५१,६३९ खेड्यांमदल्या २४,९५२ खेड्यांक वीज पावल्या. येरादारी आनी संचारण: रस्ते येरादारी: ३१ मार्च १९८३ मेरेन १,१९,४८६ किमी. लांबायेचे रस्ते आशिल्ले. तातूंतले १,६४९ किमी. लांबायेचे राश्ट्रीय रस्ते तर १३,००० किमी. रस्ते पक्के आशिल्ले. सरकारी राज्याची येरादार खातीं ४५० वयर बसी चलयतात. ओरिसा मार्ग येरादारी यंत्रणा केंद्र, राज्य आनी भौशीक ह्या तिगांच्यो मेळून २०० बसी चलतात. उदका येरादारी: न्हंय आनी कालवे हातूंत उदका येरादारीचे ३४७ किमी. लांबायेचे रस्ते आसात. दर्यावेल्या बंदरांमदी पारक्षीप (कटक) हें सगळ्यांत व्हड बंदर आसा. हेर बंदरांमदी चंदबाली (बलसोर), गोपालपूर (गंजाम) हांचो आस्पाव जाता.आसा. रेल्वे: राज्यांत २००० किमी. लांबायेचे रस्ते आसात. हवाई: ओरिसांतलो मुखेल विमानतळ भुवनेश्वराक आसा. थंयसावन दिल्ली, कलकत्ता, हैद्राबाद, हांगा विमान-येरादारी चलता. वायुदूत विमान सेवा भुवनेश्वर, जयपूर आनी राउरकेला हांगाय चलता. लोक आनी समाजजीण: राज्याचो आवांठ १,५५,७०७ चौ. किमी. लोकसंख्या:२३,३७०,२७१(१९८१). धर्म: राज्यांत वट्ट लोकसंख्येच्या ९६% हिंदू, सुमार २% किरिस्तांव तर १.५% मुसलमान आसात. हिंदूमदीं वैश्णव आनी शैव पंथीय मुखेल आसून ते पुरीच्या जगन्नाथदेवाक मानतात. जैन मताचेय लोक हांगा आसात. जाती/ जमाती: अनुसूची त जाती-जमातीची लोकसंख्या राज्यांत ९७.८ लाख आसून राज्यांतले वट्ट लोकसंख्येंत हेर राज्यांपरस. हें प्रमाण सगळ्यांत चड आसा. राज्यांतले वट्ट लोकसंख्येंत हेर राज्यांपरस. हें प्रमाण सगळ्यांक चड आसा. राज्यांत आदिवासी २४% तर अनुसूचित जमाती १५.७% अशें प्रमाण पडटा. पाण, गंदा, डोम, धोबा, बावरी आनी कांद्रा भुइयॉं, ओराओं, भूमिजी, भौमिया आनी शबर ह्यो कांय आदिवासी जमाती आसात. ससनी ब्राह्मण, उत्कल ब्राह्मण हामकाम समाजांत व्हड मान आसा. ताच्या फाटल्यान क्षत्रीय आनी राजपूत वर्ग येता. सगळे जमीनदार स्वताक क्षत्रीय मानतात. रीतरिवाज: माड आनी आंब्याचे रूखावळी मजगतीं हांगाचीं खेडीं वसल्यांत. घरांच्यो वण्टी मातयेन रंगयिल्ल्यो आसतात. तांचेर चुन्यान चित्रां काडटात. देवूळ, वाग, हत्ती, भाताचे भरे अशी हीं चित्रां आसतात. दादले धोतर आनी खांद्यार चादर असो भेस करतात. बायलो धोंपरामेरेन साडी न्हेसतात. शारांत रावपी लाकांचेर आर्विल्ल्या भेसांचो प्रभाव पडिल्लो आसा. आदिवासी लोक शिकार करप, फळां पुंजावप, एकेच सुवातेर रावन वा कुमेरी पध्दतीची शेती करतात. हालीं ते खणींनी वा कारखान्यांनी वावर करतात. सण आनी उत्सव: राज्यांतल्यो चडश्यो सगळ्यो परबो शेताकडेन संबंदीत आसात. पावसाउपरांत मळणी जातकच गाय-बैलांच्यो जायत्यो परबो जातात. हेर म्हत्वाच्या जात्रा-यात्रांमदीं पुरीची चंदन जात्रा, जून-जुलय म्हयन्यांत जावपी जगन्नाथाची रथयात्रा, नोव्हेंबर म्हयन्यांत जावपी कटकची बली यात्रा, फेब्रुवारी म्हयन्यांतली कोणार्कची जात्रा, हांचो आस्पाव जाता. हेर देशांतल्यान ह्या जात्रांक लाखांनी लोक येता. कलाकुसर: ओरिसांतली शिल्पकला खूब ओडलायणी आसा. भुवनेश्वर, कोणार्क, जगन्नाथपुरी ह्या सुवातींनी ही कला दिश्टी पडटा. कोणार्क सूर्यमंदिर शिल्पकलेखातीर नामना जोडून आसा. ओडिसी (*)हो राज्यांतलो म्हत्वाचो थळावो नृत्यप्रकार आसा. भरतनाट्यम, कथकळी, मणिपूरी, कथक ह्या नृत्यांकय तितलेंच म्हत्व आसा. मोव फातरासावन केल्लें मूर्तीकाम, लांकडी खेळणी, नक्षी आशिल्लें जाळिकाम ही हांगासल्ली खास कला आसा. हांगाचे दागिने आनी
