उपेग : मनीस गाराचें मांस आनी तांतयां खाता. गाराची कात चामडें म्हूण वापरतात. घुमटाखातीर गाराचें चामडें वापरतात. - डॉ. ए. व्ही. खांडेपारकार
गारुडी : धंद्यावेल्यान तयार जाल्ली एक जात. गारुड्यांक मेडिसर आनी मदारी अशींय नांवां आसात. मदारी हे मुसलमान जातीचे. ते चवदाव्या शेकड्यांत बाटून मुसलमान जाले अशें म्हण्टात. बाटिल्ले मुसलमान फकत ‘सुंता’ करून घेवपाचें सोडल्यार हेर कसलेच इस्लामी आचार पाळीनात. गारुडी चड करून महाराष्ट्र आनी गुजरातांत दिसतात.
सोरपांचो खेळ करून दाखोवप हो तांचो उपजिविकेचो धंदो. सोरपांचे खेळ करतना ते पुंगी ह्या वाद्याचो उपेग करतात. ह्या वेवसायाचें शिकप दिवपी एक शाळा दिल्लीलागसार मोलाडबंग नांवाच्या एका गावांत आसा. हांगा वेवसायाक लागपी सगळ्या प्रात्यक्षिकांचे प्रशिक्षण दितात. गारुड्यांचो हो वेवसाय बरोच पोरनो आसा, अशें गरुड पुराणांत आनी जातकांत आयिल्ल्या उल्लेखावेल्यान दिसून येता. हिंदू गारुडी हे भवानीचे उपासक जावन आसात.
- कों. वि. सं. मं.
गारो :
भारताच्या मेघालय पठारी प्रदेशाचो अस्तंत भाग. पठाराच्या हेर भागांपरस गारो प्रदेशाची उंचाय कमी आसात. क्षेत्रफळ : ८०८४ चौ. किमी. मेघालय राज्यांतल्यो ह्यो दोंगुल्ल्यो म्हळ्यार एक जिल्होच म्हणू येता. ह्या प्रदेशांत दुहेरी विभंगरेशेंतल्या उत्तर विभंगरेशेवेल्यान सिमसँग न्हंय व्हांवता. हीच न्हंय फुडें तुरा आनी कैलास दोंगुल्यांच्या वळींतल्यान दक्षिणेंतल्या सुरमा देगणांतल्यान सोमेश्वरी नांवान व्हांवता. तेचपरी ह्या प्रदेशांत अस्तंतवाहिनी ब्रह्मपुत्रा गारो प्रदेशांत कोळसो, चुनखडी आनी खनीज तेल आदी खनीजसंपत्ती मेळटा. जिल्ह्यांतले सुमार ८५ % लोक शेतीचो धंदो करतात; तेभायर कापूस, सांसवां, ताग, तंबाखू, उंस हींय पिकां काडटात.
गारो लोक चडशे न्हंयेचे देगेर खांब्यार बांदिल्ल्या घरांनी रावतात. हे लोक मुळचे मोंगोलॉइट वंशाचे आसून तांचे दोळे बारीक आनी नाक चेपटें आसता. ते लांबायेन मोटवे आनी आंगान बळीश्ट आसतात. तांचें मुखेल अन्न म्हळ्यार शीत. ते मांस खातात. नुस्तें मारपांत हे लोक खूब हुशार आसतात.
ह्या लोकांची कुटुंब पद्धत आवयसत्ताक आसता. देखून, भुरग्याक पोसकें घेवचें पडल्यार ते चलयेकूच पोसकी घेतात. थंय तरणाट्यांखातीर भौशीक घरां आसतात.
सादारणपणान चले - चलयो वयांत येतकच तांचे बहिर्विवाही कुळयेंत लग्न जाता. हे कुळयेक ‘मचोंग’ म्हण्टात. गारो वाठारांतल्या लोकांच्या लग्नांत नाच, गायन आानी बरें जेवण हे मुखेल कार्यक्रम आसतात.
गारो वाठारांतले लोक कांय प्रमाणांत हिंदू धर्मीय आसात. पूण हालींच तातूंतले बरेच लोक किरिस्तांव जाल्यात. सालगॉंग हो तांचो मुखेल देव. तांच्यांत भटाकचड म्हत्व आसा.
हे लोक मेल्ल्या मनशाक घरालागसारूच जाळटात. तेवेळार गायेचो वा बैलाचो बळी दिवपाची चाल तांच्यांत आसा. मेल्ल्या मनशाक जे सुवातेर जाळटात, थंय माटोव घालून मोडकी घांट आनी मेल्ल्या मनशाच्यो वस्तू लायतात. तशेंच सुपाक बुराक करून तें सूप माटवाक लायतात. ह्या बुराकांतल्यान आत्मो भायर वता, असो तांचो समज आसा.
- कों. वि.सं.मं
गार्सिया मार्केझ, गाब्रियल :
(जल्म : १९२८, आर्काताका-कोलंबिया).
आंतरराश्ट्रीय नामना मेळयल्लो, स्पॅनिश भाशेंतलो साहित्यिक. एका गरीब कुटुंबांतल्या सोळा भुरग्यांतलो तो एक. ताच्या ल्हानपणाची आठ वर्सां ताणें आवयवटेनच्या आजो-आजये म्हर्यांत घालयलीं.
पिरायेच्या तेराव्या वर्सा ताका बोगोटा ह्या शारांत शिक्षणाखातीर शाळेंत घालो. ह्या काळांत ताणें ज्यूल व्हर्न, आलेक्सांद्र द्यूमा, व्हिक्टर ह्यूगो हांचे साहित्य वाचून काडलें. उपरांत त्याच शारांतल्या राश्ट्रीय विश्वविद्यालयांत तो कायद्याचे शिक्षण घेवपाखातीर दाखल जालो. ह्या काळांत ताचेर पाब्लो नेरुदा, डिकन्स, रुबेन डेरिओ, फ्रांन्झ काफ्का ह्या सारक्या लेखकांचे बरपावळीचो प्रभाव पडलो.
पिरायेच्या विसाव्या वर्सा ताणें शिक्षण सोडलें आनी कॅरिबियन जुव्यांवयल्या कार्ताजेना ह्या गावांत वचून रावलो. हांगा ताणें पत्रकाराची चाकरी धरली. उपरांत ती सोडून पुस्तकां आनी विश्वकोश विकपाचो उद्येग सुरू केलो.
इतलेमजगतीं बरोवपाचें ताचें काम चालूच आशिल्लें. ताच्या साहित्यिक सगळेवटेन येवकार मेळूंक लागलो. Leaf Storm(१९५५), In Evil Hour (१९६२), Big Mama's Funeral (१९६२), one hundred years of solitude(१९६७), The Autum Patriach (१९७५), Chronicle of the death foretold(१९८२) हीं ताचीं कांय पुस्तकां उजवाडाक आयलीं.
ताचे बरपावळींत कल्पनाशक्त आनी वास्तवता हांची बरेतरेन भरसण जाल्ली सांपडटा. खासा लॅटीन अमेरिकेंतली जीण आनी परिस्थिती हांचे सोबीत भाशेंत ताणें चित्रण केलां. ताच्या साहित्याक १९७२ त रोमुलो गालेगो तस्त्रीप आनी न्यूस्टाड तस्त्रीप फाव जाली.
१९८२त ताच्या one hundred years of solitude ह्या पुस्तकाक नोबेल इनाम फाव जालें. हे कादंबरीत ताणें एका घराण्याच्या इतिहासाविशीं सुरबूस शैलींत वर्णन केला. ताची बारीकसाणेन नियाळ करपाची पद्धत आनी भाशेचेर आशिल्ले प्रभुत्व, हाका लागून संवसारभर टीकाकारांनी आनी विचारवंतांनी ताच्या साहित्याची तोखणाय केल्या,.
र्ङेींश ळप ींहश वरूी ेष लहेश्रशीर ही ताची नवी कादंबरी हालींच उजवाडाक आयल्या. सद्या तो आपली घरकान्न आनी दोन पुतांवांगडा मेक्सिको सिटी (मेक्सिको) हांगा रावता.
- कों. वि. सं. मं.
गार्सिया, रॉब्लेस आल्फोंसो :
(जल्म : २० मार्च, १९११ - झामोरा मेक्सिको)
एक नामनेचो कायदेपटू आनी आंतरराश्ट्रीय नामनेचो राजकी भाश्यकार.
ताचें मुळावें आनी शालेेय शिकप झामोरा हांगा जालें. कायद्याचें शिकप ताणें मेक्सिकोच्या राश्ट्रीय स्वायत्त विद्यापीठांतल्यान आनी पारीस विद्यापीठांतसून घेतलें. १९३६त ताणें आंतरराश्ट्रीय कायद्याची पदवी मेळयली. १९३८ त ताणेें हेग हांगाच्या आंतरराश्ट्रीय कायदो अकादेमीची पदवीका मेळयली. १९३९ त ताची नेमणूक मेक्सिकन परराश्ट्रीय सेवेंत जाली आनी १९५७ त ताका राजदूत म्हूण बढती मेळ्ळी. १९४६ त, संयुक्त राश्ट्रांच्या सचिवालयांतल्या राजकी विभागाचो संचालक म्हूण ताची नेमणूक जाली. ह्या पदाचेर मार्च १९५७ मेरेन ताणें काम केलें. कायरोंत संयुक्त राश्ट्रांच्या सेके्रटरी - जनरलचो खासगी प्रतिनिधी म्हूण ताणें नोव्हेंबर १९५६ ते जानेवारी १९५७ मेरेन काम केलें.तशेंच संयुक्त राश्ट्रांचे आमसभेच्या खाशेल्या राजकी आयोगाचेर णछॠअ च्या तिसर्या ते इकराव्या अधिवेशनामेरेन (१९४८-५६) सेक्रेटरी जनरलचो प्रतिनिधी म्हूण ताणें काम पळेलें. नोव्हेंबर १९६५ त मेक्सिकोंत घडून आयिल्ल्या लॅटीन अमेरिकेचे denuclearization (REUPRAL) ह्या विशयावेल्या मुळावे बसकेचो तो चेअरमन आशिल्लो.
