एक एक फावट हिश्टेरियाचे पिडेश्त आपले कुडी संबंदाज कागाळी करतात त्यो इतल्यो परत परत जावपी आसतात वा श्वए आसतात जाका लाणूज दोतोशक लेणीत पिडेस्ताक कसलीय तरी कुडीची श्वर पिडा जाल्लेवरी दिसता. देएवीक ‘अॅपिंडिसायटीस' ही पिडा. अॅपिंडिसायटीस म्हणजे अॅपिंडिक्स ह्या अवयवाक येवपी सूज. असल्या पिडेस्तांसंबंदाज शेकडीच हिस्टेरिया हे पिडेची पश्क्षिा करप झमा व्हय. तपासणे उपरांत जेव्ला पेिडेस्ताचे कुडीक कसलेच विकार ना अशे सिध्द जाता तेळ्जाच हिज्टेरेिया हे पिडेची पश्रेिक्षा करू येता. हुडीद आजूज मेरेज ही पिडा चडकरूज दादल्यांपरस बायलांकच जाता. - डॉ. अजिंत शां. हेदे हुँशरीशास्त्र : (पळेयात परिशिश्ट). हुंवार : (पळेयात बुडटी). हुडीद : (मराठी : उडीद; हिंदी : उडद, ठिकरी; गुजराती : अडेद; जायते फावटी जांचे चित्त थान्यार उरज्ञा वा जे रोकडेच ΕΒΕπΞ উত্তৰু: संस्कृत লাম্ব, पितृभोजज्ञः इंग्लीश : ब्लॅक ग्रेम; उचांबव्ठ जातात घा 3भापत्न्या भावनांचेर ताबी दवश्लंक शककनाहत अज्सल्या लोकांक हिस्टेरियाची पेिडा आसा अशे समजतात. तशेच असल्ते तऐच्या भावळांचो वा उचांबळतायेची एक एक फावट हिश्टेरिया लंटीज : फॅसिओलस मुंगो; कूळ : लेण्युमिजोजी, उपकूळ : पॅपिलिऑजेटी), ही एक वसभर जणपी सांगांची वाल. ही वाल मुळची उ२ण कटिबंधीय आशियांतली. हे वालीक संयुक्त, एका फाटल्याज एक आजी तीजदली पाजां आसतात. हे वालीक पांच -स, हळदुव्या लहाज हे पेिडेकडेज कसलोच संबंद नासता. कांय फावटी हे प्रकार भलायकेन बरे आशिल्लद्या मजशांक लेणीत जावं येतात. तशेच जांकां हिस्टेरिया ही पिडा जासूल हेर कसल्योय माजसीक पिडा आसतात तेव्जा हे वयले प्रकाए जावं येतात. एक एक फावट हिस्टेशियाचेय पिडेश्त हे वयत्ने प्रकार दाएवयतात. उपाय : जेळ्जा हिस्टेरिया जाल्लद्या पिडेस्ताका मारून येता तेळज़ा जी जतनाय घेवंची पडटा, ती म्हळ्यार भोंवतणी जमिल्लया लोकांक कुशीज काडप, पिडेस्ताकडेज बरोच थीर रावप आजी झर्मेलींग सॉल्ट (Smelling Salt) म्हणचे वास घेवपाच्या मीठाची उपेण करप. दुसशे उपाय म्हळ्यार कार्बन डायॉक्सायड (Co) ह्या वायुचो उपेण करप. ह्या उपायाक Co, therapy अशें म्हण्टात. ह्या उपायांत पिडेस्ताक तोंड आजी जाकाचो भाग आस्पावन घेवपी पोतयेतल्यान १५ दिवपाच्या वरवदां संबंदाज चडांत चड मुचोवण्यो करप बरें. तेच वांगडा ज्याप्रस्जाक लागूज वाद उपशसला आजी ताका लागूज पिडेश्ताक हिस्टेशियाचो अॅटॅक आयला तो सोडोवपाचो यत्ज कश्प हें भोव म्हणजे 'ट्रॉक्विलायसरस' (Tranquilisers) हांचो वापर करू येता, तशेच Co, थेरापी ह्याय उपायाज हिस्टेशिया, हिश्टेश्किल हेमिप्लेजिया, हिस्टेश्किल हिकपझ हे प्रकार आटापा हाडू येतात. माजसीक पिडा उपचार म्हणजे ‘सायकोर्थेशपी' (Psychotherapy), वाणणुकेक संबंदीत आशिल्लो उपचार म्हणजे ‘बिहेवियर थेंशपी’ (Behaviour Therapy) ह्या उपायांचो उपेण करतात. हिस्टेशिया हे पिडेचे कारण जरी श्वबर कनासहतें तरीय くのQ फुलांचे घोंस येतात. ताका लांबशो आजी वाटकुळ्यो सांगो येतात. तातूंत १0 ते १५, गडद गोबरी वा काळ्या रंगाच्यो बियो (हुडीद) आसतात. भारतांत मध्यप्रदेश, उत्तर प्रदेश, पंजाब, महाराष्ट्र, अरुतंत बंगाल, आंध्र प्रदेश आजी कर्जाटक ह्या शज्यांत हुडदाचे पीक व्हड प्रमाणांत काडटात. तशेच इराण, मल्ताया, उर्देत आफ्रिका, ग्रीझ ह्या विदेशी वाठाशंजीय हुडीद पिकयतात. - हें चडशें पावसाळी पीक आसूल जूज ते जुलय म्हयन्यांत ताची शेवणी करतात. ह्या पिकाक काळी आजी पिकाळ जमीन लागता. उदक सांठोवन्नं दवरपी जमनीत हें पीक ज्ञरें जाता. उशप्ग प्रदेशांत आली दर्या थशसावज १८00 मी. उंचायेवयल्या थंड प्रदेशांत हें पीक जाता. तशेच दोंगरी आजी दमट हवामाजाच्या वाठाशंत हुडदाचे पीक बरें येता. सुरवेक जमीन जांजरूज सपाट करतात. तातूंत शेण, फॉस्फोरीक अम्ल, जायट्रोजज अशें मारें घालूज जमीन तयार करून दवरतात, उपरांत तातूंत दर हेक्टरी 90.१२ किग्ने. ह्या प्रमाण बीं पिकूल काळ्यो दिभूक लागतकच त्यो काडटात. ह्यो सांगो श्वळ्यार झादारणपणाज दर हेक्टशक ५00 ते ७५0 किग्रैं. हुडदाचे दाणे मेळटात आनी १५00 ते १,६00 किग्रॅ. कंल्लों मेळटात. हीं कल्लों जनावशंक एवावपाक घालततात. हुडीद पुश्टीक आसुज तातूंत अ, ब आजी कहीं जीवजसत्त्वां आसतात. हुडदांपसूज पापड, वडयो, झाळ्नां (हीट) आदी तरेकवार प्रकार करतात. दक्षिण भारतांत तांदळाच्या पेिठांत हुडदांचे पीठ घालूज ताची इडली, डोझा, हुडीद वडा अशे जायते एवाणाप्रकार
Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/981
Appearance