ' अभुक्ता ' हे ताचे दोन कथा झेले उजवाडाक आयल्यात. तेभायर ह्यो कांय कादंबऱ्यो ' निलम ', ' रक्तहीन क्रांती ', ' आज मुक्त चांदणे ' (दोन वांटे), ' जाई ', (जिचो ' परछाई ' नांवान हिंदींत अणकार जाला), ' मेनका ', 'अनुपा ' आदी ताचे ३०- ४० ललित निबंध ' शाग्रील 'पुस्तकांत एकवटायल्यात, ' येथे देवाची वस्ती ' (स्थळयात्रा), ' उदंड जाहले पाणी ' (नाटक), भुरग्यांसाहित्य, भासशास्त्र, समीक्षा, हांचेरय ताणें ल्हान व्हड पुस्तकां- पुस्तिका बरोवन उजवाडाक हाडल्यात. ताच्या पुस्तकांचो आंकडो ५० च्या वयर पावता. कविता सोडून सगळे साहित्यप्रकार ताणें केळयल्यात.
ताक जायते मानसन्मान फाव जाल्यात. ताच्या एकसष्ठीच्या निमतान तशेंच गोमंतक साहित्य सेवेक मंडळाच्या भांगरा उत्सवा निमतान मंडळाचो सत्कार घडोवन हाडलो. १९८२ त केसरी मराठान ताचो भोवमान केलो. महालक्ष्मी वाचनालयाच्या अमृतमहोत्सवांत ताचो सत्कार जाला. मुंबय, पुणें आनी गोंय पत्रकार संघ तशेंच पुणें प्रेस क्लबान ज्येश्ठ संपादक म्हणून ताचो भोवमान केला. तेभायर मिनेझिस ब्रांगाझा इन्टिट्यूट, गोवा हिंदु अॅसोसिएशन, मुंबय आनी जनता वाचनालयान ताका सन्माननीय वांगडीपण भेटयलां. १९७१ त जाल्ल्या महाराष्ट् राज्य ग्रंथालय परिशदेच्या सावंतवाडी अधिवेशनाचो तो उदघाटक आशिल्लो. पयल्या गोमंतक ग्रंथालय परिशदेचो तो अध्यक्ष आशिल्लो. १९५० त जाल्ल्या गोमंतक मराठी साहित्य संमेलनाचो तो येवकार अध्यक्ष जाल्यार १९८२ त मंगेशी हांगा जाल्या संमेलनाचो तो अध्यक्ष आशिल्लो तशेंच १९६५ त गोंयांत जाल्ल्या ऑल इंडिया एडिटर्स कॉन्फरन्साचो तो अध्यक्ष आशिल्लो.
गोवा गॅझेटियरचें संपादक मंडळ, राज्यशिक्षम सल्लागार मंडळ, सेंट्रल लायब्ररी सल्लागार मंडळ, राजाराम मोहन रॉय फाऊंडेशन, गोवा कला अकादमी, गोवा लायब्ररी डेव्हलपमेंट बोर्ड, गोवा प्लेसनेम्स ऑथोरिटी, पणजी आकाशवाणी केंद्र, दिल्ली साहित्य अकादमी, मराठी बोर्ड, महाराष्ट्र राज्य विश्वकोश निर्मित मंडळाचेर वांगडी म्हणून ताणें काम पळयलां.
ताचे साहित्या सेवेखातीर ताका गोवा कला अकादमीचो शारदा पुरस्कार आनी साहित्याचो राज्य पुरस्कार भेटोवन शासनान ताचो भोवमान केला.
