अडेज-तीन वर्सांभितर जैत मेळयलें. स्पॅनिश लोकांचो मुखेल उद्देश म्हळ्यार मॅक्सिकेंतलें भांगर लुटप आनी रानवटी जमातींक किरिस्तांव धर्मांत हाडप हें आशिल्लें. हांगा छापखाने आनी शिक्षणसंस्था निर्माण करून आनी कांय थळाव्या बायलां वांगडा लग्नां करून स्पॅनिश लोकांनी थळाव्या लोकांक सुदारपाचे यत्न केले. मॅक्सिको, कॅलिफोर्निया ह्या सारक्या वाठारांनी स्पेनांतल्या लोकांनी पयलीं राबितो केलो. तांच्या फाटल्यान हॉलंड, स्वीडन, फ्रांस, इंग्लंड ह्या देशांतले कांय लोक हांगा पावले. हॉलंडातल्या लोकांनी हांगा ‘न्यू नेदरलँडस्’ आनी स्वीडनांतल्या लोकांनी ‘न्यू स्वीडन’ अशा वसाहतींची थापणूक केली.
सुमार 1608 त फ्रेंचानीं क्वेबेक आनी 17व्या शतमानाच्या निमाणेमेरेन मिसिसिपीचें देगण आनी सरोवरा लागच्या वाठारांत राबितो केलो. शारां उबारून तांणी आपल्या वसणुकांची राखण करूंक सुरवात केली. स्पेनांतल्या लोकांचे फ्रेंच आनी ब्रिटिशें वांगडा वसणुकांच्या प्रस्नांतल्यान संबंद लागले.
पंदराव्या शतमाना सावन ब्रिटिशांची ह्या खंडा कडेन बारीकसाणीची नदर आशिल्ली. सोळाव्या शतमानांत जे स्ट्यूअर्ट राजा ब्रिटनांत सत्तेर आयिल्ले,ते केंथलिक पंथाचे आशिल्ले. ब्रिटिशांमदी प्रॉटेस्टंट लोक बरेच आशिल्ले. राजा आनी हप्रजा हांट्यामदीं झूज पेटचें न्हय हाका लागून बरेच प्रॅटिस्टंट अमेरिकेंत वचून रावच्याखातीर मुखार आयले. राज्यसत्तेन तांकां ह्या कामांत पावल दिलो. ब्रिटिशानीं अमेरिकेंत येवन व्हर्जिनिया, मेरिलँड, मॅसॅचुसेट्स, न्यु इंग्लंड ह्यो वसणुको निर्माण केल्यो.
व्हर्जिनीया कंपनीन हांगा आपली वसाहत सुरू करून तंबाखूचें उत्पादन करूंक सुरवात केल्ली. ह्या सगल्या वसाहतींची पयली लोकसभा 1619 त अस्तित्वांत आयली. प्रॉटेस्टंटां वांगडा कॅथलिक पंथाचेय लोक हांगा राबितो करूंक लागले. 1624त व्हर्जिनियाची वसाहत ब्रिटिश राज्य सत्तेखाला आयली. सगळ्या वसाहतींची हांगा नेटान उदरगत जावंक लागली. अमेरिकेंत ब्रिटनाच्यो तेरा वसाहती निर्माण जाल्यो. उत्तर आनी वायव्येवटेन फ्रेंचांचो शेक चलतालो, जाल्यार दक्षिणेवटेन स्पेनाचो.
वसाहतींत येवन राविल्ले चडशे लोक मध्यमवर्गीय आनी गरीब आशिल्ले. रानां निवळ करून थंय शेतां रोवप, जमता तसले ल्हान सान उद्देगधंदे करप हातूंतल्यान सुरवात करून तांणी हांगा ल्हव ल्हव कारखाने उगडूंक सुरवात केली. ह्यो तेराय वसाहती स्वतंत्रपणान आपापलो कारभार चलोवपाचो यत्न करताल्यो. सगळ्या वसणुकांनी विंगड विंगड धर्मांचे आनी पंथाचे कितल्याशाच राश्ट्रांतले आनी वंशाचे लोक लागीं आयले. दरेक वसाहतींतल्या लोकांमदीं जागृताय सुरू जाली आनी कांय काळ उपरांत वसाहतींच्या अभिमानाची सुवात ‘अमेरिका’ नांवाचें आपलें एक राश्ट्र आसा हे भावनेन घेतली.
स्वतंत्रताय झुजाचो काळः सतराव्या आनी अठराव्या शतमानाच्या काळांत हांगा जरी तरांतरांचे लोक आशिल्ले तरी हातूंत ब्रिटिशांचें प्रमाण चड आशिल्ल्यान इंग्लीश भाशेक मान्यताय मेळूंक लागली. युरोपांतल्यान कोणेतरी आपल्याचेर सत्ता चलवची हा गजाल तांकां मान्य जायना जाली. इंग्लंडच्या संसदेंत संमत जाल्ल्या कायद्यों शेक आपल्याचेर चलप म्हळ्यार अन्याया आसा असो विचार वसाहतींतल्यान चालू जालो. 1766त हाचो परिणाम म्हूण स्टँप अॅक्ट रद्द जालो तरीपूण च्या, कागद हांच्या वयल्या करांक लागून तांचेर बहिश्कार घालपाची चळवळ हांगा सुरू जाली. 1768 त बॉस्टन शारांतल्यान ती सगळ्याक पातळ्ळी. फुडें हे कर रद्द जाले, पूण चळवळ बंद जालीना. सप्टेंबर 1774त बारा वसाहतींतले फुडारी फिलाडेल्फिया ह्या शारांत जमले आनी तांणी हे बसकेक ‘काँटिनँटल काँग्रेस’ अशें नांव दिलें. ब्रिटिश सैन्यान हे गजालीक विरोध केलो. बंकरहिल हांगा ब्रिटिश आनी सुटकेझुजारी हांच्यामदीं झूज जालें आनी बरेच ब्रिटिश सैनिक ह्या झुजांत सोंपले. काँटिनँटल काँग्रेस अमेरिकेचे सरकार म्हूण वावरूंक लागली. 4 जुलै 1776 दिसा स्वतंत्रतायेचो जाहीरनामो उजवाडावन ‘अमेरिकेचीं संयुक्त संस्थानां स्वतंत्र आनी स्वायत्त आसात’ अशीं घोषणां केली.
हाच्या उपरांत वसाहतवाले आनी ब्रिटिश हांच्या मदीं ल्हान व्हड झुजां जावन 1783 त पॅरिस हांगा जाल्ले कबालातींतल्यान अमेरिकेचें स्वतंत्रताय झूज सोंपलें आनी अमेरिका हो स्वतंत्र देश अस्तित्वांत आयलो.
स्वतंत्रताये उपरांतचो काळः झुजाच्या काळांत दरेका राज्यांत आपआपलें विंगड विंगड कायदे केल्ले. ह्या सगळ्या राज्यांमदीं झगडीं जावपाची भिरांत उत्पन्न जाली. डॅनियल शेझ हाच्या फुडारपणा खाल शेतकामत्यानी हांगा बंडां केलीं. लश्करांन हीं बंडां मोडलीं, पूण ह्या बंडां उपरांत राज्ययंत्रणेची गरज सगळ्याक जाणवली. काँटिनँटनल काँग्रेस राज्य पद्दत जाग्यार घालच्या खातीर पुराय पडचीना हे नदरेंतल्यान मे 1787 त बारा घटक राज्यांतले 55 प्रतिनिधी संविधान तयार करच्या खातीर फिलाडेल्फिया हांगा जमले. 11 सप्टेंबर 1787 दिसा तीन घटक राज्यां सोडून हेर राज्यांनी संविधानाक मान्यताय दिली. पयलो राश्ट्राध्यक्ष म्हूण जॉर्ज वॉश्गिंटन आनी उपराश्ट्राध्यक्ष म्हूण जॉन अॅडम्स राज्यकारभार चलोवंक लागले. वॉश्गिंटन फाटोफाट दोन खेप राश्ट्राध्यक्ष जालो आनी 1796 त निवृत जालो.
वॉश्गिंटनाचे कारकिर्दींत अमेरिका एक बळिश्ट राश्ट्र म्हण मुखार येवपाची सुलूस लागली. ताच्या उपरांत अॅडम्स, जेफर्सन, मॅडिसन हांच्याय कारकिर्दींत अमेरिकेची बरी उदरगत जाली. जेफर्सनाच्या कालांत अमेरिकेंत नेपोलियना कडल्यान लुईझिअॅना हो वाठार सव्वा लाख डॉलर दिवन विकतो घेतलो.
फुडें 1817 सावन आठ वर्सा जेम्स मनरो राश्ट्राध्यक्ष आशिल्लो. ताणें स्पॅनाची ताखद काबार करचे खातीर वेगळेवेगळे उपाय केले. अमेरिकेचे बळगें वाडोवचे खातीर ताणें मुखार दवरिल्लो प्रस्ताव ‘मनरो डॉक्ट्रीन’(1823) ह्या नांवान नामनेक पावला. 1828-37 ह्या काळांत अँड्र्यू जॅक्सन राश्ट्राध्यक्ष जालो. ताणें आनी ताच्या उफरांत सत्तेर आयिल्ल्या राश्ट्राध्यक्षानी अमेरिकेक ऑरेगॉन, टेक्सास, मेक्सिको ह्या सारके वाठार मेळोवन दिले.
पॅसिफीक म्हासागराच्या लागीं 1848 त भांगराचो सोद लागलो. आनी दक्षिणे वटेनच्या राज्यांची हाका लागून बरीच उदरगत जाली. राज्यांच्या प्रस्नां वयल्यान हांगा वाद जावंक लागले आनी यादवी झूज पेटलें. झूजाच्या कारणांविशीं इतिहासकारां मदीं बरेच मतभेद आसात. 1860 त आब्राहाम लिंकन राश्ट्राध्यक्ष जाले उपरांत दक्षिण कॅरोलायना राज्य संघा भायर सरलें. खंयच्याय राज्याक कायदेशीरपणान संघांतल्यान भायर सरूंक मेळचेंना अशें लिंकन हाणें जाहीर केलें, आनी फुटीर राज्यांआड झूज चालू केलें. ह्या झुजांत दक्षिणेवटेनच्या फुटूंक सोदपी राज्यांचो 1965 त पराभव जालो आनी झूज सोंपलें. फुटीरतायेच्या विचारांक काबार करपा वांगडाच गुलामगिरीच्या प्रस्नाक मिटवच्या खातीर लिंकन बरोच वावुरलो. यादवी झुजाच्या करणा खातीर गुलामगिरीच्यो प्रस्न आनी कांय राज्यांमदीं मुळ धरूंक लागिल्ल्यो राश्ट्रवादाचो कल्पना मुखेल आशिल्ल्यो. उत्तरेकडेनच्या राज्यांक संघराज्य पद्दत दवरूंक जाय आशिल्ली, जाल्यार दक्षिणेवटेनच्या राज्यांक, जंय निग्रो लोकसंख्या चड आशिल्ली तांकां स्वतंत्रताय जाय आशिल्ली. काळ्या-गोऱ्यांमदलो संघर्श आनी स्वतंत्र राज्यांचो विचार हातूंतल्यान झुजाक सुरवात जाल्ली. फुडें लिंकन पर्थून राश्ट्राध्यक्ष म्हूण वेंचून आयलो. बंडखोर राज्यांच्या प्रस्नांचेर सासणां खातीर उपाय काडपाच्या यत्नांत आसतनाच 14 एप्रिल 1865 ताचो खून जालो आनी उपराश्ट्राध्यक्ष आशिल्लो अँड्र्यू जॉन्सन राश्ट्राध्यक्ष जालो. ताच्या कारकिर्दींत ‘कू क्लक्स क्लॅन’ हें निग्रोंचो दुस्वास करपी दहशतवादी गुप्त संघटनेची हांगा थापणूक जाली. रशिया कडल्यान अमेरिकेन ह्याच काळांत अलास्का हो वाठार विकतो घेतलो. ताच्या उपरांत वेंचून आयिल्लो युलिसीझ ग्रँट हो 1876 मेरेन राश्ट्राध्यक्ष उरलो. फुडें तांची लोकप्रियता उणी जाली आनी सॅम्युएल टिल्डन हो राश्ट्राध्यक्ष जावचे खातीर जावचे खातीर उबो रावलो. पूण ताच्या आड हेज हो
